لزوم راه اندازی آزمایشگاه سیاستی در عرصه اقتصاد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو از نمایشگاه کتاب تهران، نشست بررسی کتاب علوم رفتاری با حضور جواد عرب یارمحمدی دانش آموخته اقتصاد، جواد توکلی رئیس پژوهشگاه امور اقتصادی و محسن محمودی دانش آموخته علوم سیاسی به میزبانی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده نگری برگزار شد.

در ابتدای این نشست جواد توکلی ضمن اشاره به پروژه آزمایشگاه سیاستگذاری، گفت: اقتصاد رفتاری به عنوان مرز‌های علم اقتصاد مورد توجه اهالی علم است. در واقع باید به این مهم پاسخ داد که چگونه سیاست‌های اقتصادی را می‌توان اثر گذارتر از قبل کرد.

وی ادامه داد: متخصصین اقتصاد رفتاری بر این موضوعات تمرکز دارند تا چگونه رفتار‌های اصلاحی را در جامعه حاکم کنند در همین رابطه و هم زمان با تشکیل مدرسه تابستانی اقتصاد در پژوهشگاه چندین کتاب مرتبط در این حوزه درحال ترجمه و انتشار است.

توکلی با معرفی کتاب‌های ترجمه شده در خصوص اقتصاد رفتاری، خاطرنشان کرد: این مجموعه تحت هدایت دکتر یارمحمدی در حال تولید است. وی همچنین به نتایج اولین بررسی انجام شده در آزمایشگاه سیاستی این پژوهشگاه اشاره کرد و ابراز امیدواری کرد: این آزمایشگاه بتواند به نقطه‌ای برسد که در آینده نزدیک رهنمود‌های قابل اتکایی به سیاستگذار بدهد.

در ادامه این نشست یارمحمدی با اشاره به اهمیت موضوع اقتصاد رفتاری گفت: آزمایشگاه‌های سیاستی و اقتصاد رفتاری به عنوان دو مفهوم وابسته به یکدیگر عمل می‌کنند. وی ادامه داد: هرآنچه که اکنون در جوامع توسعه یافته به عنوان توسعه در حال پیگیری است برآیند این دوگانه است که به سیاستگذار مشورت‌های دقیق می‌دهد. در واقع ما در این مدل مشغول طراحی سیاست هستیم؛ لذا با عنایت به این اهمیت این موضوع در عرصه جهانی در جامعه علمی ایران این مهم مورد توجه نبوده وبیشتر در کشور مشغول مسائل اقتصاد کلان هستند.

وی با اشاره زمانبر بودن و هزینه بر بودن آزمایشگاه سیاستی افزود: ما در ابتدا در پژوهشگاه علوم اقتصادی در ابتدا در قالب گزارش آزمایشگاه‌های موجود در جهان را بررسی کردیم و در این مطالعه به ۱۲۰۰ آزمایشگاه سیاستی در جهان رسیدم که در این گزارش به بررسی و و مکانیزم‌های آن پرداختیم.

یارمحمدی با اشاره به مکان یابی این آزمایشگاه در قالب پژوهشگاه امور اقتصادی خاطر نشان کرد: کارکرد پژوهشگاه امور اقتصادی می‌تواند به عنوان واسط سیاست و اجرا عمل کند. در واقع قبل از ارجای سیاست می‌توانی آن را آزمایش کنیم، اما در این بین ما با فقر منابع علمی و نظری در این حوزه مواجه بودیم و باید این فقر تئوریک با سرعت برطرف می‌کردیم.

وی در همین ارتباط افزود: پروژه حال حاضر با تشکیل گروه مترجمین مشغول ترجمه متون اقتصاد رفتاری هستند و بنده به عنوان دبیر این مجموعه وظیفه نظارت علمی بر این مهم را دارم.

یارمحمدی با اشاره به اهمیت کتاب‌های در دست ترجمه افزود: امید دارم با انتشار این کتاب‌ها فقر تئوریک موجود به طور کلی رفع شود و از این به بعد بتوانیم با منابع موجود ساخت آزمایشگاه‌های سیاستی را به بهترین شکل پیش ببریم.

وی با اشاره به اینکه مهم‌ترین بخش در یک آزمایش طراحی است و این مهم باید به گونه‌ای باشد که بتوانیم به نتایج قابل اتکایی دست پیدا کنیم گفت: به عنوان مثال سوال از این مهم که علت عدم همراهی مردم با سیاست‌های اقتصادی چیست؟ می‌تواند مورد مطالعه قرار گیرد.

این محقق اقتصادی در همین ارتباط افزود: برخی بر این باورند که با مردم باید بیشتر در خصوص سیاست‌های اقتصادی صحبت کرد حال باید پرسید آیا به راستی این گذاره درست است آیا باید هرآنچه هست را بیان کرد؟ یارمحمدی در همین ارتباط افزود: در پاسخ به همین پرسش به نتایج خوبی دست پیدا کردیم که درصورت لزوم جزئیات این آزمایش منتشر خواهد شد و نتایج بر خلاف انتظارات و فهم ابتدایی ما بوده است.

در ادامه این نشست محمودی به عنوان یکی از مترجمین این مجموعه گفت: مطالعه با رویکرد اقتصاد رفتاری در واقع پیوند بین اقتصاد و روان شناسی است و این مهم مورد توجه در جهان امروز است و این مطالعات با زندگی روزمره، بخش تخصصی و سیاستی ارتباط برقرار کرده است.

وی با اشاره به اینکه با توجه به سیاست‌های رفتاری باید پرسیده شود، سیاست‌های ما چه تاثیری بر زندگی افراد دارد، گفت: اگر سیاست گذار بخواهد بر مبنای مدل‌های رفتاری عمل کند باید بداند از کجا آغاز کند، لذا این پاسخی است که در این کتاب معنا دار می‌شود، همچنین تجربیات رفتاری در کتاب‌های دیگر موردتوجه خاص بوده است.

وی با اشاره به اینکه ما کار در این زمینه را ادامه خواهیم داد، گفت: ما ادبیات اقتصاد رفتاری را به پیش خواهیم برد تا در نتیجه نهایی بتوانیم به صورت کامل در این حوزه امکان عرضه مطلوبی به جامعه علمی کشور داشته باشیم.