کاهش کسری بودجه و تورم؛ دستاورد اخذ مالیات از طریق سامانه مودیان / جریان کالایی در کشور رصد می‌شود

عطا بهرامی؛ کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو در خصوص مشکلات نظام مالیاتی در کشور گفت: نظام مالیاتی کشور به مثابه نظام گمرکی یک نظام قدیمی و کهنه است که ساختار آن بروز نشده است به طوری که به صراحت می‌توان گفت ساختار این نظام برای رفع تکلیف و انجام ندادن کار‌ها و امورات مالیاتی است.

وی افزود: یکی از اموراتی که باید برای بروز کردن این نظام مالیاتی صورت گیرد این است که به جای این که از تمامی کسانی که درآمد کسب می‌کنند مالیات ستانی شود، به سمت توسعه مالیات بر ارزش افزوده حرکت کنیم.

این کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: آمریکا که از دوره ریاست جمهوری جورج بوش سیستم مالیاتی بسیار شفافی دارد از مالیات بر درآمد به سمت مالیات بر ارزش افزوده حرکت کردند.

بهرامی اذعان داشت: برای این امر باید حساب افراد مختلف را بررسی کرد تا بتوانیم مالیات را به صورت عادلانه و منطقی از آن‌ها اخذ کنیم این در حالی است که دولت قبل به بهانه سرک نکشیدن به حساب افراد خود را از مالیات ستانی از افراد پردرامد محروم کرد.

وی افزود: همین امر زمینه سازی برای کسری بودجه دولت فراهم نمود از طرف دیگر در دولت قبل عمدتا مالیات بیشتری از کارمندان نسبت به افراد پردرامد اخذ می‌شد.

این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: یکی دیگر از کار‌های که برای بروز رسانی سیستم مالیاتی کشور باید صورت گیرد این است که باید پایه‌های مالیاتی گسترش یابد.

بهرامی اظهار کرد: در مقطع فعلی، چون شاهد رکود تورمی پیچیده‌ای در اقتصاد کشور هستیم باید چند واقعیت را قبول کنیم؛ اول این که نمی‌توانیم به مثابه گذشته مالیات‌ها را با همان نرخ قبلی (ولو کمتر از ده درصد) از همه مودیان مالیاتی بستانیم، چون در گذشته به دلیل نبود سامانه‌ها و شفافیت این ده درصد برای مودی مالیات یک هزارم درصد بوده و مالیات دهی برای این فرد یک شوخی بوده است به عنوان مثال کسی که سالیانه ۱۰۰ میلیارد سود کسب می‌کرد سالانه ۵۰ میلیون تومان هم مالیات می‌داد.

وی افزود: با این حال زمانی که سیستم شفاف مالیاتی در کشور ایجاد شود این پنج درصد به ۱۰ میلیارد تومان تبدیل می‌شود بنابراین ساختار و تعادل اصناف مودی مالیاتی به هم می‌خورد این در حالی است که ده درصد همان ده درصد قبل بوده، ولی شفافیت مالیاتی ایجاد شده است.

این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان این که یکی از مهمترین راهکار‌ها برای اخذ عادلانه‌تر مالیات، افزایش اطلاعات و شفافیت اقتصادی، راه اندازی سامانه مودیان و پایان فروشگاهی است خاطر نشان کرد: وقتی ساختار اصناف و فعالیت مودیان مالیاتی به هم بخورد طبیعتا به سمت دور زدن سیستم مالیاتی رفته و به امورات غیراقتصادی روی آورند بنابراین وقتی که سیستم مالیاتی به صورت شفاف در کشور ایجاد شد.

بهرامی در ادامه گفت: باید نرخ مالیات را در کشور پایین بیاوریم به همین دلیل این ۱۰ درصد چه بسا باید به ۲ درصد تبدیل شود این امر سبب می‌شود هم درآمد مالیات افزایش یابد و هم تعادل اصناف به هم نخورد و افراد و صنف‌های مختلف به دیگر امورات غیراقتصادی روی نیاورند.

این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان این که یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های راه اندازی سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی ارتقا شفافیت و قابلیت رصد جریان کالای اقتصاد است، اظهار کرد: بخش غیررسمی اقتصاد کشورمان آن بسیار زیاد است، به همین دلیل برآورد‌ها در این خصوص درست نیست به همین دلیل باید به سمت شفافیت اقتصادی حرکت کنیم.

وی افزود: تمامی اقتصاد‌های دنیا بر پایه دو رکن مهم شفافیت و رقابت استوار هستند به همین دلیل باید تا آخرین درجه شفافیت و رقابت حرکت کرد تا بتوانیم توسعه اقتصادی در کشور داشته باشیم به طوری که در آلمان اپلیکشنی راه اندازی شده که همه مردم آن و نه تنها دستگاه‌های مالیاتی می‌توانند با پرداخت تنها ۲۷ سنت سود و زیان شرکت‌ها و ترازنامه‌های آن را مشاهده کنند.

بهرامی در ادامه بیان کرد: به همین دلیل کشورمان نیز باید به سمت شفافیت مالیاتی حرکت کند تا بودجه هر ساله نیز از این طریق تعیین شود بخش زیادی از مشکل تورم در کشور حل می‌شود، چون ۱۱ درصد علت تورم در کشور بودجه دولتی بوده است و ۸۹ درصد آن طی ۳۰ سال اخیر به دلیل خلق پول بانک‌ها ایجاد شده است، به همین دلیل دولت با شفاف کردن نظام مالیاتی می‌تواند مقصر اصلی تورم موجود در کشور را که بانک‌ها هستند به مردم معرفی کند.

این کارشناس اقتصادی با بیان این که راه اندازی سامانه مودیان مالیاتی و پایانه‌های فروشگاهی راه با تجمیع اطلاعات و اخذ هوشمند مالیات امکان افزایش درآمد‌های پایدار مالیاتی، کاهش کسری بودجه و در نهایت تورم را ممکن میسازد، گفت: به همین دلیل به نظر می‌رسد می‌توان با درآمد به دست آمده از مالیات بودجه کل کشور را تامین کرد و کشورمان را از درآمد‌های نفتی بی نیاز کرد در این صورت این درآمد‌های نفتی می‌توان صرف توسعه زیرساخت‌ها خصوصا در توسعه و تجهیز بنادر و راه آهن از طریق تهاتر با شرکت‌های بزرگ جهان شود.

وی افزود: با این حال طی سالیان گذشته ذی نفعان جلوی شفافیت و اصلاح نظام مالیاتی را می‌گرفتند تا خودشان به زیر ذره بین نهاده‌های مالیاتی نروند تا همیشه در بخش سایه اقتصاد فعالیت کنند، به همین دلیل بود که اعضای دولت دوازدهم که خود ذی نفع بخش سایه اقتصاد کشور بودند به دنبال شفافیت مالی نرفتند با این حال دولت سیزدهم به سمت این مسیر حرکت کرد.

بهرامی تصریح کرد: یکی از روش‌های بسیار پربازده در خصوص کسب درآمد‌های مالیاتی این است که به مثابه کشور آلمان و ترکیه شرکت‌های مختلف نباید حسابداران را خود انتخاب کنند و صرفا شرکت‌ها به این حسابداران حقوق پرداخت می‌کنند، ولی توسط دولت تعیین می‌شود.

وی اضافه کرد: در این مدل همه شرکت‌های کاغذی از بین رفته، تمام درآمد شرکت‌ها در اختیار دولت قرار گرفته و فرار مالیاتی صورت نخواهد گرفت به همین دلیل این مدل نیز می‌تواند در کشورمان پیاده شود.