طبق گزارشهای سرویس نظارت اتمسفر، حفره بزرگ و غیر معمول اوزون در قطب شمال درحال بسته شدن است.
به گزارش خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو، در اوایل امسال، لایه اوزون روی قطب شمال به اندازه کافی نازک شد تا به عنوان یک حفره جدی در نظر گرفته شود. در مقایسه با مشابه جنوبی خود اندازه آن کاملا چشمگیر نبود، اما مطمئنا بسیار بزرگتر از چیزی بود که قبلا مشاهده شده بود.
اکنون، طبق مشاهدات سرویس نظارت اتمسفر (CAMS)، میتوانیم یک نفس راحت بکشیم، زیرا این لایه بازسازی شده است. این خبر برای اکوسیستمهای زیر لایه اوزون خبر خوبی است. حیات اکوسیستم زمین به غلظت گاز اوزون در استراتوسفر متکی بوده و اوزون برای آنها مانند یک ضدآفتاب بزرگ سیارهای در برابر آسیبهای ناشی از اشعه ماوراء بنفش عمل میکند. این اولین باری نیست که لایه اوزون در قطب شمال بطور چشمگیری نازک شده بلکه در سال ۲۰۱۱ نیز چنین اتفاقی رخ داده است.
این رویداد یک رکوردشکنی واقعی است. بیشتر اوزون بالای سر ما، حدود ۱۸ کیلومتر (۱۱ مایل) از بین رفته و منجر به نگرانیهایی درباره تاثیر آب و هوا بر بزرگتر شدن این حفره در آینده شده است.
هنگامی که کلمه «حفره اوزون» را میشنویم، سخت نیست که به فکر آلایندههای اوزون مانند کلروفلوروکربنها (CFC) نیز باشیم. در شرایط مناسب، این مولکولها دوست دارند تنها با اکسیژنهای اوزون ترکیب شده و آنها را از هم جدا کنند. قطب جنوب در نیمی از سال این شرایط مناسب را دارد. بادهای شدید قطبی آلایندهها را در زمستان متمرکز میکنند؛ در حالیکه تابستان انرژی و ذرات ابری استراتوسفری لازم را برای انجام واکنش به ارمغان میآورد.
کلاهک یخی دیگر این سیاره وضعیت چندان بدی ندارد. وجود کوهها و تودههای زمینی با گردبادهای این منطقه تداخل کرده و در شرایط مناسبِ سوراخ شدن اوزون آشفتگی ایجاد میکند؛ بنابراین قطب شمال را از هرگونه خسارت قابل ملاحظهای نجات میدهد.
اما امسال، گردبادهای قطب شمال بسیار قوی بودند. در حالی که دما به اندازه کافی برای جمع شدن ذرات استراتوسفر و واکنش شیمیایی مناسب بود، ذخیره تازهای از اوزون از مناطق استوایی این منطقه را محاصره کرد. با آرام شدن گردبادهای قطبی، اوزون میتواند بدون از هم پاشیده شدن به عقب برگشته و حداقل تا یک سال دیگر این حفره را ببندد.
اگرچه آلایندههای کمتر برای قطب شمال خبر خوبی هستند، اما پیشبینی اینکه افزایش درجه حرارت چگونه بر جریانهای هوای آن در آینده تاثیر خواهد گذاشت، سخت است. پیشبینی میشود که انحرافات در گردابهای قطبی به طور بالقوه با گذشت زمان بیشتر میشود.
CAMS اطمینان میدهد که به بررسی روند تکامل اوزون قطب شمال در ماههای آینده ادامه خواهد داد. سالهاست تلاشهای بینالمللی بر کاهش میزان انتشار CFCها تمرکز کرده تا از نابودی اوزون جلوگیری کند و اوزون به آرامی احیا شود. تلاشی که هنوز دهها سال از کامل شدن آن فاصله دارد.