خاکساری :دولت مردم را تبدیل به دلالان حرفه‌ای در بازار خودرو کرده است!

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، دیگر خبر رسیدن نرخ پراید، خودرویی که مثلا ملی است به ۱۳۵ میلیون تومان شاید عجیب نباشد، اصلا انگار مردم به گرانی عادت کرده اند، ما از مردم عادی حرف می‌زنیم، همان تماشاچیان صرف عرصه اقتصاد که فقط نظاره گر شده اند، امکان خرید و تقاضا را از دست داده و روز به روز بیشتر عمق فشار و گرفتاری خود را نظاره می‌کنند، خودرو گران شود برای بسیاری از مردم از این جهت که دیگر نمی‌توانند خودرو بخرندخیلی فرق نمی‌کند، اما از آن جهت که روی قیمت سایر کالا‌ها تاثیر می‌گذارد عمق گرفتاری را بیشتر می‌کند. تا اینجای کار برای مردمی که تماشاچی هستند و قدرت خریدی ندارند گرانی خودرو فرق نمی‌کند، حالا این سوال مطرح می‌شود چه کسانی از این بازار پر تنش و رو به جلوی قیمتی سود می‌برند؟ اهداف گرانی خودرو در بازاری که متقاضی ندارد چیست؟

این سوال‌ها را علی خاکساری عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی و کارشناس صنعت خودرو به ما پاسخ داده است که در ادامه متن گفتگو با این کارشناس صنعت خودرو را ملاحظه می‌کنید.

آیا جلوگیری از واردات خودرو یک روش مدیریتی درست در زمان محدویت ارزی کشور است، یعنی دولت برای کنترل خروج ارز از کشور مانع واردات خودرو به داخل شده یا با این سیاست روی انحصاری بودن بازار خودرو برای منافع عده‌ای مانور می‌دهد؟

بحث منافع دولت و انحصارگران مطرح است تا حفاظت از خروج ارز. دولت هیچ وقت به منظور کنترل خروج ارز از کشور، جلوی واردات خودرو را نگرفته است. به هر حال پیداست واردات خودرو با تخصیص ارز دولتی یا ارز نیمایی کاملا غلط است، اما اگر دولت به فکر حمایت از انحصارگران نیست چرا اجازه نمی‌دهد مردم با ارز شخصی خودروی دلخواه خود را وارد کنند، بدون اینکه دولت ارزی به این مقوله تخصیص دهد.

پس مشخص می‌شود که دولت حامی انحصار در صنعت خودرو است، که اگر حامی انحصار نبود بدون هیچ محدودیتی در نوع خودرو و شرکت‌های خدمات پس از فروش خودرو اجازه واردات داده می‌شد تا هر گونه انحصاری برداشته شود. متأسفانه دولت به اسم این که به نفع مردم، کارکنان صنعت خودرو و اقتصاد کشور مانع واردات خودرو شده دست به چنین اقدامی زده در حالی که اگر هدف حمایت از انحصارگران را نمی‌داشت باید مثل تمام دنیا واردات خودرو را کاملاً بدون هیچ قید و شرطی آزاد می‌کرد. گذاشتن هر گونه قید و شرطی به معنای غیر ممنوع بودن واردات است. اما تمام فرایند‌های تایید واردات خودرو وزرات خانه‌های مختلف مثل وزارت صمت، سازمان محیط زیست و... گذاشته شده به خوبی مشخص است که دولت تا چه حد در صنعت خودرو مایل به ایجاد انحصار است.

قطعا تمام کسانی که بر انحصار تاکید می‌کنند واردکنندگان قدیمی هستند که تمایلی ندارند واردات خودرو از انحصار آن‌ها خارج شود. اگر کشور و مسوولین مایل هستند کشور به سمت پیشرفت صنعت برود و صنعت خودروسازی ایران پیشرفت کند، به عبارت بهتر مردم ایران به حق خود از صنعت خودرو برسند و محیط زیست کشور هم با خودرو‌های آلاینده محیط زیست به خطر نیفتد، اگر جان مردم مهم است، از همین امروز باید واردات خودرو بدون هیچ شرط و شروطی آزاد شود، مشروط به اینکه هیچ گونه ارز دولتی اعم از ارز جهانگیری یا ارز نیمایی صرف واردات خودرو نشود. اگر من می‌خواهم خودرو تهیه کنم یا ارز از خارج از کشور یا از بازار آزاد باید تهیه کنم تا خودروی مورد علاقه خود را وارد کنم.

واردات خودرو چرا از نظر شما مهم و یک ضرورت است؟

در این حالت قیمت خودرو واقعی می‌شود، ضمن اینکه موجب پیشرفت بیشتر صنعت خودروی ما در آینده می‌شود، به نحوی که باعث می‌شود ورشکستگی دو شرکت ایران خودرو و سایپا بعد از سی سال علنی شود، علنی شدن این موضوع به اصلاح عرصه صنعت خودروسازی کشور کمک می‌کند. قطعا در این شرایط می‌توانیم از ظرفیت‌های فنی ایران خودرو و سایپا استفاده کنیم و به سمت تولید خودرو‌های استاندارد و با کیفیت به روز شده برویم، ضمن اینکه در اینجا باید دقت کنید که مدیران قدیم و مدیران فعلی سی سال گذشته ایران خودرو و معاونین و وزرای سابق هر کدام بنحوی درناکارآمدی این صنعت دست دارند و این‌ها نمی‌گذارند بازار خودرو به ثبات واقعی برسد.

وضعیت قطعه سازان کشور که از آن‌ها به عنوان تولید کنندگان و قطعه سازان ملی یاد می‌شود در این بلبشوی بازار خودرو چگونه است؟

ما چند قطعه ساز خاص در کشور ایجاد کردیم به عبارت بهتر قطعه‌سازان بزرگ که عمدتاً قطعه باز هستند، تا قطعه ساز، قطعات کم کیفیت چینی را با قیمت بسیار ارزان وارد می‌کنند و به اسم تولید داخلی در جعبه‌های ایرانی، ایران‌خودرو و سایپا با ۳۰ برابر قیمت می‌فروشند، بدون هیچ مسئولیت، نظارت و مجازات و پاسخگویی با جان مردم بازی می‌کنند، ضمن اینکه از این مقوله حساس که به جان و سلامت مردم وابسته است بسیاری از مدیران ایران خودرو و سایپا، خود وزارت صنعت و خیلی از نمایندگان مجلس مطلع هستند، اما متاسفانه هیچ کسی به داد مردم نمی‌رسد و حفظ منافع شخصی و گروهی از بازار خودرو ارزشمند‌تر از گرفتن جان مردم شده است.

بین قیمت خودرو از کارخانه تا بازار آزاد فاصله زیادی است، اما دولت تمایلی به آزاد سازی و اصلاح واقعی قیمت‌ها ندارد آن هم به اسم حمایت از مشتری، در حالی که دست مصرف کننده واقعی به خودروی قیمت کارخانه نمی‌رسد، از سوی دیگر خودروسازان هم همیشه می‌گویند ما متضرر میدان هستیم، گره کار کجاست و چرا گشوده نمی‌شود؟

مساله قابل تامل این است که صنعت خودروی ما ورشکسته است. دولت نمی‌گذارد نرخ واقعی شود، این موضوع هم هدفمند است. دولت همه‌ی مردم را تبدیل به دلالانی حرفه‌ای کرده است. هر کسی که بتواند خودرو ثبت نام کند عملا وارد یک پروسه دلال بازی شده است. در حال حاضر پیر و جوان، زن و مرد اسم هر کسی که از سایت بیرون بیاید و موفق به ثبت نام در سایت شود، می‌داند چند ده میلیون سود برده است، چرا وقتی چنین پروسه‌ای برای سود آوری تعریف شده مردم اقدام به دلالی نکنند؟

متاسفانه دولت همه‌ی مردم را به سمت دلالی سوق داده است، اما بخشی از دلالی‌ها بسیار هدفمند و حساب شده است و سود اصلی آن نصیب مدیران ایران خودرو، سایپا و حتی وزارت صمت می‌شود. مساله آنقدر بغرنج است که هر کسی که به عنوان مدیر وارد این سازمان‌ها می‌شود در روندی که عرض کردم باید همکاری کند، از وزیرصمت تا رئیس ایران خودرو یا سایپا توسط افراد خاص یا سیاستگذاران پشت پرده‌ای تعیین می‌شوند که باید تابع آن‌ها باشند.

منبع: رادار اقتصاد