کارشناسان اقتصادی در گفتگو با دانشجو:
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو عبدالناصر همتی در پستی اینستاگرامی درباره ارقام رشد اقتصادی در بهار امسال، نوشت: طبق گزارش اولیه بانک مرکزی از ارقام رشد اقتصادی فصل اول سال‌جاری، رشد اقتصادی بدون نفت در این زمان منفی ۶. درصد بوده که سهم گروه کشاورزی، صنایع و معادن و خدمات به ترتیب مثبت ۳.۸، مثبت ۲.۵ و منفی ۱.۶ درصد است رئیس بانک مرکزی رشد اقتصادی با نفت را در این مدت زمان معادل منفی ۲.۸ درصد بوده را اعلام کرد و با اشاره به اینکه اقتصاد بعد از بیماری کرونا در مسیر بازگشت به تعادل قرار دارد روند رشد اقتصادی در ایران را در مقایسه با کشور‌های دیگر که تحت هیچ تحریمی نبودند امیدوار کننده خوانده است. خبرنگار اقتصادی دانشجو در گفتگو با دو اقتصاددان به تحلیل این موضوع پرداخته است.
کامران ندری؛ اقتصاد دان و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام در خصوص رشد اقتصادی در شش ماهه اول سال جاری گفت: آنچه دولت و بانک مرکزی درباره رشد اقتصادی عنوان می‌کنند صحت دارد به عبارتی رشد اتفاق افتاده، اما در یک بررسی کوتاه می‌توان متوجه شد که رشد اقتصادی طبیعتا روی سفره و معیشت مردم مشهود نیست.
وی در این باره افزود: با نگاه عمیق تری به چند و، چون رشد اقتصادی شش ماهه اول سال ۹۹ با قاطعیت می‌توان گفت به هیچ وجه رشد اقتصادی عنوان شده روی زندگی مردم نه تنها تاثیر خوبی نداشته بلکه اتفاقا اثرات منفی آن زندگی و معیشت مردم را سخت‌تر کرده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق دلیل منفی بودن رشد اقتصادی را روی سفره مردم اینگونه تحلیل کرد: به این خاطر رشد اقتصادی عنوان شده روی زندگی مردم اثر منفی به جا گذاشته چرا که از محل صادرات کالا‌ها رشد ایجاد شده است. با نگاهی به حساب‌های ملی از سمت هزینه‌ها به دلیل افزایش خالص صادرات رشد اقتصادی اتفاق افتاده است، چون شرکت‌ها و بنگاه‌هایی که قبلا کالا‌های تولیدی خود را به بازار داخل عرضه می‌کردند به دلیل افزایش نرخ ارز تمایلی به عرضه آن به داخل ندارند لذا با افزایش تولید خود کالای تولیدی را به خارج بخصوص به کشور‌های همسایه صادر می‌کنند.
کامران ندری با بیان اینکه ما به رشد اقتصادی کشور‌های همسایه کمک کردیم خاطر نشان کرد: صادرات کالا خوب است به شرط اینکه فشاری به داخل وارد نشود، اما مشاهده می‌کنیم با تولید و صادرات بیشتر کالا، زمینه‌های افزایش رشد اقتصادی و رفاه مردم کشور‌های دیگر بخصوص کشور‌های همسایه را فراهم کرده ایم نه رفاه مردم خودمان را. به عبارت دیگر از سفره ما برداشته شده به سفره مردم سایر کشور‌ها افزوده شده است به همین خاطر مردم ایران به هیچ وجه رشد اقتصادی را حس نمی‌کنند بلکه به دلیل مدیریت وعملکرد غلط سفره آن‌ها کوچک‌تر ازقبل شده است.
استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق در پایان با اشاره به افزایش قیمت‌ها در داخل نیز گفت: به همان نسبت که کالا به خارج صادر می‌شود و در داخل کمبود ایجاد می‌شود قیمت‌ها افزایش می‌یابد و به دلیل کاهش قدرت خرید، مردم نمی‌توانند نیاز‌های خود را تهیه کنند لذا از منظر رفاه اقتصادی رشد اقتصادی به افزایش رفاه اقتصادی عامه مردم کمک نکرده بلکه رفاه صادرکنندگان که بخش کوچکی از مردم هستند براثر رشد اقتصادی افزایش یافته، اما عامه مردم که مصرف کنندگان و خانوار‌ها هستند که کالا‌های تولیدی را مصرف می‌کنند کالا‌ها از سفره آن‌ها خارج و صادر شده به این دلیل رفاه خود را از دست داده اند.
حسین درودیان؛ اقتصاددان و مدرس دانشگاه تهران نیز در این باره گفت: رشد اقتصادی را در چهار بخش کشاورزی، صنایع و معادن، نفت و خدمات مورد ارزیابی قرار می‌دهند. ارزش تولیدی این بخش‌ها و اینکه چقدر تورم زدایی کرده و چه میزان محصول به بازار داخل و خارج صادر کرده مولفه‌هایی است که می‌تواند میزان رشد اقتصادی را نمایش دهد. به هر حال تا وقتی که دولت به صورت مشخص آمار‌ها را اعلام نکند که در بخش تولید محصولات کشاورزی، صنعتی و خدمات چه میزان تولید داشته ایم و خدمات ارائه شده، نمی‌توان به آمار رشد اقتصادی خوش بین بود.
وی خاطر نشان کرد: مجموع تولید ملی است که میانگین رشد اقتصادی را مشخص می‌کند. با توجه به اینکه بیشترین رشد اقتصادی ما در دهه‌های گذشته مرتبط با فروش نفت بوده و به نوعی رشد اقتصادی یا رشد منفی اقتصاد وابسته به عدم فروش نفت بوده می‌توان گفت شاید دولت نفت بیشتری نسبت به سال قبل فروخته که منجر به رشد اقتصادی در شش ماهه اول سال ۹۹ شده است.
حسین درودیان ادامه داد: به هر حال رشد اقتصادی برای مردم محسوس نبوده این اصل مساله است و نشان می‌دهد حتی اگر نفت بیشتری فروخته باشیم، اما چون در متن اقتصادی یعنی در بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات رشد خاصی صورت نگرفته رشد اقتصادی ملموس نبوده است. شاید دولت با توجه به رشد‌های منفی بسیار شدیدی که در سال ۹۷ و ۹۸ تجربه کردیم به رشد اقتصادی سال ۹۹ امیدوار شده است، اما این رشد امیدوار کننده نیست.
کامران ندری؛ اقتصاد دان و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام در خصوص رشد اقتصادی در شش ماهه اول سال جاری گفت: آنچه دولت و بانک مرکزی درباره رشد اقتصادی عنوان می‌کنند صحت دارد به عبارتی رشد اتفاق افتاده، اما در یک بررسی کوتاه می‌توان متوجه شد که رشد اقتصادی طبیعتا روی سفره و معیشت مردم مشهود نیست.
وی در این باره افزود: با نگاه عمیق تری به چند و، چون رشد اقتصادی شش ماهه اول سال ۹۹ با قاطعیت می‌توان گفت به هیچ وجه رشد اقتصادی عنوان شده روی زندگی مردم نه تنها تاثیر خوبی نداشته بلکه اتفاقا اثرات منفی آن زندگی و معیشت مردم را سخت‌تر کرده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق دلیل منفی بودن رشد اقتصادی را روی سفره مردم اینگونه تحلیل کرد: به این خاطر رشد اقتصادی عنوان شده روی زندگی مردم اثر منفی به جا گذاشته چرا که از محل صادرات کالا‌ها رشد ایجاد شده است. با نگاهی به حساب‌های ملی از سمت هزینه‌ها به دلیل افزایش خالص صادرات رشد اقتصادی اتفاق افتاده است، چون شرکت‌ها و بنگاه‌هایی که قبلا کالا‌های تولیدی خود را به بازار داخل عرضه می‌کردند به دلیل افزایش نرخ ارز تمایلی به عرضه آن به داخل ندارند لذا با افزایش تولید خود کالای تولیدی را به خارج بخصوص به کشور‌های همسایه صادر می‌کنند.
کامران ندری با بیان اینکه ما به رشد اقتصادی کشور‌های همسایه کمک کردیم خاطر نشان کرد: صادرات کالا خوب است به شرط اینکه فشاری به داخل وارد نشود، اما مشاهده می‌کنیم با تولید و صادرات بیشتر کالا، زمینه‌های افزایش رشد اقتصادی و رفاه مردم کشور‌های دیگر بخصوص کشور‌های همسایه را فراهم کرده ایم نه رفاه مردم خودمان را. به عبارت دیگر از سفره ما برداشته شده به سفره مردم سایر کشور‌ها افزوده شده است به همین خاطر مردم ایران به هیچ وجه رشد اقتصادی را حس نمی‌کنند بلکه به دلیل مدیریت وعملکرد غلط سفره آن‌ها کوچک‌تر ازقبل شده است.
استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق در پایان با اشاره به افزایش قیمت‌ها در داخل نیز گفت: به همان نسبت که کالا به خارج صادر می‌شود و در داخل کمبود ایجاد می‌شود قیمت‌ها افزایش می‌یابد و به دلیل کاهش قدرت خرید، مردم نمی‌توانند نیاز‌های خود را تهیه کنند لذا از منظر رفاه اقتصادی رشد اقتصادی به افزایش رفاه اقتصادی عامه مردم کمک نکرده بلکه رفاه صادرکنندگان که بخش کوچکی از مردم هستند براثر رشد اقتصادی افزایش یافته، اما عامه مردم که مصرف کنندگان و خانوار‌ها هستند که کالا‌های تولیدی را مصرف می‌کنند کالا‌ها از سفره آن‌ها خارج و صادر شده به این دلیل رفاه خود را از دست داده اند.
حسین درودیان؛ اقتصاددان و مدرس دانشگاه تهران نیز در این باره گفت: رشد اقتصادی را در چهار بخش کشاورزی، صنایع و معادن، نفت و خدمات مورد ارزیابی قرار می‌دهند. ارزش تولیدی این بخش‌ها و اینکه چقدر تورم زدایی کرده و چه میزان محصول به بازار داخل و خارج صادر کرده مولفه‌هایی است که می‌تواند میزان رشد اقتصادی را نمایش دهد. به هر حال تا وقتی که دولت به صورت مشخص آمار‌ها را اعلام نکند که در بخش تولید محصولات کشاورزی، صنعتی و خدمات چه میزان تولید داشته ایم و خدمات ارائه شده، نمی‌توان به آمار رشد اقتصادی خوش بین بود.
وی خاطر نشان کرد: مجموع تولید ملی است که میانگین رشد اقتصادی را مشخص می‌کند. با توجه به اینکه بیشترین رشد اقتصادی ما در دهه‌های گذشته مرتبط با فروش نفت بوده و به نوعی رشد اقتصادی یا رشد منفی اقتصاد وابسته به عدم فروش نفت بوده می‌توان گفت شاید دولت نفت بیشتری نسبت به سال قبل فروخته که منجر به رشد اقتصادی در شش ماهه اول سال ۹۹ شده است.
حسین درودیان ادامه داد: به هر حال رشد اقتصادی برای مردم محسوس نبوده این اصل مساله است و نشان می‌دهد حتی اگر نفت بیشتری فروخته باشیم، اما چون در متن اقتصادی یعنی در بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات رشد خاصی صورت نگرفته رشد اقتصادی ملموس نبوده است. شاید دولت با توجه به رشد‌های منفی بسیار شدیدی که در سال ۹۷ و ۹۸ تجربه کردیم به رشد اقتصادی سال ۹۹ امیدوار شده است، اما این رشد امیدوار کننده نیست.
کارشناس مسائل اقتصادی اضافه کرد: وقتی اقتصاد رشد‌های منفی بالایی دارد مثلا ۱۵ درصد رشد منفی داشته یک باره ۱ درصد به عقب برمی گردد و منفی ۱۴ درصد می‌شود این به معنای تحقق رشد اقتصادی نیست، چنین رشد‌هایی در همه اقتصاد‌ها بسیار محتمل است به این دلیل که اقتصاد از ریل اصلی خود خارج شده مستعد این است که با یک اتفاق مثبتی چند درصدی به سمت جلو و رشد مثبت برگردد، اما متاسفانه، چون در سال‌های گذشته عقب گرد زیادی در رشد اقتصادی داشتیم منطقا رشد اقتصادی نمی‌تواند به سمت مثبت شدن حرکت کند.
وی در پایان خاطر نشان کرد: تا بازگشت به رشدی که در سال ۹۵ داشتیم فعالیت‌های اصلاحی زیادی در اقتصاد باید صورت بگیرد و زمان‌بر است. ما برای اینکه بتوانیم از رشد اقتصادی سخن بگوییم به رشد‌های دو رقمی نیاز داریم نه اینکه چنین رشد‌هایی را به عنوان عملکرد خوب و مدیریت مطلوب خود حساب کنیم.
ارسال نظرات