حیدر زارعی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو، درباره مطالعات پژوهشی سد چمشیر بیان کرد: متاسفانه درباره سد چمشیر به صورت آکادمیک خیلی در این زمینه بحث نشده است؛ مگر در یکی دوسال اخیر که توسط دانشگاه تهران و دانشگاه شیراز بحث انجام شده است و در ٢٠ سال گذشته که مطالعات سد آغاز شده تقریبا دانشگاهها وارد مطالعات این سد نشدند؛ دقیقا مانند سد گتوند که سد ساخته شد و تازه دانشگاهها به فکر انجام پژوهش در این زمینه افتادند که در دانشگاه تعداد زیادی از پژوهشگران مخالف آبگیری سد هستند و تعداد اندکی هم موافق آبگیری هستند البته درصد مخالفین بیشتر است.
استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز درباره محقق شدن یا نشدن اهداف احداث سد چمشیر عنوان کرد: هر سدی که احداث میشود دارای اهدافی مانند توسعه کشاورزی، تامین آب شرب، تولید برق، آبزی پروری و... است که احداث سد چمشیر برای بحث کشاورزی است و توسعه که در استان کهگیلویه و بویراحمد است نیاز به تامین آب دارد، اما بحث این است که اگر کیفیت آب مناسب باشد به آن اهداف میرسد، ولی اگر مناسب نباشد اهداف تعریف شده محقق نمیشود.
وی افزود: رودخانه زهره با توجه به شرایطی که به لحاظ زمین شناسی و جریانی آبی که در مسیر خودش از این سازند عبور میکند، کیفیت آب مخصوصا در بخشی که مخزن شکل میگیرد به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد و یک بخشی هم بعد از محل سد است و در کل کیفیت آب مناسبی ندارد و برای بحث آب شرب اهداف را نمیتواند محقق کند. برای بحث کشاورزی هم با توجه به مدلسازیهایی که برای افزایش کیفیت آب پس از آبگیری به وجود میآید ابهاماتی وجود دارد که ممکن است کیفیت آب نسبت به زمانی که در حالت طبیعی جریان دارد کمتر شود و اگر کیفیت کمتر شود ما عملا نمیتوانیم از منبع آب استفاده کنیم و عملا سد گتوند ۲ میشود؛ البته که شرایط احداث سد چمشیر بهتر از سد گتوند است، ولی اگر در سد چمشیر به اهداف طراحی شده نرسیم عملا رودخانه زهره هم از دست خواهیم داد.
حیدر زارعی در ادامه بیان کرد: در حوضه آبریز رودخانه زهره کیفیت آب نامناسب است و در ورودی رودخانه زهره به استان خوزستان شاخه دیگری به نام رودخانه خیرآباد اضافه میشود که نقش کنترل کیفیت آب رودخانه زهره را بازی میکرد که درسال ۸۹ سد کوثر بر روی رودخانه خیرآباد برای تامین آب شرب مناطق حاشیه خلیج فارس ایجاد کردند که این باعث شد تاثیر زیادی بر روی رودخانه زهره بگذارد و آب شیرینی که قبل از آبگیری سد کوثر وارد رودخانه زهره می شد کنترل میکردیم؛ بنابراین الان شاخه آب شیرین رودخانه خیرآباد را نداریم و ما سدی را بر اساس آمار و اطلاعات دهه هشتاد آبگیری میکنیم؛ در حالی که در چند سال اخیر آورد رودخانه که تحت تاثیر بارشها است که به شدت کاهش یافته است؛ بنابراین آوردی که بر روی آن برنامه ریزی شده است علامت سوال بزرگی وجود دارد و به نظر میرسد باید بازنگری مجددی نسبت اطلاعات انجام دهند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در پایان گفت: زمانی که سد گتوند ساخته شده بود بحث درباره اینکه این سد آبگیری نشود بسیار زیاد بود، اما متاسفانه توجهی نشد و اگر ما وارد مرحله آبگیری نمیشدیم به نظر مشکلات الان را نداشتیم و با مطالعات بیشتر و بهتر میتوانیم به نتیجه برسیم که سد گتوند آبگیری نشود و اگر آبگیری نمیشد شاید ضرر و زیان کمتری داشت؛ مثلا ما هزینهای برای مطالعات و ساخت سد گتوند پرداخت کردیم و برای اینکه این هزینه را پرداخت کردیم حتما باید آبگیری انجام شود و الان در مخزن سد گتوند چیزی حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب شورابه داریم که نمیدونیم باید چکار کنیم پس قبل از آبگیری میتوانیم مطالعات را اصلاح کنیم و بر اساس مطالعات بهتر به این نتیجه برسیم که قید هزینههایی که قبلا کردیم را بزنیم و بی خیال آبگیری بشویم و یا اینکه آبگیری با اطمینان بیشتری انجام دهیم.
فیلم کامل مصاحبه: