۶ بیماری اقتصاد ایران و راه حل برون رفت از آن

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- سجاد اسدی؛* مسئله اول کشور مسئله اقتصادی است. آیا مشکل اقتصادی ما با رفع تحریم‌ها و نگاه به خارج از کشور حل می‌شود؟ با رفع تحریم‌ها احتمالا اقتصاد کشور نفسی خواهد کشید، اما همان طور که اکثر اقتصاددانان اصلاح طلب و حامی دولت نیز بار‌ها تاکید کرده‌اند تاثیر تحریم‌ها بر اقتصاد کشور آنقدر بالا نیست که با رفع آن همه‌ مشکلات اقتصادی تمام شود.

همان طور که حضرت آقا می‌فرمایند مشکل اقتصادی و راه حل‌های آن معلوم است و هیچ بن بستی در کشور وجود ندارد و تمام مشکلات اقتصادی با ظرفیت فراوان داخل کشور قابل حل است و نسخه‌های غربی در زمینه‌ی اقتصادی و مسائل دیگر حلال مسائل و دشواری کشور نیست.

اما اقتصاد ایران از چند بیماری مزمن رنج می‌برد که اگر آن را درمان کند اقتصاد کشور رشد و پیشرفت خواهد کرد که آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

یک؛ وابستگی به نفت خام؛ مهم‌ترین مشکل اقتصاد ما وابستگی به فروش نفت خام است. سالیان زیادی است که اقتصاد کشور ما بر پایه‌ی نفت است و دلار‌های نفتی موتور توسعه‌ی کشور محسوب می‌شوند. مشکل اقتصاد تک محصولی در این است که بازیگران عرصه سیاست خارجی از جمله آمریکا خواهان اعمال محدودیت در صادرات نفت ایران هستند. این موضوع به اقتصاد کشور ضربه‌ی بزرگی خواهد زد. راه حل برون رفت از این مشکل صادرات فرآورده‌های نفتی به جای نفت خام است.

دو؛ مداخلات غیر لازم دستگاه‌های دولتی در مسائل اقتصادی؛ طبق قانون اساسی و بند ج. اصل ۴۴ که رهبر معظم انقلاب سال ۸۵ ابلاغ فرمودند: دولت باید ۸۰ درصد از سهام بخش دولتی را به بخش خصوصی واگذار کند و فقط نقش نظارت و هدایت داشته باشد. البته دولت در خصوصی سازی‌ها باید نظارت بیشتری کند که مشکلاتی مثل هپکو و هفت تپه پیش نیاید.

سه؛ تخریب فضای کسب و کار و قوانین دست و پاگیر؛ حضرت آقا بار‌ها تاکید کرده اند که سربازان جنگ اقتصادی تولید کنندگان هستند. در بعضی از کشور‌های خارجی برای راه انداختن کار تولیدی یک نصف روز وقت لازم است، اما در کشور ما با وجود جنگ اقتصادی و اهمیت فراوان تولید باید از هزار پیچ و خم عجیب و غریب دستگاه‌های دولتی عبور کرد.

چهار؛ بودجه بندی معیوب و نامتوازن؛ حدودا ۸۴ درصد بوجه‌ی کشور در دست دولت و فقط ۱۶ درصد در دست بقیه‌ی دستگاه‌ها از جمله نیرو‌های مسلح، قوه‌ی قضائیه و مجلس است. متاسفانه بودجه کشور هم سلیقه‌ای است که این مشکل هم باید اساسی حل شود.

پنج؛ استفاده‌ی اندک از ظرفیت‌های انسانی؛ یکی از شاخص‌های پیشرفت کشور‌ها استفاده از سرمایه‌های نیروی انسانی است. ۳۶ میلیون جوان بین ۱۵ تا ۴۰ سال، ۱۴ میلیون نفر دارای تحصیلات عالی، رتبه‌ی دوم جهان در دانش آموختگان علوم مهندسی که فقط بخشی از ظرفیت نیروی انسانی ما است.

شش؛ عدم حمایت مردم از محصولات داخلی و کالای ایرانی؛ اگر ما بخواهیم مشکل اشتغال در کشور حل شود باید کالای ایرانی بخریم و این نیازمند یک عرق ملی است. البته این حمایت باید بین تولید کننده و مصرف کننده متقابل باشد. در این مورد رهبری می‌فرماید: ما باید کاری کنیم که کالای ایرانی به عنوان یک کالای محکم، مطلوب، زیبا، همراه با سلیقه و بادوام در ذهن مصرف کننده ایرانی و غیر ایرانی باقی بماند. به خاطر تحقق این کار تولید کنندگان باید تمام تلاش خود را کنند و تمام مهارت‌های لازم را کسب کنند دولت هم باید هر گونه حمایت از جمله معافیت‌های مالیاتی، یارانه و ... را انجام دهد این موارد بخش از مهم‌ترین مشکلات اقتصادی کشور بودند.

اما علاج این مشکلات اقتصاد مقاومتی بوده که بحث در این مورد بسیار زیاد است. همین قدر بدانیم که با وجود اقتصاد مقاومتی می‌توان در مقابل تهدید‌های خارجی ایستادگی کرد اقتصاد مقاومتی مصرف گرا نیست منفعل نیست و اقتصاد کشور را مقاوم می‌کند. همین طور که معلوم است تقریبا ۸۰ درصد مشکلات اقتصادی داخلی و فقط ۲۰ درصد به تحریم‌ها مربوط می‌شود پس صرفا تمام کشور را معطل کنیم برای مذاکره، مذاکره از اقتصاد ما دردی را دوا نمی‌کند.

سجاد اسدی-معاونت علمی بسیج دانشگاه بجنورد
انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.