علت کمبود سه داروی مرتبط با درمان کرونا در خیز پنجم بیماری در کشور

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، سیدحیدر محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در نشستی خبری درباره میزان مصرف دارو‌های مورد استفاده در درمان کرونا گفت: "رمدسیویر" را سال گذشته بعد از چند هفته اول شیوع بیماری و شروع مصرف این دارو در دنیا و تاییدیه‌ای که اخذ شد، مقدار کمی واردات داشتیم و پس از آن بلافاصله کارخانجات داخلی تولید آن را آغاز کردند و در حال حاضر هشت تولید کننده رمدسیویر داریم در زمانی که پیک بیماری و افزایش مصرف را نداشته باشیم، بخشی از آن صادرات نیز می‌شود.

وی افزود: مصرف این دارو در خردادماه به ۶۰۰ هزار عدد، تیرماه به یک میلیون و ۳۰۰ هزار عدد و مرداد ماه به ۲ میلیون و ۲۵۰هزار عدد رسید؛ به طوری که در دو هفته اول مرداد ماه هشت برابر مصرف رمدسیویر که البته بخشی از آن تجویز غیرمنطقی را نشان می‌دهد و خیلی از بیمارانی که این دارو را دریافت کردند شاید نیاز به مصرف آن نداشتند؛ چراکه این دارو صرفا در فاز ویروسی اثرگذار است؛ نه در ابتدای مثبت شدن تست بیماری و نه در انتهای فاز التهابی شدید، اثرگذاری ندارد. اما متاسفانه در این دوره دارد مصرف می‌شود.

محمدی درباره فاویپیراویر نیز گفت: مصرف این دارو نیز در مجموع شش ماه دوم سال ۹۹ به ۱۱ میلیون رسید؛ در صورتی که مصرف همین دارودر تیر ماه امسال به ۱۱ میلیون و ۹۰۰ هزار عدد رسید.

وی ادامه داد: داروی دیگر توسیلیزومب است که در فاز التهابی شدید مصرف می‌شود و باید در همکاران پزشک در صورت عدم اثرگذاری کورتون‌های دیگر، آن را تجویز کنند، اما متاسفانه الان در خیلی از بیماران دارد تجویز می‌شود و مصرف آن غیرمنطقی است؛ به طوری که مصرف آن در تیر ماه ۳۰ هزار عدد و در دو هفته اول مرداد به ۴۲هزار عدد افزایش یافت.

وی ادامه داد: این افزایش پیش بینی نشده بیماری و تعداد زیادی که در شیوع بیماری بوجود آمد، غیرمنتظره بود؛ به همین دلیل افزایش هشت برابری را شاید نشود براحتی پیش بینی کرد. موجودی ما برای رمدسیویر حداقل شش ماه بود که متاسفانه کل رمدسیویر در تیرماه مصرف شد و البته در مردادماه بلافاصله تامین شد و کمبودی ایجاد نشد. فاویپیراویر نیز باوجود عدم اثراگذاری آن در بیماری و تایید کمیته‌های علمی مرتبط، اما با توجه به تجویز برخی همکاران پزشک و نیاز جامعه موظف بودیم دارو را تامین کنیم و این کار انجام شد.

محمدی با اشاره به اقدامات صورت گرفته برای واردات این داروها، گفت: به همین دلیل ناچار شدیم که با توجه به کمبود، واردات داشته باشیم؛ اما به محض رفع کمبود، واردات قطع و کماکان از تولید داخل استفاده می‌شود.

وی درباره کمبود سرم تزریقی نیز گفت: در سال گذشته تقاضای تعطیلی یکی از خطوط تولیدی سرم را جهت بهبود شرایط ساخت از سوی خود شرکت داشتیم؛ اما موافقت نکردیم، چون تابستان بود و به دلیل گرمای هوا مصرف سرم بالا می‌رود. در نهایت از آبان ماه با تعطیلی این کارخانه موافقت کردیم، اما با توجه به شرایطی که داشت و برای دستگاه‌هایی نیاز به واردات داشت، به صورت شفاهی توافق شد که از اسفندماه این اتفاق افتد. حسب وعده آن شرکت، شرایط ساخت باید اصلاح می‌شد و حساب کرده بودیم که تا قبل از تابستان این مشکل رفع شود و آن تولید کننده که یک سوم تولید کشور را داشت، باید به خط تولید بازمی گشت.

محمدی افزود: در همین راستا به یکی از کارخانجات سرم اجازه داده بودیم که برای واردات اقدام کند، اما به دلیل مشکلاتی که در بحث بیماری کرونا برای کشور هند پیش آمد و این شرکت هم برای واردات از این کشور اقدام کرده بود، نهایتا به مشکل برخورد و بعد از سه ماه اعلام کرد که نمی‌تواند واردات داشته باشد. در مجموع این بدعهدی‌ها برای وارد کننده و تولید کننده و همچنین همزمانی فصل گرما و بالا رفتن مصرف رمدسیویر در کشور، باعث شد که در زمینه سرم تزریقی دچار کمبود شویم. در این زمینه نیز بلافاصله برای واردات اقدام شد و تا این لحظه یک و نیم سرم تزریقی توزیع شده و ۵۰۰هزار هم در حال شناسه گذاری است.

وی گفت: برنامه ریزی ما برای تامین نیاز یک ماه کشور از طریق واردات بوده که اگر نیاز کشور رفع شود از تولید داخل استفاده می‌کنیم و اگر رفع نشود همچنان از واردات استفاده خواهیم کرد.

محمدی همچنین درباره مباحث مطرح شده در زمینه دپوی برخی اقلام دارویی در گمرک گفت: گمرک مواردی را مجاز است ترخیص کند که مجوز از نهاد مربوطه دارد؛ یعنی نهادی که متصدی صدور مجوز است. یکی از مشکلاتی که گمرکات ما دارند ورود و دپوی اقلامی است که مجوز ندارند؛ به طوری بازرگان می‌تواند کالا را بیاورد داخل گمرک پیاده کند، اما هیچ مجوزی هم نگرفته باشد. این یکی از مشکلاتی است که ما بار‌ها خدمت عزیزان در گمرکات عرض کردیم، اما این مشکل از قبل باقی مانده است؛ بنابراین در حوزه ما (در زمینه دارو و تجهیزات) برخی شرکت‌ها کالا‌هایی می‌آورند و در گمرک پیاده می‌کنند که هیچ مجوزی از ورزارت بهداشت ندارند. طبیعتا ترخیص این کالا‌ها می‌تواند سلامتی مردم را تهدید کند.

محمدی ادامه داد: کالا‌های رسوب کرده در گمرک نیز چند دسته هستند؛ یک دسته از کالا‌ها که مربوط به وزارت بهداشت نبود وما به همراه معاون فنی گمرک وارد انبار‌ها شدیم و بخش زیادی از کالا‌های رسوب کرده مربوط به دارو‌های دامی بود که وزارت جهاد کشاورزی باید تعیین تکلیف کند؛ این کالا‌ها اقلامی نظیر بذر ذرت، چغدرقند، کشک و خیارشور و ... بود که در بازدید میدانی مشاهده شد.

وی افزود: بخشی هم دارو‌ها و مواد اولیه دارویی بودند که از وزارت بهداشت مجوز نداشتند؛ یعنی تعدادی از بازرگانان اقلام دارویی و مواد اولیه را در حجم زیاد در گمرکات پیاده کرده بودند که مجوز نداشتند و گمرک از ما می‌خواست که آن را ترخیص کنیم، وقتی کالایی مجوز ندارد و اصالت و سلامت آن بررسی نشده، طبیعتا ترخیص آن کار درستی نیست و سلامتی جامعه را به خطر می‌اندازد.

محمدی ادامه داد: در بازدیدی که ما داشتیم مجموعا پنج قلم دارو بود؛ چهار قلم فاویپیراویر بود که مجوز داشت و البته کمتر از ۲۴ ساعت هم بود که در گمرک بود و با دستور سرپرست محترم دادسرای جرایم اقتصادی ترخیص شد و ما هم موافق این ترخیص بودیم.

وی افزود: یک قلم هم دارویی بود که بدون مجوز ما آمده بود که باید تعیین تکلیف شود چطور بدون مجوز تخلیه شده است. در این زمینه تقاضا کردیم صاحب کالا با کمک همکاران ما نمونه برداری‌ها را انجام دهند و تولید کننده نیز مکاتباتی با ما داشته باشد و بگوید دارو در چه وضعیتی است؛ چراکه گزارشات ما نشان می‌داد آن دارو در برهه‌های زمانی فراخوان (ریکال) شده و اجازه مصرف نداشته است. اگر این شبهات دارو برطرف شود می‌توانیم درباره مجوزش اظهار نظر کنیم.

محمدی گفت: در مجموع جوسازی در خصوص وجود دپوی تعداد زیادی دارو در گمرک درست نبود؛ حجم خیلی مختصری از موارد موجود در گمرک از دارو‌هایی بود که مجوز ما را داشت و این درحالیست که با مجوز ما هر آنچه که در گمرک هست باید ترخیص شود. گمرک نمی‌تواند کالایی که مجوز ما را داشته باشد را متوقف و رسوب کند. کالایی که در گمرکات رسوب کرده و گمرکات محترم باید پاسخگو باشند کالا‌هایی است که یا مجوز وزارت بهداشت یا هر وزارتخونه تخصصی را ندارد و بدون مجوز در گمرکات رسوب کرده و باید صاحب کالا پاسخگو باشد.