آشنایی با علل پا درد کودکان/ درد‌های اندامی کودکان را جدی بگیریم
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، «ودود جوادی پروانه» در برنامه «طبیب» در خصوص میزان اهمیت انواع پا درد‌های کودکان گفت: نصف تا دو سوم بچه‌ها در سنین قبل از مدرسه و مدرسه تجربه‌ای از پا درد را دارند و این خیلی مهم است، اول اینکه غیرعادی نیست و دوم اینکه والدین را خیلی نگران می‌کند، خوشبختانه در خیلی موارد علت، علت شایعی نیست و به مرور زمان برطرف می‌شود، اما گاهی هم برخی عوامل مهم پشت آن خوابیده، لذا باید بدانیم که چه پا درد‌هایی مهم بوده و چه پادرد‌هایی مهم نیست، اگر پا دردی در بچه‌ای دو طرفه باشد، درد در نقطه خاصی نباشد و اگر به دنبال یک روز پرفعالیت بروز پیدا کرده و بعد از استراحت بهتر شود به طوری که بچه صبح که بیدار می‌شود مشکلی نداشته و با علامت‌هایی مثل تب و مشکلات پوستی و گوارشی همراه نباشد، احتمالا این پا درد بدی نیست.
وی با اشاره به اینکه ممکن است این دردها، درد رشد باشد، تصریح کرد: عموما این دردها سابقه خانوادگی هم دارد و معمولا شب قبل از خواب بروز کرده و حتی گاهی بچه را از خواب با گریه بیدار می‌کند، اما صبح خبری از آن نیست، این‌ها معمولا درد رشد است، اما بهتر است والدین یک بار به پزشک مراجعه کنند تا علتی پشت آن نباشد، نرمی و شلی مفصل هم همین نشانه‌ها را دارد، مثلا برخی از بچه‌ها کار‌های خارق‌العاده‌ای انجام داده و انگشت و مفصل را جابه‌جا می‌کنند که خوب این‌ها هم می‌توانند پا درد پیدا کنند، این افراد کلاژن یا آن طناب بین بافت‌های‌شان شل بافته شده و در واقع کلاژن یا بافت‌های هم‌بندی‌شان یک مقدار سست است که البته همه جای بدن‌شان هم همین‌طور است.
این پزشک متخصص در ادامه یادآور شد: یعنی دریچه قلب‌شان هم ممکن است مشکل داشته و افتادگی دریچه میترال یا رفلاکس مثانه یا گوارشی هم داشته و یا اینکه تمام بافت‌های بدن‌شان شل باشد، این‌ها هم همان پا درد را دارند، منتهی برخی از دردها حساس بوده و یک مقدار نکته‌برانگیز هستند، اگر درد یکطرفه باشد، صبح هم آن درد ادامه داشته باشد، یک نقطه درد داشته و در کنار آن کودک تب، کاهش وزن و کاهش اشتها هم داشته باشد، یک موضوع مهمی پشت آن پا درد است.
جوادی پروانه همچنین تأکید کرد: چراکه مشکلات راستای اندام، پا پرانتزی، پا ضربدری، زانو رو به عقب، پای کف صاف تا اتفاقات سخت‌تر مثل کمبود ویتامین دی و برخی املاح دیگر و همچنین دور از جان تمام بچه‌ها سرطان‌های خون، سیستم لنفاوی، سرطان‌های استخوانی هم می‌توانند درد استخوان و مفاصل ایجاد کنند، حتی اگر آزمایش خون کودک طبیعی باشد. پس این دردها از یک طرف خوب است، اما در یک طرف هم احتمال کمی هست که نشانه بیماری سخت‌تری باشد، لذا توصیه می‌کنیم در خصوص درد‌های اندام حتما نشانه‌ها را جدی بگیرید و یک بار به پزشک مراجعه کنید تا کودک تحت یک معاینه خوب قرار بگیرد.
وی در ادامه توضیح داد: اگر در طیف وسیعی از بیماری‌های خوش‌خیم مثل نرمی مفصل و درد رشد بود که هیچ درمان‌های خاص خودش را دارد، اما برای اینکه مطمئن باشیم این دردها نشانه بیماری خاصی نیست باید به یک پزشک داشته باشیم. مثلا در مورد نقاط درد باید توضیح دهم از علائم شایع درد رشد، درد ساق پاست، اگر این درد دو طرفه است احتمالا درد رشد است، اما اگر دردها در اندام‌های فوقانی مثل دست‌ها باشد درد خوش خیم نیست، کمر درد و و کمردرد به همراه پا درد هم عموما خوب نیست، درد‌های کشاله ران نیز ربطی به درد رشد نداشته و نیاز به بررسی دارد، مثلا کمردرد در بچه‌ها برعکس بزرگسالان فوق‌العاده مهم است و فیزیولوژیک یا خوش‌خیم نیست، اگر بچه‌ای کمردرد داشت نباید به دیسک ربط دهند و باید به دنبال علت‌های دیگر بگردند.
این فوق تخصص روماتولوژی کودکان همچنین در خصوص روی پنجه راه رفتن بچه‌ها نیز عنوان کرد: اگر بچه‌ای که قبلا درست راه می‌رفته به یکباره از سنی شروع کند به روی پنجه راه رفتن ممکن است به دلیل مشکلات تاندول آشیل از جمله کوتاهی، سفتی یا التهابی در این بخش باشد، اما اگر از اول درست راه نمی‌رفته ممکن است به دلیل مشکلات عصبی، استرس و یا مشکلات فیزیولوژیک هم باشد. در خصوص این موضوع نیز باید توضیح دهم که نباید اجازه دهیم بچه‌ها پروانه‌ای یا قوباغه‌ای بنشینند و برای اینکه جلوی این کار را بگیریم باید آن‌ها را روی مبل یا صندلی بنشانیم. همچنین بچه‌ها تا سه سالگی مفاصل نرمی دارند لذا صدا دادن مفاصل تا سه سالگی اهمیتی ندارد به شرط اینکه نرمی استخوان نداشته باشند، درد‌های نوزادان را نیز می‌توان از روی عدم حرکت اندام آسیب‌دیده یا بیقراری و گریه و اظهار بیقراری حین تماس با آن اندام متوجه شد.
جوادی پروانه در پایان نیز از برگزاری هفدهمین وبینار دانشگاه شهید بهشتی در حوزه بیماری‌های کودکان تحت عنوان اورژانس‌ها و بیماری‌های شایع کودکان خبر داد و یادآور شد: این وبینار بین‌المللی با حضور ۲۰۰ سخنران به صورت عمومی در سه بخش برگزار شده و خانواده‌ها هم از طریق لینک دانشگاه و وبینار می‌توانند در آن شرکت کنند، از جمله ویژگی‌های این وبینار این است که پزشکان و خانواده‌ها می‌توانند با کلیدواژه‌های جستجو در خصوص رشته‌ها و بیماری‌های خاص کودکان آشنا شوند، همچنین در این همایش دوم و سوم دی ماه جاری نیز به صورت کارگاهی در خدمت همه عزیزان خواهیم بود.