لزوم شبکه‌سازی در دانشگاه‌ها به منظور بررسی مشکلات جامعه/ سازمان و دانشگاه به تنهایی نمی‌توانند مشکلات را حل کنند

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، غلامرضا غفاری در نخستین نشست «شبکه ملی جامعه و دانشگاه» که در دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد، بیان داشت: دانشگاه‌ها به تدریج حسب کارکردهای جدید وظایف جدیدی را دنبال کرده‌اند؛ اگر شروع کار دانشگاه‌ها را بحث‌های فلسفی در نظر بگیریم، کم کم این بحث‌ها جدا از مسائل نظری به مسائل علمی تبدیل شد.

غفاری افزود: در فرازی دیگر، دانشگاه خصلتی مبادله‌ای را پیدا می‌کند و در پی آن است که هم از درون و هم از بیرون سیستم مبادله‌ای داشته باشد؛ امروز از درون دانشگاه که به بیرون نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که شاید شایسته‌تر باشد که دانشگاه را با جامعه پیوند دهیم.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه دانشگاه‌ها باید نسبت به مسایل پیرامونی خود حساسیت داشته باشد، تصریح کرد: در آغاز وقتی دانشگاه‌ها شکل گرفتند، مختص گروه نخبگان بودند و طبقه ممتاز با دانشگاه سروکار داشتند. در نقطه شروع دانشگاه نیز بحث‌های دانشگاه بیشتر وجه نظری داشت و کمتر وجه عملی آن مشهود بود و دانشگاه اساساً نهادی محسوب می‌شد که در آنجا بحث بر سر اندیشه و آن هم اندیشه ناب بود.

وی افزود: دانشگاه باید یک نگاه سیستمی داشته باشد و باید با بخش‌های مختلف بیرونی پیوند پیدا کند در این صورت چنین دانشگاهی اجتماعی محسوب می‌شود. یعنی دانشگاهی که هم خادم و هم نقاد جامعه است.

غفاری خاطرنشان کرد: مسائلی که امروز با آن مواجه هستیم دیگر مسائل ساده و عادی و یک بعدی نیست، بلکه چند بعدی شده است. چرا امروزه در دانشگاه از این صحبت می‌شود که دانش ما باید یک دانش چندرشته‌ای باشد؟ زیرا مسائل ما مسائلی هستند که یک رشته از عهده حل آن‌ها بر نمی‌آید بلکه رشته‌های مختلف باید در کنار یکدیگر قرار گیرند و آن را مورد ارزیابی قرار دهند.

وی با بیان اینکه یک سازمان و یک دانشگاه به تنهایی نمی‌تواند مشکلات را حل کند، افزود: اینجا است که وجود یک شبکه و وارد ساختن عوامل مختلف یک ضرورت است و به همین خاطر در دانشگاه‌های نسل جدید این نکته مورد توجه است که دانشگاه باید یک نگاه سیستمی و شبکه‌ای داشته باشد.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، با بیان اینکه باید از نیروهایی تحت عنوان کنشگران مرزی استفاده کنیم، تصریح کرد: کنشگر مرزی کسی است که توانایی پیوند زدن را دارد. نخبگان دانشگاهی، اساتید دانشگاه، مدیران اصناف و مدیران NGOها و سازمان‌های غیر دولتی به دلیل اینکه جمعی را در اختیار دارند و توان این را دارند که انرژی یک جمع را در راستای یک مسئله بسیج کنند، نقش کنش‌گر مرزی را دارند.

غفاری افزود: شبکه جامعه و دانشگاه در پی این است که فراتر از توانمان به میدان بیاییم و مجموعه‌های دیگر را نیز در کنار هم داشته باشیم و با استفاده از خرد جمعی بتوانیم در درجه اول مسائلی را که در پیرامون ما هستند، مورد توجه قرار دهیم.

وی با تاکید بر اینکه در دنیای جدید اساساً از جامعه به عنوان جوامع ریسکی یاد می‌شود، ادامه داد: هرچه جوامع پیچیده‌تر می‌شوند مخاطرات نیز بیشتر می‌شود. مخاطرات در حوزه زیست‌محیطی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی تفاوتی ندارد. به طور مداوم و پیوسته بر ریسک‌ها و مخاطره‌های ما افزده می‌شود مگر اینکه بتوانیم جلوی تغییرات را بگیریم که این مسئله نیز یک امر نشدنی است.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: اگر نسبت خود را با تغییرات و تحولات مشخص نکنیم تغییرات و تحولات ما را وادار می‌کنند برخی مسائل را بپذیریم و در این صورت ما قدرت نظارت و کنترل و ورود را نخواهیم داشت.

وی گفت: خوزستان نیز مثل همه استان‌ها دارای ویژگی‌ها و مسائل و مشکلاتی است؛ به طور مثال دانش‌آموزانی که از این استان در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ در کل کشور در کنکور شرکت کردند عملاً ۳۲.۴ درصد آن‌ها در دانشگاه پذیرفته شدند و در رتبه‌بندی، خوزستان در مجموع رتبه ۱۹ را در بین ۳۱ استان کشور کسب کرد.

غفاری ادامه داد: خوزستان در رشته ریاضی رتبه ۲۶، در رشته علوم تجربی ۲۴، در رشته علوم انسانی ۲۲، در رشته زبان رتبه ۳ و در رشته هنر رتبه ۱۴ را به دست آورده است.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری افزود: با توجه به اینکه خوزستان یک استان صنعتی است در حوزه آموزشی نیاز است به لحاظ سیاست‌های آموزشی رتبه بالاتری از این داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: در مسیر تحقق اهداف این کارگروه به همدلی میان تمامی مسئولان استانی نیاز است که امیدواریم این امر تحقق یابد.

شبکه ملی جامعه و دانشگاه سیاست‌گذاری مشارکتی را دنبال می‌کند

مدیرکل فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز گفت: شبکه ملی جامعه و دانشگاه محصول بازنگری در الزام‌هایی است که لازمه جامعه امروز است. ایده دانشگاه اجتماعی در وزارت علوم پیگیری می شود که شامل دانشگاهی است که مشکلات جامعه را می‌داند و اهل گفت و گو است و سعی دارد از طریق ساختارسازی با جامعه ارتباط برقرار کند.

محمدهادی عسکری اظهار کرد: شبکه ملی جامعه و دانشگاه، سیاست‌گذاری مشارکتی را دنبال می‌کند و تمامی اعضای پروژه باید به اهداف اشراف داشته و بتوانند آن‌ها را پیش ببرند. به همین دلیل دانشگاه بهترین جا برای انجام این طرح است.

وی افزود: باید زیست دانشگاهی را به رسمیت بشناسیم؛ دانشگاه یک زیست جهان است و با توسعه یافتگی در ارتباط است و نیاز است با توجه به شرایطی که در آن هستیم به سمت پرورش کنشگران مرزی برویم.

مدیرکل فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری خاطرنشان کرد: این شبکه توانسته است در برخی از استان‌ها ۱۲ گزارش راهبردی مبتنی بر مسئله‌شناسی و سیاسی را ارائه دهد. کارگروه‌های فرهنگی و اجتماعی، آب، محیط زیست و کشاورزی و اقتصاد و صنعت و گردشگری در این شبکه وجود دارد و با ظرفیت‌های استان می‌توان به سمت تحقق اهداف شبکه پیش رفت.

گفتنی است، در پایان این نشست که با حضور جمعی از اعضای هیئت علمی و فعالان حوزه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی برگزار شد، مهدی قمشی به عنوان مسئول کارگروه آب، محیط زیست و کشاورزی، افقه به عنوان مسئول کارگروه اقتصاد، صنعت و گردشگری و ندا شفیعی به عنوان مسئول کارگروه اجتماعی شبکه معرفی شدند.