ماجرای خلبانی که به خاطر علاقه به پرورش عقرب آسمان را رها کرد/ توصیه‌هایی به دانشجویان برای ورود به این حرفه

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، معصومه شمسینی؛ تولید زهر عقرب کله دم سیاه، بزرگترین عقرب استان ایلام که سومین زهر کشنده در بین عقرب‌های استان را دارد از جمله فعالیت‌های کارآفرین برتر استان ایلام بوده است که با انجام آزمایشات کامل و اخذ مجوز موفق به تولید آن شده است.

محمد سعید نورمحمدی، مدیر یکی از واحد فناور مرکز رشد است که دوره پیش رشد خود را در مرکز رشد دانشگاه ایلام با موفقیت سپری کرده و به مرحله رشد رسیده است. ماجرای راه اندازی آزمایشگاه پرورش عقرب از علاقه این خلبان هواپیمای مسافربری به موجودات خطرناک زمینی نظیر عقرب و مار شروع شد و این کارآفرین ایلامی با وجود تحصیلات خلبانی، تصمیم گرفت که آسمان را رها کند و در روز زمین  کار با جانوران سمی از جمله عقرب را یاد بگیرد.

 

نور محمدی، تابستان همان سال دوره‌های مربوط به کار با جانوران سمی را گذراند و خیلی طول نکشید تا توانست طرح‌هایی را در این زمینه ارائه دهد و بعد از آن به مرکز پژوهش و تحقیقات ایلام رفت و طرحی مبنی بر زهر‌های مختل کننده داد و مجوز تولید آن را دریافت کرد، در همین رابطه با این کارآفرین برتر استان ایلام به گفتگو نشستیم.

دانشجو: در رابطه با موفقیت این واحد فناور مرکز رشد دانشگاه ایلام توضیح دهید
واحد فناوری سرپنتاریوم مرکز رشد دانشگاه ایلام، محل نگهداری تکثیر و زهرگیری از گونه‌های مختلف عقرب‌ها و مار‌های افعی جهت تولید زهر‌های کشنده برای ساخت پادزهر در موسسات واکسن و سرم سازی داخل کشور و صادرات آن به خارج از کشور است. این واحد فناور که دوره پیش رشد خود را در مرکز رشد دانشگاه ایلام با موفقیت سپری و به مرحله رشد رسیده است. موفق شد که نمونه محصولات خود را با برند این شرکت تولید کند.

 

شرکت بند پایان سمی برتر، یکی از واحد‌های فناور مرکز رشد دانشگاه ایلام است که موفق به تولید نمونه محصولات خود شده است. برای رسیدن به موفقیت بعد از موسسه رازی اولین موسسه خصوصی بودیم که در زمینه تکثیر موفق عقرب‌ها  کار کردیم و توانستیم این گونه را تکثیر و پادزهر بومی در استان ایلام را تولید کنیم.

دانشجو: چه عواملی را برای موفقیت واحد‌های فناوری مراکز رشد در دانشگاه‌ها تأثیرگذار می‌دانید؟
برای استارت هر کاری ابتدا دانش نیاز اساسی است، اگر دانش نباشد تخصص هم وجود ندارد و اگر تخصص هم نباشد رسیدن به هدف با مشکل مواجه می‌شود. دومین مورد برای رسیدن به موفقیت در این نوع کار‌ها تحقیقات و پژوهش است، اگر تحقیقات ناقص باشد، رسیدن به موفقیت امکان ندارد در نتیجه تحقیقات باید به صورت جامع صورت بگیرد.

 

سومین مورد هم پیگری در انجام هر کاری برای رسیدن به موفقیت است، برای پیگری یک مجوز بار‌ها شده است که شاید ۷ تا ۸ ماه برای گرفتن مجوز دوندگی داشته باشم، به سرانجام رسیدن این کار‌ها زمان بر است و نباید از تلاش و کوشش دست کشید.

 

دانشجو: دلیل شکست برخی واحد‌های فناور مراکز رشد در دانشگاه‌ها چیست؟
برخی واحد‌های فناور به دنبال یک بنگاه زودبازده هستند از همان شروع کار بدون در نظر گرفتن بازار فروش اقدام به انجام اختراعی می‌کنند و هرچند که موفق می‌شوند که آن اختراع را ثبت کنند؛ اما به دلیل آنکه بازار فروش را در نظر نمی‌گیرند در نتیجه نمی‌توانند در آن کار موفق باشند و به مرحله فروش محصولات خود برسند.

دانشجو: دانشگاه چه نقشی در موفقیت واحد‌های فناوری و کارآفرینان دارد؟
دانشگاه ایلام کاربرد و نقش مهمی در موفقیت ما داشته است و آزمایشگاه و مراکز پژوهشی را به صورت رایگان در اختیار ما قرار داد، اگر این آزمایشگاه در اختیار نداشیم باید هزینه میلیاری را متحمل می‌شدیم که پرداخت هزینه آن از توان ما خارج بود.

یکی از محققان برجسته که از سرپنتاریوم مرکز رشد دانشگاه ایلام بازدید کرد، پروفسور استیون اندرسون، استاد بازنشسته دانشگاه‌های آمریکا، متخصص حشرات و خزندگان بود که پس از بازدید از مار‌های کمیاب در جریان نحوه فعالیت واحد فناور سرپنتاریوم مرکز رشد قرار گرفت.

 

وی ضمن اظهار خشنودی از اجرای این طرح در استان ایلام و حمایت مرکز رشد دانشگاه ایلام از این طرح ابراز امیدواری کرد که با هدایت و حمایت بیشتر از این طرح می‌توان بخوبی به مرحله تولید و تجاری سازی رسید.

پروفسور استیون اندرسون، همچنین در این بازدید زهر مار و عقرب را نوعی الماس در سیستم دارویی و پزشکی دنیا دانست که روز به روز به اهمیت داشتن این ماده افزوده می‌شود و در دنیا متقاضیان زیادی برای این محصول وجود دارد.

دانشجو: به دانشجویان و کارآفرینانی که قصد ورود در این کار را دارند، چه توصیه ای دارید؟
پرورش عقرب کاری نیست که هرکسی بتواند انجام دهد فقط افرادی که کلاس‌های آموزشی متعدد را زیر نظر مرکز تحقیقات و سرم سازی‌ها پشت سرگذاشته اند می‌توانند با گرفتن مجوز وارد این کار شوند. این کار خطرات زیادی دارد و از طرفی در این کار به سرمایه‌ای اولیه تجهیزات و ابزار و وسایل مختلفی نیاز است.

 

 افرادی که وارد این کار شوند می‌توانند به راحتی پولدار شوند؛ با این حال شغل پرورش عقرب در ایران هنوز به درستی شناخته نشده است و تنها معدود افرادی با راه اندازی این شغل کسب درآمد کرده اند.

 

اگر سرمایه زیادی ندارید در کنار متخصصان کار کنند، برای داشتن یک پرورشگاه عقرب وسایل اولیه از جمله آکواریم، خاک، لباس مخصوص برای کارکنان، اشعه ماورا بنفش ودستگاه‌های تبدیل زهر به زهر لازم است که هزینه آن را از جیب خودم پرداخت کردم تا بتوانم به صنعت سرم سازی خدمت کنم.

توصیه من به افرادی که هزینه چنین خرج کردنی را ندارند، پیشنهاد می‌کنم در ابتدا در یک آزمایشگاه مربوط به پرورش عقرب کار کنند و بعد کسب و کار خودشان را راه بیاندازند.

دانشجو: واحد فناوری شما در اشتغالزایی دانشجویان و کارآفرینان چه نقشی داشته است؟
این واحد فناور توانسته است هم به طور مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم دانشجویان و فارغ التحصیلان در رشته‌های علوم، داروسازی و دندانپزشکی را وارد کار کنند و ۴۰ نفر دیگر به صورت غیرمستقیم و پاره وقت با ما همکاری می‌کنند.

دانشجو: مسئولان چه نقشی در موفقیت واحد‌های فناوری مراکز رشد دارند؟
حمایت مسئولان از واحد‌های فناور نقش مهمی دارد و باید حمایت به صورت مداوم باشد نیاز به حمایت مادی و معنوی مسئولان داریم این شرکت‌ها مثل کودکان نوپاست و مسئولان باید با ارئه راهکار و دادن مشاوردر زمینه بازار فروش در منطقه و در کشور‌های همسایه به ما کمک کنند.

دانشجو: پیشنهاد شما به دانشجویان و فارغ التحصیلانی که قصد کارآفرینی و همکاری با مراکز رشد واحد‌های فناور دارند، چیست؟
دانشجویان باید به دانش توجه کنند، برای کار‌های تحقیقاتی دانش نقش مهمی دارد؛ در غیر این صورت دچار سرخوردگی می‌شوند و اگر طرح آن‌ها رد شود، نباید نامید شوند و به تلاش در این مسیر ادامه دهند.