به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، بودجهریزی عملیاتی از جمله موضوعات مهمی است که در اجرایی کردن این شیوه مدیریت مالی همه تبحر ندارند و به همین دلیل است که در زمان بررسی لوایح بودجه در مجموعههایی مانند شهرداریها و دولت همیشه بیشترین بحثها، جدلها و اظهار نظرها انجام میشود. از همه مهمتر اینکه در کنار این مسئله، آنچه به عنوان قانون بودجه برای اجرا از نهادهای قانونگذار خارج میشود، در نهایت آن چیزی نیست که به واقعیت نزدیک باشد. ماحصل این روند نیز کسری بودجه از نیمه سال برای نهادهای بزرگ و عدم تحقق منابع نسبت به پیشبینیها در ماههای پایانی سال است.
کارشناسان و مدیران مالی بر این باورند، برای خروج از این بحرانها باید روند و رویکرد بودجهریزی چه در دولت و چه در شهرداریها به عنوان نهادهای عمومی غیردولتی که بیشترین ارتباط را با شهروندان از یک سو و بیشترین سرمایه انسانی را جهت پیشبرد برنامهها در شهرها برعهده دارند، تغییر کند.
وقتی تاریخ بلدیه تهران را مورد بررسی قرار میدهیم، به ویژه در ۴ دهه اخیر بودجه، تصویب بودجه و اجرای آن همیشه یکی از چالشها و سوالات نهادهای تصمیمگیری چه وزارت کشور و چه در برههای که شوراهای اسلامی شهرها به مجموعه تصمیمگیران و سیاستگذاران شهر اضافه شدند؛ بوده است. هر چند در برخی از سنوات و دورههای مدیریت شهری سعی شد تا حداقل در تدوین لایحه بودجه از تجربههای دولتی و یا جهانی استفاده شود و نظم و شفافیت به لایحه بودجه به عنوان یک چهارم از برنامههای توسعه شهر تهران داده شود، اما در موضوعات دیگر به ویژه حسابرسی از مناطق، سازمانها و شرکتها، نحوه تحقق بودجه و مسائل این چنینی بحثها و جدلهایی وجود داشته است.
با وجود این روند، معاون برنامهریزی، توسعه سرمایه انسانی و امور شورای شهرداری تهران در گفتگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، تاکید دارد، دو رکن اصلی بودجه ۱۴۰۲ شهر تهران در این دوره شفافیت و انضباط مالی آن است.
هر چند زمانی که لایحه بودجه ۱۴۰۲ شهر تهران تقدیم شورای شهر شد، برخی از کارشناسان اعلام کردند، کاهش تبصرههای لایحه بودجه از جمله نکات منفیای است که میتواند هم تحقق آن و هم نحوی اجرای آن را به چالش بکشد. این در حالی است که برخی دیگر بر این باورند که حذف ردیفهایی که بیشتر در خصوص دستمزد و حقوق بود، توانست چهره روشن و شفافتری از بودجه سال جاری را برای بررسی در اختیار اعضای شورای شهر قرار دهد.
مجید باقری در این باره میگوید: اتفاقی که امسال روی داد، این بود که کتابچه بودجه از یک کتابچه بزرگ و قطور به یک کتابچه کاربردی، شفاف و روشن تغییر کرد.
وی ادامه میدهد: ردیفها را به گونهای شفاف نوشتهایم که در همان روکش اول تمام مسائل به صورت شفاف دیده میشود و لازم نیست در روکشهای بعدی توضیحاتی داده شود.
آنطور که معاون شهردار تهران عنوان میکند، در لایحه بودجه ۱۴۰۲ شهرداری تهران چیزی در حدود ۲۵۰۰ ردیف که مربوط به ردیفهای حقوق و دستمزدی بوده است. به عنوان مثال در لوایح سالهای گذشته درباره یک مساله حقوقی چندین تبصره وجود داشت، اما در لایحه بودجه امسال این روند به صورت منطقی درست شد تا اگر کسی بخواهد ارزیابی کند، یک ارزیابی دقیق و درستی داشته باشد.
بودجه شهرداری در اتاق شیشهای
اصطلاحی که در بررسی بودجه ۱۴۰۲ شهرداری تهران به کار میبرند، این است که شهرداری تهران سعی کرده تا لایحه بودجه را در یک اتاق شیشهای قرار دهد. موضوعی که معاون شهردار نیز به آن اشاره میکند و توضیح میدهد: بودجه را داخل یک اتاق شیشهای قرار دادهایم. اینکه بررسی بودجه با این سرعت در حال انجام است، نتیجه شفافیت بودجه است.
وی شاخصه دیگر بودجه ۱۴۰۲ شهرداری تهران را در نگاه استراتژیک به موضوع حمل و نقل عمومی میداند و در این باره تاکید میکند: در این بودجه با راهنماییهایی که شورای شهر تهران انجام داد، توجه ویژه و فوق استراتژیکی به حوزه حمل و نقل عمومی شد. البته باید به این مساله نیز اشاره کرد که تمام حوزههای ماموریتی شهرداری مورد توجه قرار گرفته و به هیچ کدام از این حوزهها بیتوجهی نشده است.
با توجه به اینکه بخشی از منابع درآمد لایحه بودجه شهرداری تهران مربوط به بحث درآمدهای پایدار است که دولت موظف به پرداخت آن به شهرداری تهران است، معاون توسعه، برنامهریزی، سرمایه انسانی و امور شورای شهرداری تهران درباره تحقق حقوق شهروندان تهرانی در لایحه بودجه دولت میگوید: با توجه به اینکه در حال حاضر لایحه دولت نیز در کمیسیون تلفیق مجلس در حال بررسی است، همچنان گمانهزنیها در این زمینه زیاد است و باید تامل کرد تا اظهار نظر دقیقی در این رابطه داشته باشیم.
حفظ حقوق شهروندان تهرانی در بهارستان!
مجید باقری در عین حال به این مساله تاکید میکند که در همین شرایط نیز کارشناسان شهرداری تهران در مجلس در حال بررسی و رایزنی با کمیسیون تلفیق هستند کما اینکه شهردار تهران نیز به صورت ویژه این مساله را مورد بررسی قرار داده است، اما باید منتظر ماند تا خروجی لایحه بودجه دولت در مجلس مشخص شود.
به رغم تعامل و همکاری که مدیریت شهری تهران با دولت در حوزههایی که قانونگذار وظایفی برای هر دو نهاد تدوین کرده، دارد، اما موضوع حفظ حقوق شهروندان تهرانی از گذرگاه مجلس میگذرد. زیرا طبق روند همه ساله در زمان بررسی و تصویب لایحه بودجه دولت، با توجه به اینکه تعداد نمایندگان شهرهای کوچک در مجلس زیاد است، همیشه این نگاه وجود داشته که از بودجه شهرهای بزرگ مانند تهران کم شده تا به بودجه شهرهای کوچک اضافه شود.
با توجه به شرایط کنونی، حفظ حقوق شهروندان تهرانی از جمله موضوعاتی است که در زمان تصویب لایحه بودجه دولت باید بیشتر زیر ذره بین مدیریت شهری پایتخت قرار گیرد و نمایندگان مجلس نسبت به تعهدات مالی دولت به شهرداریها به ویژه شهرداری کلانشهرها نگاه ویژهای داشته باشند.