استارتآپهای فینتکی در فضای مالی جهان نقش تسهیل کنندهای را ایفا میکند که کوچکترین آن ارائه خدمات بانکی از راه دور است.
گروه فناوری خبرگزاری دانشجو- حمیده آقاجانی، اگر اهل نوآوری و دنیای خلاقیت باشید حتما واژههایی مثل شرکتهای دانش بنیان یا استارتآپ به گوشتان خورده است. استارتآپها دنیای گستردهای از فعالیتهای نوین هستند که تلاش میکنند با ارائه راهکارهای جدید و خلاقانه بخشی از نیاز افراد جامعه را با کمک فضای وب و اینترنت رفع نمایند.
این روزها جوانترها به هزار و یک دلیل تلاش میکنند تا خیلی وقت خود را در بانکها یا مراکز خرید هدر ندهند و برایشان امنتر این است که تراکنشهای مالی از درگاههای مختلفی صورت بگیرد. یکی از سیستمهای ارائه دهنده خدمات مالی فینتکها هستند.
خدماتی که استارتآپها و فینتکها ارائه میدهند متفاوت است از شناختی که ما نسبت به فناوریهای مالی داشته و خدماتی که از بانکها تا امروز دریافت کردهایم. زمانی که درباره فناوریهای مالی صحبت میشود بخشهای مختلف مثل هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، زیرساختهای شبکه، امنیت شبکه، دیتا سنتر، خدمات ارزش افزوده و در نهایت تلفنهای همراه ابزاری برای استفاده از خدمات فینتک است.
فینتک که معادل فارسی آن خدمات مالی ترجمه شده است در واقع صنعتی در فضای اقتصادی است و به استارتآپهایی اشاره دارد که با کاربرد تکنولوژی تلاش میکنند خدمات مالی را کارآمدتر کنند. این روزها در بسیاری از کشورهای دنیا فینتکها توانستهاند رقیب جدی برای بانکها باشند و سیستم ثبت حساب مشتری را از روشهای سنتی جدا کنند.
اگر قرار باشد در کشوری مثل ایران بخواهیم افتتاح حساب در یک بانک انجام دهیم لازم است با مراجعه حضوری به شعبه حجمی از مدارک شناسایی را با خود همراه داشته باشیم در حالی که بر اساس آمارهای منتشر شده در دنیا نزدیک به ۴۵ میلیون حساب بانکی بدون مراجعه به بانکها با استفاده از هوش مصنوعی و ویدئو کنفرانس احراز هویت شده و خدمات بانکی دریافت میکنند البته در ایران هم با وجود برخی نواقص قانونی چند استارتآپ در این حوزه فعالیتهایی دارند.
«فینتک فقط شامل استارت آپها و شرکتهای کوچک و تازه تأسیس نمیشود. شرکتهای بزرگی همچون پیپل از پایه گذاران فینتک محسوب میشوند. زیرا در زمان خود، خدمتی ارائه کرد که نوآورانه و فناوارنه در زمینه مالی بود؛ اما در حال حاضر، اکثر شرکتهای فعال در فینتک، شرکتهای کوچک و متوسط هستند.»
استارتآپهای حوزه فناوری مالی تلاش میکنند تا کاربران با هزینه کمتر کار پرداخت و دریافت را انجام دهند و کسبوکارهای فینتکی تقریبا در اکثر کشورهای دنیا به ۹ دسته کلی پرداخت، پول و ارزهای رمزنگاری شده مانند بیتکوین، کسبوکارهای فناوری مربوط به بورس و سرمایهگذاری، مدیریت مالی شخصی، قرض دادن و تأمین سرمایه جمعی، انتقال بینالمللی پول، بانکداری روزمره و بانکهای بدون شعبه، کسبوکارهای فناوری بیمه و کسبوکارهای مربوط به قانونگذاری تقسیم بندی میشوند.
اما شاید مهمترین ویژگی فینتکها صرفه جویی در زمان باشد، همانطور که گفته شد عملیاتهای پولی و مالی در بستر اینترنت انجام میشود و تلفنهای هوشمند یکی از ابزار کاربردی در این حوزه هستند، زیرا تقریبا بیشتر کاربران امکان استفاده از اینترنت را دارند و به طور مثل به جای معطلی در صف بانک هر کاربر میتواند تاکسی و اتوبوس یا کلاس درس خدمات مورد نیاز را دریافت کند. در واقع استارتآپهای فینتکی هم همچون سایر استارتآپها در تلاشند تا آسایش را در بستر خلاقیت، نوآوری و فناوری برای مشتریان فراهم کنند.
ایران کشوری که به ادعای معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری بهشت استارتآپها است، در این حوزه نیز حرفهایی برای گفتن داشته و برخی تیمهای به عرصه ارائه خدمات فینتک ورود پیدا کردهاند، اما شاید مهمترین چالشی که فینتکها در کشور با آن روبرو هستند مسئله قانونگذاری است. تقریبا از سال ۱۳۹۰ استارتآپهایی در این حزوه فعالیتهای خود را آغاز کردند، اما به دلیل برخی خلاهای قانونی در سال ۱۳۹۶ فیلتر شدند که پس از پیگیری این کسب و کارها دستور رفع فیلتر از سوی دادستانی کشور صادر شد.
باید به این نکته توجه کرد که دنیای امروز با سرعتی باور نکردنی در حال توسعه است و فناوریهای نوین جای روشهای سنتی را گرفتهاند و اگر قرار است کشور ما ایران نیز در چرخه توسعه جهانی باشد، نیاز است تا برخی قوانین اصلاح و یا تصویب شود که در این صورت عملکرد شرکتهای دانش بنیان، استارتآپها و کسب و کارهای نوپا بهتر خواهد شد.