به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، شناسایی هویت افراد در جوامع مدرن نیاز حیاتی حکومتهاست که با تجمیع اطلاعات و ایجاد پایگاه دادهها محقق میشود.
در کشور ما افراد علاوه بر شناسنامه هویتی یک شناسنامه اقتصادی و اجتماعی دارند و اطلاعات آنها در «پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان» گردآوری شده است.
در حقیقت «پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان» از بهمن ماه سال ۱۳۹۲ برای ایجاد شناسنامه رفاهی اقتصادی افراد ایجاد شده است. این پایگاه از ۴۶ زیرپایگاه بزرگ و کوچک تشکل شده که اصلیترین آنها سازمان ثبت احوال، سازمان ثبت اسناد و املاک، نیروی انتظامی، سازمان تامین اجتماعی و سایر صندوقهای بازنشستگی، بانک مرکزی، سازمان امور مالیاتی، اتاق بازرگانی و اصناف، وزارت آموزش و پرورش، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سامانههای کارمندی با محوریت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مجموعهای از اطلاعات درخصوص رفتارهای مالی شهروندان را از زیرپایگاههای مذکور دریافت میکند. برای نمونه از نیروی انتظامی اطلاعات مربوط به سفرهای خارجی و مالکیت خودرو افراد و اطلاعات مربوط به صادرات و واردات شهروندان را از اتاقهای بازرگانی و اصناف دریافت میکند.
دادههای دریافتی، مبنای آزمون وسع قرار میگیرد و با ملاک قراردادن این اطلاعات، داراییهای خانوارها، دهکهای اقتصادی و ۱۰ دهک درآمدی (شامل ثروتمندترین و کم برخوردارترین افراد) مشخص میشود.
برای اینکه حمایت دولتها از افارد جامعه به بیراه نرود و حمایتها هدفمند و ساماندهی شده باشد باید افراد متعلق به هر دهک درآمدی شناسایی شوند و براین اساس تحلیل دادههای اطلاعات «پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان» از ارکان تصمیمگیری مهم دولت است.
اطلاعات این پایگاه در سه مقطع زمانی در اجرای برنامههای ملی به دولتها کمک کرده است. مورد اول به پرداخت یارانه سوخت به مردم یا همان بسته معیشتی در سال ۱۳۹۸ بازمیگردد. در پرداخت این بسته حمایتی به کمک اطلاعات بارگذاری شده در پایگاه رفاه ایرانیان ۶۰ میلیون نفر (۱۸ میلیون خانوار) شناسایی شدند.
مورد دوم مربوط به پرداخت تسهیلات کرونا به آسیبدیدگان از شیوع بیماری کرونا بود که مشمولان این طرح به واسطه اطلاعات ثبت شده در پایگاه مشخص شدند و در مراحل مختلف تسهیلات پیش بینی شده به حساب افراد واجد شرایط واریز شد.
یکی دیگر از مواردی که پایگاه رفاه ایرانیان در اجرای سیاستهای دولت کمک کرد به حذف دهکهای برخوردار بازمیگردد و براساس قانون مجلس شورای اسلامی اجرای آن نیازمند شناسایی مشمولان واقعی بود که به کمک اطلاعات موجود در پایگاه انجام شد.
البته اطلاعات این پایگاه محدود به موارد ذکر شده نیست و در شناسایی و کمک به کودکان بازمانده از تحصیل، شناسایی افراد برخوردار فاقد کد مالیاتی، حذف بیش از ۶ میلیون دفترچه درمانی مازاد و شناسایی افراد کم برخوردار محروم از حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی نیز نقش اساسی داشته است.
در شرایط کنونی کشور که محدودیتهای مالی دولت و تحریمهای ظالمانه از یک سو و شیوع بیماری کرونا از سوی دیگر ضرورت ساماندهی حمایتهای دولت از قشرهای کم برخوردار را دو چندان کرده، عبور از این شرایط در گرو بهرهمندی از اطلاعات پایگاه رفاه ایرانیان است.
البته باید توجه داشت پایگاه رفاه ایرانیان در این مسیر با چالشهای بسیاری مواجه بود. مثلا با وجود مصوبه دولت مبنی بر روزآمدی این پایگاه والزام دستگاهها برای همکاری با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشکلات همچون عادت نداشتن نهادها به بروز رسانی اطلاعات خود، محافظه کاری برخی نهادها در به اشتراک گذاشتن اطلاعات و پراکندگی دادهها از جمله مشکلات این پایگاه است.
در این میان نادرست بودن احتمالی اطلاعات دریافتی یاهر نوع خطا و تاخیر در به روز رسانی اطلاعات میتواند به بروز خطای احتمالی در روند وسع سنجی و صدور پروفایل اقتصادی برای شهروندان منجر شود.
«حجت اله عبدالملکی» وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت سیزدهم که در شروع کار خود تاکید کرده است که پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان در مدت یک سال تکمیل میشود.
وی معتقد است با تکمیل این پایگاه در موضوع حمایت از افراد آسیب دیده از کرونا به شکل کارآمدی عمل میشود.
عبدالملکی همچنین اظهارداشت: با برنامه ریزیهای انجام شده بنا داریم در طول یکسال، این پایگاه را به بلوغ برسانیم تا بیشتر سیاست گذاریها و برنامه ریزیها را با اطمینان بالای ۹۶ درصد مبتنی بر این سامانه انجام دهیم.