چه اقداماتی دانشجو را در برابر زلزله تهدید می‌کند؟/ راهکارها و تجربیات مواجهه از زبان دانشجویان کرمانی

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-معصومه شمسینی؛ خوابگاه‌های دانشجویی یکی از مکان‌های است که به دلیل قدمت بالای ساختمان و بافت فرسوده آن در هنگام زلزله از مکان‌های ناایمن شناخته می‌شوند. علاوه براین مواجه دانشجویان نیز با پدیده زلزله و آموزش آن‌ها به هنگام این پدیده موضوع مهمی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
 

فرار از طبقات خوابگاه و ایجاد ازدحام  از جمله مواردی بوده است که دانشجویان در مواجه با پدیده زلزله با آن روبه رو شده‌اند و بسیاری از این عکس العمل‌ها مخاطراتی را  از جمله در رفتگی و شکستگی استخوان، شوک حاصل بر اثر زلزله برای دانشجویان به همراه داشته است. 

 

استان کرمان یکی از استان‌های زلزله خیز کشور است که بیش از ۱۱۰ دانشگاه و مرکز آموزش عالی وابسته به وزارت علوم در در خود جای داده است، بحث ایمنی خوابگاه‌های دانشجویی و مواجه دانشجویان این استان در مقابل پدیده زلزله از جمله موضوعات مهم است، اما طبق بررسی‌ها مواجه دانشجویان در برابر زلزله مشکلات بیشتری را به همراه داشته است.

 

دانشجویان استان کرمان مواجه با زلزله را بیش از سایر دانشجویان در فضای دانشگاه و خوابگاه‌های دانشجویی تجربه کرده‌اند، زلزله دی ماه سال 82 بم و  زلزله‌های که امسال در این استان رخ داد، حاکی از آن است که عدم آموزش‌ و مواجه دانشجویان به هنگام زلزله بیش از موضوع استحکام بنای خوایگاه و دانشگاه مشکل ساز بوده است.

 

 محمدحسین فدایی، دانشجوی پیراپزشکی دانشگاه شهید باهنر کرمان که تجربه زلزله را در خوابگاه‌های دانشجویی گلستان تجربه کرده است، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، گفت: با وجود اینکه بیشتر دانشجویان علوم پزشکی کرمان دوره‌های آموزشی و درمانی را طی کردند و در این زمینه دارای تجربه هستند اما «فرار» اولین برخورد دانشجویان در مواجه با زلزله است.

 

 

فارغ التحصیل پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمان  ایمنی و استحکام خوابگاه‌ها را در مقابل زلزله مطلوب دانست و گفت: از نظر ایمنی خوابگاه‌های این استان کمتر دچار مشکل هستند و از نظر سازه بنا خوابگاه‌ها و دانشگاه‌ها در شرایط مطلوبی قرار دارد، اما بیشترین مشکل مواجه دانشجویان با زلزله و هنگام فرار از طبقات مختلف خوابگاه‌ها بوده است که موجب شکستگی و دررفتگی استخوان آنها شده است.  
 

یکی از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد مدیریت اطلاعات دانشگاه شهید باهنر کرمان که مقیم این شهر است، در گفت‌و‌گو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو در رابطه با زلزله‌های اخیر در کرمان می‌گوید که حوالی ظهر سرکلاس بودیم که زلزله اتفاق افتاد، بی‌نظمی در کلاس حاکم شد و بسیاری از دانشجویان با ترس و واهمه کلاس درس را ترک کردند و به محوطه دانشگاه فرار کردند و بعد از  زلزله به مدت یک هفته امتحان‌های میان ترم دانشجویان به تعویق افتاد.
 
این دانشجوی مدیریت اطلاعات عدم اطلاع رسانی مسئولان دانشگاه را در برخود دانشجویان با زلزله را از نقاط ضعف مقابله با این پدیده بیان کرد و گفت: عدم توجه به مدیریت بحران و ازدحام دانشجویان بعد از زلزله از جمله مواردی است منجر به ایجاد تنش می‌شود این درحالی است که مسئولان دانشگاه می‌توانند با اطلاع رسانی به موقع از بروز شایعه و وحشت در بین دانشجویان جلوگیری کنند.
 

این دانشجو  با اشاره به استحکام بنای دانشگاه شهید باهنر کرمان که خوابگاه‌های دانشگاه از الحاقات آن است، بیان کرد: بنای دانشگاه شهید باهنر کرمان به همراه خوابگاه‌ها توسط توسط یکی از خیرین به نام مهندس علیرضا افضلی‌پور ساخته شده است که دارای استحکام بسیار است،  در واقع عدم مدیریت بحران و  اطلاع رسانی مسئولان به هنگام وقوع زلزله به دانشجویان منجر به ایجاد مشکلات می‌شود.
 
وی با اشاره به شیطنت‌های دانشجوی در ایجاد تنش در فضای دانشگاه و خوابگاه‌ها، گفت: برخی دانشجویان با ایجاد شایعه موجبات نگرانی را ایجاد می‌کنند و از تجربیات متفاوتی در برخورد با زلزله صحبت می‌کنند در حالی که اگر مسئولان دانشگاه با اطلاع رسانی به موقع از ایجاد تنش و شایعه جلوگیری کنند این مشکلات اتفاق نمی‌افتد.

 

  

 

اما اینکه چه راهکارهای را دانشجویان و مسئولان برای جلوگیری و پیشگیری از آسیب‌های زلزله   مورد توجه قرار دهند، موضوعی است که باید به صورت جدی پیگیری شود، به گفته کارشناسان رفتارهای صحیح هنگام زلزله آسیب‌ها را به حداقل می‌رسانند و باید آموزش‌های به دانشجویان داده شود  

 

کامبد امینی حسینی، رئیس پژوهشکده مدیریت خطرپذیری و بحران پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله درگفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در رابطه با ایمنی خوابگاه‌های دانشجویی و مقام سازی آن توسط دانشگاه، گفت: در رابطه با ایمنی ساختمان خوابگاه‌ها  باید اقدامات جامع و معیار طراحی لرزه برای بنای خوابگاه رعایت شود، دانشگاه با استفاده از متخصصان می‌تواند این ارزیابی را انجام دهند و خوابگاه‌ها مقاوم سازی شود.
  

امینی حسینی در رابطه با آمادگی دانشجویان در هنگام رخداد زلزله و اینکه چه واکنش و رفتار صحیحی دربرابر آن داشته باشند و چگونه پناه بگیرند،  گفت: دانشگاه‌ها می‌تواند برنامه یا واحد درسی برای مقابله با زلزله تدوین کنند تا به دانشجویان کمک کند که مواجه صحیح در برخورد با زلزله داشته باشند چرا که دانشجویان این ظرفیت دارند تا به مردم شهری که در آن اقامت دارند کمک کنند، در زلزله بم که در سال ۸۲ اتفاق افتاد خوابگاه‌های دانشجویی کمتر مورد خسارت قرار گرفت، اما دانشجویان ساکن در خوابگاه به دلیل عدم مهارت‌های کافی نتوانستند به مردم کمک کنند در حالی که دانشجویان این پتانسل را دارد تا هنگام زلزله به مردم شهر کمک کند.

 

رئیس پژوهشکده مدیریت خطرپذیری و بحران پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله تأکید کرد: وزارت علوم از دانشجویان به عنوان یک ظرفیت نگاه کند و در این زمینه برنامه‌ریزی کند دانشجویان می‌توانند به مردم در شهر‌های استان‌های زلزله خیز کمک کنند.

 

  
وی بر نقش دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی برای امداد و کمک رسانی به زلزله زده‌ها تأکید کرد و  گفت: دانشجویان رشته پزشکی و مرتبط با آن ظرفیت خوبی برای کمک رسانی به  مردم بعد از زلزله دارند و در درمان  مصدومیت سطحی نقش مهمی دارند تا مصدومان در زلزله  دچار آسیب دیدگی جدی نشوند.

 

به نظر داشتن برنامه منسجم و کارآمد توسط دانشگاه و آمادگی دانشجویان در هنگام زلزله نه تنها کمک به دانشجویان می‌کند؛ بلکه دانشجویان می‌توانند به هنگام زلزله به سایر مردم نیز کمک و امدادرسانی داشته باشند؛ اما به گفته رئیس پژوهشکده مدیریت خطرپذیری و بحران پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله لازمه این کار این است که ستاد مدیریت بحران و دانشگاه برنامه‌ای داشته باشند و آموزش‌های لازم را  دانشجویان فرا گرفته باشند.