پیش از این سستم بانکی بین ایران و روسیه متصل نبود/ با اتصال سپام و SPFS بانک‌‎های تجاری توانستند مبادلات مالی را شروع کنند

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، علیرضا پیمان پاک امروز در نشست خبری که در وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار شد با اشاره به اینکه مشکل صادرکنندگان در بازار‌های بین‌المللی بخصوص در رقابت با ترکیه عدم رقابت‌پذیری کالا‌های ایرانی است اظهار داشت: به‌واسطه نرخ بالای حقوق گمرکی و عوارض و سود بازرگانی قیمت تمام شده کالای صادراتی گران تمام می‌شود لذا کالا‌های صادراتی ایرانی قدرت رقابت نداشتند.

معاون وزیر صمت اظهار داشت: لذا حل مشکل این بخش از طریق انعقاد قرارداد‌های تعرفه ترجیحی و آزاد امکان‌پذیر بود که بر این اساس مذاکرات لازم و اقداماتی انجام شد و قرارداد تجارت آزاد ایران با اوراسیا به امضا رسید که این اولین قرارداد تجارت آزاد ایران با چند ملیت بود.

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران با بیان اینکه بر این اساس ۹۰ درصد کد‌های مالایی کشور در این موافقت‌نامه در لاین سبز قرار گرفته و توافق شده که تعرفه صفر شود گفت: امیدواریم این قرارداد طی ۸ الی ۹ ماه آینده اجرایی شود و به نظر می‌رسد که در اواخر تابستان سال آینده اجرایی شود.

پیمان پاک بیان داشت: در این راستا همچنین در حوزه ا سه آن قرارداد تعرفه تجارت ترجیحی با اندونزی آماده شده و امیدواریم در سفری، وزیر به این کشور این قرارداد امضا شود.

وی افزود: بحث تجارت ترجیحی با پاکستان نیز متوقف شده بود که با رفع محدودیت‌ها امیدواریم این موضوع هم نهایی شود همچنین در حال بررسی و مذاکره برای برقراری تجارت آزاد با ونزوئلا و برقراری تجارت آزاد یا توافقی با حوزه غرب آفریقا هستیم.

پیمان پاک در ادامه در رابطه با اقدامات انجام شده برای توسعه تجارت به کشور‌های آفریقایی گفت: تجارت خارجی ایران و قاره آفریقا تا پایان امسال به یک میلیارد و دویست میلیون دلار خواهد رسید که ۹۵ درصد آن صادرات ایران به کشور‌های آفریقایی است.

وی بیان داشت: در برخی از بازار‌های بکر صادراتی از سوی بخش دولتی و خصوصی هیچ اقدامی صورت نگرفته است لذا در حوزه توسعه تجارت با قاره آفریقا اقداماتی مختلفی از جمله شناخت بازار، برگزاری همایش بود و همچنین اعزام هیات برای مراودات تجاری ایران و غرب آفریقا آغاز شده است که با توجه به حضور مقامات مسئول کشور‌های غرب آفریقا پیش‌بینی می‌شود بیش از ۲ میلیارد دلار قراداد و موافقتنامه به امضا برسد.

معاون وزیر صمت اظهار داشت: ۸ مرکز تجاری در آفریقا نیز ایجاد شده است که از جمله مراکز تجاری فعال است که امیدواریم مجوز دائمی را دریافت کنند، همچمین سه رایزن بازرگانی به سه کشور آفریقایی کنیا، آفریقای جنوبی و الجزایر فرستاده‌ایم در حالی که پیش از این در کشور‌های آفریقایی رایزن بازرگانی نداشتیم.

وی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۱ در حدود ۶۰۰ درصد رشد خدمات فنی و مهندسی به قاره‌آفریقا داشته ایم، گفت: بر این اساس بیش از ۳ برابر صادرات خدمات فنی و مهندسی در سال‌های ۹۱ و ۹۲ به کشور‌های آفریقا داشته‌ایم.

پیمان پاک اظهار داشت: اداره کل تخصصی آفریقا در سازمان توسعه تجارت ایران ایجاد شده است و همین باعث تمرکز بر روی این حوزه خواهد شد.

رشد ۱۸ درصدی ارزش صادرات
وی افزود: صادرات کشور در ده ماهه ابتدای امسال ۴۵.۳ میلیارد دلار بوده است که از لحاظ ارزشی حدود ۱۸ درصد رشد و از لحاظ وزنی ۳ درصد رشد داشته است.

پیمان پاک بیان داشت: در حوزه صادرات معدن و صنایع معدنی اگرچه ۵ درصد کاهش صادرات داشته‌ایم، اما به لحاظ وزنی صادرات در این بخش ۵ درصد افزایش یافته است که این موضوع ناشی از کاهش قیمت‌ها در بازار‌های بین‌المللی بوده است.

معاون وزیر صمت اظهار داشت: در حوزه صنعت حدودا ۱۴ درصد رشد ارزش صادرات داشته‌ایم، اما در حوزه کشاورزی هم در وزن و هم به لحاظ ارزشی کاهش صادرات داشته‌ایم.

وی بیان داشت: پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال صادرات غیرنفتی کشور به ۵۲ میلیارد دلار برسد.

معاون وزیر صمت اظهار داشت: با وجود مشکلات فراوان مانند آزاد سازی نرخ ارز، معضل کمبود انرژی و قطعی برق صنایع و حذف ارز ترجیجی، جنگ روسیه و اکراین، کاهش قیمت محصولات فلزی و همچنین اغتشاشات ماه‌های گذشته صادرات غیرنفتی ایران با همراهی تجار و فعالان اقتصاد افزاش یافته است.

پیمان پاک تاکید کرد: با وجود مشکلات فراوان مانند آزادسازی نرخ ارز، حذف ارز ترجیحی، معضل کمبود انرژی و قطعی برق صنایع، جنگ سوریه و اوکراین، کاهش قیمت محصولات فلزی و اخلال در سفر هیات‌های تجاری به دنبال اغتشاشات ماه‌های اخیر، صادرات غیرنفتی با همراهی تجار و فعالان اقتصادی پیشرفت داشت.

وی با اشاره به موضوع تجارت آزاد ایران و اروسیا بیان داشت: مهمترین مساله در برقراری تجارت آزاد یا تعرفه ترجیجی مکمل بودن اقتصاد ما با کشور‌های هدف تجاری است.

معاون وزیر صنعت افزود: حجم تجارت بازار اوراسیا ۷۰۰ میلیارد دلار است و با توجه به اینکه چین و ترکیه به عنوان رقبای ایران تجارت آزاد با اوراسیا ندارند لذا امضا توافقنامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا فرصت بسیار مناسبی برای حوزه تجارت ایران خواهد بود.

وی در ادامه با بیان اینکه تجارت در حوزه برند حلال مغفول مانده است، بیان داشت: بنابراین با تشکیل یک کمیته‌ای در حوزه برند حلال نیز اقدامات اولیه انجام شده و باید به این نکته توجه کرد که در این حوزه بیش از هزار میلیارد دلار گردش مالی در دنیا وجود دارد.

پیمان پاک با بیان اینکه در دولت سیزدهم بجز یکی الی دو مورد در حوزه دام ممنوعیت صادراتی دیگر نداشته‌ایم بیان داشت: ما از عوارض صادراتی برای تنظیم بازار استفاده می‌کنیم و به دنبال ممنوعیت صادرات نیستیم، اما تا زمانی که طرز فکر اینگونه باشد که مازاد تولید باید صادر شود همچنان با مشکل مواجه خواهیم بود.

وی در رابطه با مسائل و مشکلات مربوط به لجستیک اشاره کرد و گفت: در بخش حمل و نقل دریایی نیز مشکلاتی وجود دارد و متاسفانه در دریای خزز با کمبود ناوگان حمل و نقل روبرو هستیم. برای رفع این مسائل نیز با استفاده از تسهیلات و همکاری بانک‌ها با بخش خصوصی اقداماتی صورت گرفته است.

معاون وزیر صمت افزود: صندوق ضمانت صادرات ایران با بیش از ۱۰ کشور مقصد قرارداد تعهدآور امضا کرده است و بنابراین با تاییدیه صندوق ضمانت بیمه نامه و ضمانت‌نامه برای کالا‌های ایرانی و بالعکس صادر می‌شود؛ لذا ریسک صندوق کاهش و گسترده فعالیت‌های صندوق نیز افزایش یافته است.

وی در رابطه با بازگشت ارز صادراتی گفت: سال گذشته که فاصله بین نرخ ارز نیمایی و بازار آزاد زیاد نبود براساس اعلام بانک مرکزی بیش از ۸۰ درصد ارز صادرات به کشور برگشت.

وی اظهار داشت: ما نمی‌توانم پیمان سپاری ارز را حذف کنیم، اما باید فرآیند را تسهیل کرد به عنوان مثال با کمک بانک‌های تجاری تلاش می‌کنیم که ارز در خارج به این بانک‌ها انتقال یابد و بانک‌ها ارز را به کشور بازگردانند.

پیمان پاک در پاسخ به سوال خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو مبنی بر اینکه چرا با وجود ارتباط سیاسی مناسبی که بین ایران و روسیه وجود دارد، هنوز حجم تجارت دو کشور بسیار پایین است و طبق آخرین آمار در  ده ماهه ۲۰۲۲ صرفا ۵ میلیارد دلار بوده، اظهار داشت: درمورد روابط بانکی بین ایران و روسیه؛ سیستم بانکی بین دو کشور برقرار نبود و پیام رسان دو بانک با یکدیگر ارتباط نداشت. حساب کارگزاری بانکی ما باز شده بود اما نمی‌توانستند هر دو طرف دستور پرداخت و دریافت بدهند. اکنون سیستم سپام و SPFS به یکدیگر متصل شدند و بانک های تجاری ما می‌توانند دستور پرداخت بدهند. این دستور پرداخت فقط برای حواله ارز نیست.
وی افزود: یک نکته مهم دیگر این است که وقتی دو سیستم پیام رسان کشور به هم ارتباط نداشته باشند، بانکی اعتماد نمی‌کند که لاین اعتباری برای یک حوزه باز کند. یکی از مهمترین ویژگی های اتصال این پیام رسان‌ها این است که می‌توانیم با حوزه کشورهای اوراسیا و خصوصا روسیه LC گشایش کنیم، چیزی که در اکثر کشورها وجود ندارد.

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به جنگ روسیه و اوکراین گفت: بعد از این جنگ کشور‌های مختلفی روابط تجاری خود را با روسیه گسترش دادند و هیچ کاری نیز به مسائل سیاسی نداشتند در حالی ما انواع و اقسام انتقادات را شنیدیم و حرف‌های بی‌پشتوانه را شنیدم و فقط از منظر اینکه یک گروهی می‌خواهند تسویه حساب سیاسی کند لذا باید تسویه حساب‌های سیاسی را به حوزه‌های دیگر منتقل کنیم و از ظرفیت‌های اقتصادی استفاده کنیم.

پیمان پاک با تاکید بر لزوم تجارت خارجی اظهار داشت: دلار حوزه اوراسیا و آفریقا هیچ فرقی با دلار سایر کشور‌ها ندارد لذا برای ما باید توسعه تجارت و افزایش درآمد تجاری اهمیت داشته باشد.

وی بیان داشت: ترکیه و امارات طی سال‌های اخیر به ما قرابت سیاسی نداشتند، اما از تحریم‌های ایران در ۸ سال گذشته استفاده کردند و درآمد اقتصادی کسب کردند لذا ما در سازمان توسعه تجارت کاملا بی‌توجه به تحلیل‌سازی سیاسی وظیفه خود می‌دانیم که زیرساخت‌ها را برای توسعه تجارت فراهم آوریم و لذا بازار بزرگ روسیه مورد توجه تجار ایرانی است.

پیمان پاک با بیان اینکه در حوزه روابط با روسیه ۳۰ درصد رشد صادرات داشته‌ایم، گفت: عوامل مختلفی بر این موضوع موثر بوده که یکی از این موارد بحث لجستیک بوده، زیرا در این زمینه مشکلات فراوانی وجود دارد.

وی با اشاره به کارشکنی‌ها در ارتباط تجاری با روسیه بیان داشت: اگر کشتیرانی ما کشتی‌های رورو را خریداری کرده بود، (براساس دستور معاون اول رئیس‌جمهور) امروز در حوزه آذربایجان کمتر با مشکل مواجه بودیم و امروز نمی‌گفتم چرا از بازار خوبی که در روسیه ایجاد شده به خوبی استفاده نمی‌کنیم.

پیمان پاک با اشاره به تهاتر گفت: از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون بیش از ۲ میلیارد دلار تهاتر انجام شده البته تهاتر نفت و نهاده جدا است و دولت آن را انجام می‌دهد. در تهاتر بخش خصوصی اگر تهاتری زیان‌اور باشد هیچ وقت بخش خصوصی آن را انجام نمی‌دهد بنابراین وقتی سازوکار تهاتر ایجاد می‌شود قطعا تاجر کالا را به قیمت مناسب می‌فروشد و کالایی هم با قیمت مناسب وارد می‌کند که در نهایت برایند سود تاجر افزایش می‌یابد و لذا اگر تهاتر زیان داشت هیچ وقت تجار آن را استفاده نمی‌کردند.

وی در رابطه با تشکیل سازمان بازرگانی بیان داشت: این موضوع باید از آقای وزیر سوال شود و اطلاع زیادی در این ارتباط ندارم.

معاون وزیر صمت در مورد استفاده از مرزارز‌ها برای واردات گفت: یکی از سیاست‌های دولت سیزدهم ایجاد زیرساخت برای افتاده از رمرزارز‌ها است که در این بخش دو مشکل وجود داشت یکی مشکل قانونی بود که این مشکل حل شده است و مساله دوم ایجاد یک سازوکار و نرم افزار آی تی مشابه ساختار نیما بود که این رمز ارز در آنجا استفاده شود که لذا با مشارکت اتاق بازرگانی این زیرساخت ایجاد شده است و منتظر اعلام حساب واسط ریالی از سوی بانک مرکزی هستیم و پس از آن به صورت رسمی با رمز ارز واردات انجام می‌شود.

وی بیان داشت: تاکنون نیز با استفاده از رمزارز حدود ۵۰ میلیون دلار به صورت پایلوت با همکاری بانک مرکزی واردات انجام شده است و با تایید حساب ریالی از سوی بانک مرکزی تا دو الی سه هفته آینده فرآیند بهره‌برداری از رمز ارز در تجارت تا پایان سال به صورت رسمی اغاز می‌شود.