چالش وزرات بهداشت برای تزریق واکسن به گروه‌های فاقد مدارک / کارتن‌خواب‌ها و اتباع غیرقانونی چگونه شناسایی می‌شوند؟

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، فاطمه آزموده- با گذشت یک سال از شیوع ویروس کووید ۱۹ در ایران فرایند واکسیناسیون در کشورمان آغاز شد. اولین واکسن تایید شده در ایران، واکسن اسپوتنیک وی ساخت موسسه‎ گامالیای روسیه بود. نخستین محوله‎ آن که شامل بیست هزار دوز بود بهمن ماه وارد ایران شد و پس از بررسی‎‌های لازم اولین گروه‎ها که کادر درمان حاضر در بخش‎‌های آی سی یو بیمارستان‎ بودند در تاریخ بیست و یکم بهمن ماه واکسینه شدند. البته پس از این مرحله، محموله‎ بعدی هم از روسیه به ایران ارسال شد. پس از گذشت چند روز نیز واکسن‎‌های آسترازنکا و بهارات مورد تایید سازمان غذا و دارو ایران قرار گرفتند بنابراین پس از این باید منتظر ورود محموله‎های بعدی از کشور‌های مورد نظر به مقصد ایران بود تا طبق قول‎های داده شده شاهد واکسیناسیون گروه‎‌های پرخطر و کادر درمان تا پایان سال باشیم. اما آنچه پس از ورود واکسن به کشور اهمیت زیادی دارد توزیع عادلانه‎ آن است که به آن خواهیم پرداخت.

پس از گفتگو‌های واردات واکسن، سندی تحت عنوان برنامه‌‎ی ملی واکسیناسیون علیه کرونا در ستاد ملی مقابله با کرونا تصویب شد. در این سند الویت اول واکسیناسیون در کشور کادر درمان هستند که به عنوان خط مقدم مقابله با این بیماری شناخته می‌‎شوند. این مرحله تمامی اعضای کادر درمان، از افراد شاغل در آی سی یو تا کارکنان حاضر در داروخانه‎ها را شامل می‎‌شود. پس از این گروه نیز سالمندان و افراد دارای بیماری‎‌های زمینه‎‌ای، جانبازان و معلولین و افراد حاضر در مراکز تجمعی که بیشتر از سایر گروه‎‌ها تحت خطر قرار دارند واکسینه خواهند شد تا در نهایت پس از گذر از تمام این مراحل بتوان به عموم افراد جامعه رسید. اما آنچه که می‎‌تواند در روند واکسیناسیون برخی گروه‎‌ها مشکل‎‌ساز باشد عدم شناسایی برخی از افراد و نداشتن مدارک شناسایی برای تشخیص هویت آن‌هاست.

 

یکی از این گروه‎‌ها کارتون خواب‎ها هستند که متاسفانه نمی‎توان آمار کاملا دقیقی از اطلاعات هویتی آن‌ها ارائه کرد. با توجه به پراکندگی این افراد در سطح شهر، حضورشان در مراکز تجمعی و نداشتن شرایط بهداشتی مناسب همواره خطر ناقل بودن این افراد وجود دارد بنابراین یکی از ضروری‎ترین راه‎های قطع زنجیره‎ انتقال می‌‎تواند واکسیناسیون این گروه باشد که البته همانطور که گفته شد با دشواری‎‌هایی همراه است. گروه دوم اتباع خارجی هستند که به صورت غیر قانونی و عمدتا در شهر‎های مرزی ایران ساکن هستند و با توجه به نداشتن مدارک معتبر همواره از خدمات با کیفیتی برخوردار نبوده‎اند. اما با توجه به ضرورت واکسیناسیون گروه‎‌های مختلف مردمی به ویژه در نواحی مرزی کشور جهت رفع اپیدمی، شناسایی این افراد و واکسینه شدن آن‌ها اهمیت به سزایی دارد. گروه سوم نیز اتباع ایرانی هستند که متاسفانه هیچ نام و نشانی از آن‌ها در مراکز ثبت احوال به ثبت نرسیده است.

شاید برای تسریع این روند وزارت بهداشت بتواند از سازمان بهزیستی کشور جهت شناسایی و واکسیناسیون افراد بی‎خانمان و کارتون‎خواب استفاد کند. یکی از سریع‎ترین راه‎ها برای شناسایی افراد کارتن‎خواب مراجعه به مراکزی همچون گرمخانه‎‌ها است. بدین شکل که پس از دریافت دز اول اثر انگشت فرد ثبت شود و در مراجعات بعدی در زمان مقرر دز دوم دریافت شود. البته با توجه به مشکلات شناسایی سایر کارتن‎خواب‎‌ها و مراجعه‎ آن‌ها برای دریافت واکسن گویا باید به واکسیناسیون چند درصد و گا‌ها تنها دز اول در میان این گروه بسنده کنیم تا تنها بتوانیم زنجیره‎ی انتقال بیماری را قطع کنیم.

 

گروه دوم اتباع غیرقانونی مقیم کشور هستند که برای شناسایی آن‌ها به ویژه افرادی که به همراه خانواده زندگی می‎‌کنند می‌‎توان از مراکز بهداشت کمک گرفت. بیشتر این افراد در مراکز بهداشت شهر و محله پرونده‎ای دارند که می‎‌تواند جهت شناسایی این گروه‎‌ها موثر باشد به ویژه خانواده‎‌هایی که صاحب فرزند نوزاد هستند. اقدام بعدی نیز می‎تواند کمک گرفتن از انجمن‎‌های خیریه فعال در این حوزه باشد.

برای شناسایی مهاجرین مجرد نیز که جهت کار و کسب درآمد به ایران مهاجرت کرده‎‌اند نیز می‌توان از دهیاری‎‌ها و مسجد هر محله کمک گرفت تا در این زمینه اطلاع رسانی کنند و این اطمینان‎ خاطر به آن‌ها داده شود که دچار مشکل نخواهند شد. یکی دیگر از راه‌های موثر نیز مراجعه به محل کار این افراد و ملزم کردن صاحب کار به معرفی کارکنان و تقاضا از آن‌ها جهت انجام واکسیناسیون است حتی برای راحتی این افراد می‌توان واکسیناسیون را در محل‌های کار مهاجرین انجام داد.

گروه سوم نیز اتباع ایرانی بدون مدارک شناسایی هستند که قاعدتا شناسایی این گروه راحت‌تر از دو گروه قبلی است چرا که با استخدام نیرو‌های پرسشگر در مناطق مستعدی هم، چون بخش‎‌هایی از سیستان و بلوچستان یا خراسان می‎توان این افراد را شناسایی کرد یا با انتشار اطلاعیه‎‌هایی در سطح محله به این افراد فراخوان داد.

مدیر یکی از انجمن‌‎های حمایت از مهاجران افعانی در ایران در گفتگو با خبرگزاری دانشجو عنوان کرد در ابتدای شیوع بیماری در ایران بسیاری از مهاجران در صورت در دسترس بودن اقلام بهداشتی همچون ماسک از این لوازم استفاده می‎کردند، اما هرگز رفت و آمد بین خانواده‌‎ها قطع نشد و همواره این باور که در اقوام‎شان بیماری کرونا وجود ندارد، رواج داشت. اما اکنون پس از گذشت یک سال استفاده از ماسک نیز بین این گروه‎‌ها کاملا محدود شده است و به این بیمای به عنوان یک سرماخوردگی معمولی نگاه می‌‎شود. این فعال حوزه‎ مهاجران در ادامه افزود که این مقوله در میان افغانستانی‎‌های مقیم خود افغانستان هم وجود دارد و استفاده از ماسک و مواد ضدعفونی کننده در مرز‌های این کشور نیز به ندرت به چشم می‎‌خورد.

 

 

وی در زمینه واکسیناسیون این گروه‌‎ها گفت بی شک نود درصد مهاجران نیز حاضر به انجام واکسیناسیون خواهند بود به شرط اینکه مراکز مورد نظر در دسترس باشند. منظور از در دسترس بودن این است که وقت زیادی از این افراد نگیرد به ویژه در مورد مردان مهاجران که تمام روز‌های هفته مشغول به کار هستند و با توجه به نیاز این افراد به کار، صاحبان مشاغل نیز جهت دادن مرخصی همکاری کافی ندارند. نکته‎ مهم دیگر برای مهاجران نیز انجام رایگان واکسیناسیون است؛ بنابراین در صورت در نظر گرفتن این موارد و مهم‎تر از این دو نکته، اینکه این اطمینان خاطر به اتباع غیر قانونی داده شود که از لحاظ قوانین مهاجرتی دچار مشکل نشوند شاهد همکاری گسترده‎ این افراد با وزارتخانه خواهیم بود.