نبود اعتماد نهاد‌های اجرایی به پژوهش‌های دانشگاهی / سیل گلستان سال ۹۳ پیش‌بینی شده بود؛ اما کسی باور نکرد

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- عرفان توانا؛ علم در کشور ما چقدر به انسان‌ها خدمت می‌کند؟ وقتی مشکلات و مسائل کشورمان را بررسی می‌کنیم، تجربیات دیگر کشور‌ها را می‌خوانیم، پیشرفت دانش و تکنولوژی را می‌بینیم، این سوال هم به ذهنمان می‌رسد که علم چقدر در کشور ما در خدمت بشر است؟ شاید اولین مرجعی که برای پاسخ این سوال سراغش برویم، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی باشند.

بهار امسال، سیل گسترده‌ای نقاط مختلف کشور را تحت تأثیر قرار داد. همان روز‌ها اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه برخی نهاد‌های دانشگاهی سیل را به ویژه در مناطق شمالی کشور پیش بینی کرده بودند، اما چرا این تحقیقات به کمک مردم نیامده بود و به بشر خدمت نکرده بود؟

 

استان گلستان، یکی از مناطق تحت تأثیر سیل بود. در واقع آنچه مردم این استان را گرفتار کرده بود، به اذعان برخی کارشناسان، آبگرفتگی بسیار بزرگی بود؛ به طوری که برخی در فروردین و اردیبهشت می‌گفتند که گالیکش، یکی از شهر‌های شمالی و نزدیک به دریا، محو خواهد شد و این منطقه به دریا خواهد پیوست! تحقیقات دانشگاهی در حالیکه در کتابخانه‌ها خاک می‌خوردند که این مشکلات را پیش بینی کرده بودند.

 

این موضوع را حمیدرضا رضایی، معاون پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو مطرح می‌کند و می‌گوید: ما در سال ۹۳ در دانشگاه براساس پژوهش‌های GIS و ارزیابی سرزمینی که انجام شده بود، امکان وقوع این سیل را پیش بینی کرده بودیم.

 

رضایی ادامه می‌دهد: یکی از کار‌هایی که در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان به عنوان فعالیت پژوهشی انجام می‌شود، پهنه بندی خطر سیل بود نتایج آن نشان داد که این سیل ممکن است در مکان‌هایی مشخص از استان گلستان رخ دهد. زمان آن مشخص نبود، اما امکان رخ دادن آن را پیش بینی کرده بودیم.

 

معاون پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان می‌گوید: در سال ۹۳ وقتی می‌گفتیم که امکان وقوع سیل با چنین ابعادی وجود دارد، کسی باورش نمی‌شد.

 

این جمله آخر رضایی به این معنی است که مسئولان استانی گلستان با اینکه این نتایج را مطلع بودند، اما به آن توجهی نکردند، چون به نتیجه این تحقیقات دانشگاهی باور نداشتند.

 

به گفته وی، این نبود اعتماد به نتایج دانشگاهی حتی پس از وقوع سیل هم مشهود بوده است. او می‌گوید: وقتی سیل رخ داد، گروهی از همکاران ما با استفاده از عکس‌های ماهواره ای، مناطق سیل زده را آنالیز کردیم و راهکار‌هایی را ارائه دادیم، اما آن روز‌ها گوش شنوایی وجود نداشت.

 

رضایی اشاره می‌کند که بین تحقیق و اجرا فاصله است و می‌گوید: دستگاه‌ها باید نیاز‌های واقعی خود را به مراکز تحقیقاتی بیاورند. ما دانشجوی دکتری در رشته‌های مختلف جذب می‌کنیم و کار این دانشجویان در کنار استادانشان این است که مشکلات و معضلات را حل کنند، ما راهکار ارائه می‌کنیم و دستگاه‌های اجرایی باید عمل کنند، اما در این مسیر مشکلاتی وجود دارد.

 

معاون پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ادامه می‌دهد: دستگاه‌های اجرایی حرف ما را قبول نمی‌کنند و ما برای آنان بیگانه هستیم. تحقیقات ما باید هدفمند و وظیفه‌مند و در جهت حل مشکلات جامعه باشد.

 

وی بیان می‌کند: در کشور‌های توسعه یافته این فاصله بین دانشگاه‌ها و نهاد‌های اجرایی بسیار کم شده و حتی کشور‌هایی که در حال توسعه هستند، از این مسیر راه خود را به سمت توسعه یافتگی ادامه می‌دهند. ما اگر بخواهیم در این مسیر گام برداریم، در کنار پروژه‌های بزرگ، باید به پروژه‌های کوچک با هزینه‌های کم هم توجه کنیم. گاهی یک پروژه کوچک با هزینه کم، مشکل مهمی را از سر راه مردم برمی دارد.

 

 

رضایی به دیگر فعالیت‌های پژوهشی این دانشگاه اشاره می‌کند و می‌گوید: در مسیر کارآفرینی گام‌های اولیه را برداشته ایم، هنوز اول راه هستیم و زمینه‌های کارآفرینی را در بخش‌های تخصصی خودمان گسترش می‌دهیم.

 

وی می‌گوید: حمایت از طرح‌های کوچک در زمینه تولیدات گیاهی و گلخانه‌ای در دانشگاه ما انجام می‌شود و امیدواریم بتوانیم فعالیت‌های خود را در این زمینه ادامه دهیم.