محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق شدند توسط فناوری نانو فرآیند ازدیاد برداشت نفت را با هزینه کمتری بهبود بخشند.
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، گلشید هسراک، مجری طرح «کاربرد شبیه سازی مولکولی در بررسی جداسازی ترکیبات آلی با طراحی مواد جاذب مناسب» گفت: در این پروژه، فرآیند ازدیاد برداشت و حذف آسفالتن با سیلاب زنی دی اکسید کربن و با استفاده از نانو ذرات اکسید فلزی به وسیله روش شبیه سازی دینامیک مولکولی بررسی شد.
وی با تاکید بر اینکه ایران کشور نفت خیزی است، اما برای برداشت سوختهای فسیلی از روشهای قدیمی استفاده میشود، اظهار داشت: عمر بیشتر مخازن نفتی به مرحله ازدیاد برداشت رسیده است و این خطری است که منابع نفتی ما را تهدید میکند.
وی با بیان اینکه به فکر ارائه روشهایی برای بهبود فرآیند ازدیاد برداشت نفت برآمدیم، ادامه داد: از آنجایی که قدرتهای بزرگ اقتصادی جهان بر سر به دست آوردن نفت بیشتر در حال مبارزه هستند و با توجه به اینکه ایران سرشار از منابع نفت است (مخازن کربناته با نفت سنگین) بنابراین این روش فرصت خوبی است تا میزان برداشت نفت به مقدار قابل توجهی افزایش پیدا کند.
وی تاکید داشت: این موضوع از نظر اقتصادی با توجه به قیمت نفت تاثیر قابل توجهی دارد؛ علاوه بر اینکه خود روش نیز از نظر اقتصادی به صرفهتر است.
هسراک با بیان روش کار خود در این پروژه گفت: در این پژوهش از روش شبیه سازی دینامیک مولکولی استفاده شده است که پدیدهها را از دید مولکولی مورد بررسی قرار میدهد.
به گفته این محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر، در روشهای آزمایشگاهی به تاثیر کمی مواد پرداخته میشود، ولی علت این تاثیر مشخص نیست؛ این در حالی است که با استفاده از روش شبیه سازی دینامیک مولکولی علاوه بر پیشبینی نتایج، به علت آن هم پی برده میشود.
فارغ التحصیل دانشگاه امیرکبیر با بیان اینکه سیلیکا به عنوان فراوانترین عنصر پوسته زمین است، گفت: مواد نفتی هم جزء مواد آلی محسوب میشود بنابراین با بررسی مکانیزم جذب با دیدگاه مولکولی، امکان بررسی مکانیزم جداسازی نیز وجود دارد.
وی ادامه داد: در این پروژه از دو نانو ذره اکسید تیتانیوم و اکسید مس استفاده شد و سپس آسفالتن حذف شد؛ نتایج نشان از این میدهد که فرایند ازدیاد برداشت با استفاده از نانو ذره اکسید تیتانیوم تا ۵ برابر و با نانو ذره اکسید مس تا ۴ برابر بهبود داشته است.
هسراک اظهار کرد: همچنین مقدار حذف آسفالتن با استفاده از نانو ذره اکسید تیتانیوم به مقدار ۲.۴ (دو و چهار دهم) برابر و با نانو ذره اکسید مس به مقدار۱.۷ (یک و هفت دهم) برابر افزایش داشته است.
وی افزود: یکی از مشکلات در جریان فرایند ازدیاد برداشت تولید آسفالتن و مسدود شدن چاه و کاهش بازده برداشت است که با افزودن نانو ذرات نه تنها بازده برداشت افزایش یافته بلکه مشکل حذف آسفالتن نیز رفع شده است.
به گفته این محقق، روش شبیه سازی دینامیک مولکولی تکنولوژی جدیدی است که خیلی در کشور ما رواج نیافته و امکانات موجود برای استفاده از آن کم است.
وی با تاکید بر اینکه این روش در صنایع نفت، پتروشیمی و پالایشگاه قابل استفاده است، گفت: همچنین پدیده حذف آسفالتن با استفاده از روش «Depropanization» در پالایشگاه انجام میگیرد که هزینه زیادی دارد که با این روش این هزینه کاهش مییابد.
هسراک گفت: در این طرح از دی اکسید کربن در این فرایند استفاده میشود که جمع آوری و مصرف آن کمک زیادی به کاهش گازهای گلخانهای و آلودگی محیط زیست میکند؛ همچنین میزان نفت به دست آمده بیشتر میشود که از نظر اقتصادی بسیار اهمیت دارد
به گفته وی، سیستم در مقیاس مولکولی بررسی میشود. یعنی امکان پیش بینی نتایج تجربی برای شرایط و مواد مختلف وجود دارد.
این محقق با اشاره به کشورهایی که از این روش (روش سیلاب زنی دی اکسید کربن) بهرهمند میشوند، گفت: در ایران از این روش اصلا استفاده نمیشود، اما کشورهای نروژ و کانادا در این فرایند پیشرو بودهاند. البته امروزه در دیگر کشورها هم مانند کویت، ژاپن، چین و …. به صورت گسترده از آن استفاده میشود.