به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، شاید شما هم قانون رایج "مصرف هشت لیوان آب در روز" را شنیده باشید، اما واقعیت چیست؟ برای پاسخ به این سؤال ابتدا باید بررسی کنیم که چرا بدن ما نیاز به آب دارد.
چرا باید آب بنوشیم؟
حدود ۶۰ درصد وزن بدن را آب تشکیل میدهد. انسان قادر است بدون غذا تا چند هفته به حیات خود ادامه دهد، اما با کمبود آب و یا عدم مصرف این نوشیدنی ضروری، چند روز بیشتر دوام نخواهد آورد.
هیدراتاسیون (رساندن مایعات به بدن) برای بسیاری از عواملی که در کاهش وزن نقش دارند، از جمله هضم غذا و عملکرد عضلات، کلیدی است. تحقیقات نشان میدهد که هرچه بدن هیدراتهتر باشد، فرد در کارهایی از جمله فکر کردن کارآمدتر عمل میکند.
وقتی بدن کمآب میشود، نمیتواند مواد زائد را بهصورت ادرار یا مدفوع بهدرستی دفع کند. آب به کلیهها کمک میکند بهراحتی سموم و مواد زائد را فیلتر کنند. وقتی آب بدن کم میشود، کلیهها مایعات را حفظ میکنند که باعث افزایش غلظت مواد سمی در بدن و کاهش حجم ادرار میشود.
کمآبی بدن همچنین میتواند منجر به یبوست شود. آب همچنین به بدن کمک میکند از مشکلات گوارشی مانند اسهال و سوءهاضمه رهایی یابد. هنگامی که مواد زائد در بدن جمع میشوند، افراد ممکن است احساس نفخ، تورم و خستگی کنند.
آب همچنین به عضلات، بافتهای همبند و مفاصل کمک میکند تا بهدرستی حرکت کنند. این مایع حیاتی، به ریهها، قلب و سایر اندامها کمک میکند بهطور مؤثری کار کنند.
کمآبی بدن ممکن است با خوابآلودگی و کاهش هوشیاری مرتبط باشد و تولید کورتیزول، هورمون استرس را در بدن افزایش دهد. این علائم میتواند بر انگیزه شما برای ورزش، آشپزی در خانه و انتخاب بهتر غذا تأثیر بگذارد.
آب پوست شما را روشن نگه میدارد. محققان دریافتند که افزایش مصرف آب روی پوست مانند مرطوبکنندههای موضعی تأثیر میگذارد و میتواند تأثیر مثبتی بر فیزیولوژی طبیعی پوست، از جمله خاصیت ارتجاعی آن، که از دست دادن آن مربوط به افتادگی پوست و چین و چروک است، داشته باشد.
آب فشار خون را تنظیم میکند و نقش مهمی در حفظ جریان خون مؤثر دارد. زمانی که بدن شما کمآب میشود، نسبت پلاسما به سلولهای خون بهگونهای تغییر میکند که خون را غلیظتر و چسبناکتر میکند، این امر جریان خون را در جایی که نیاز به جریان دارد سختتر میکند و استرس وارده بر قلب را افزایش میدهد.
علاوه بر این، زمانی که سلولهای بدن شما آب کافی ندارند، مغز مادهای شیمیایی ترشح میکند که رگهای خونی را منقبض میکند که میتواند منجر به افزایش فشار خون شود که بهنوبه خود میتواند خطر سکته و بیماری قلبی را افزایش دهد. هیدراته ماندن از انقباض رگهای خونی جلوگیری میکند تا خون بهطور طبیعی جریان یابد.
چند لیوان آب در طول روز بنوشیم؟
براساس نظر برخی کارشناسان، بین مردم این باور جا افتاده است که یک فرد بالغ سالم و متوسط که در آبوهوای معتدل زندگی میکند اگر مرد باشد باید روزانه حدود ۳.۷ لیتر (۱۵.۵ فنجان) و اگر زن باشد باید روزانه ۲.۷ لیتر (۱۱.۵ فنجان) از مایعات را مصرف کند، اما واقعیت این است که میزان آب موردنیاز بسته به سن، جنسیت، سلامتی، فعالیت بدنی، تعریق و موارد دیگر بسیار متفاوت است و باید خودتان با توجه به این موارد از نیاز بدن خود آگاه باشید. از سوی دیگر باید توجه داشت که حدود ۲۰ درصد مایعات مصرفی روزانه معمولاً از غذا و بقیه از نوشیدنیهایی مانند آب تأمین میشود.
هیچ فرمول واحدی برای همه مناسب نیست و صرفاً آگاهی در مورد نیاز بدن به مایعات به شما کمک میکند تا بهمیزان کافی آب بنوشید، بر این اساس، بهترین زمان برای نوشیدن آب، زمانی است که شما احساس تشنگی میکنید، زیرا مغز بهخوبی تشخیص میدهد که بدن چهزمانی دچار کمآبی شده است.
همچنین یکی دیگر از راههای تشخیص میزان نیاز بدن به آب، بررسی علائم کمآبی در بدن هر فرد است.
علائم کمآبی بدن چیست؟
مهمترین نشانههای دهیدراته یا کمآب شدن بدن عبارتند از:
خشکی دهان
احساس سرگیجه و یا سردرد
احساس خستگی و بیحالی
ادرار تیرهرنگ
گود شدن زیر چشم و گونهها
احساس گرسنگی؛ وقتی بدن دچار کمآبی میشود ممکن است وقت و بی وقت گرسنهتان شود. وقتی بهمیزان کافی آب مصرف نکنید بدنتان تصور میکند که گرسنه هستید این درحالی است که بدن نیاز به آب دارد و نه غذا.
چه عواملی باعث تغییر میزان نیاز بدن به نوشیدن مایعات و آب میشوند؟
برخی عوامل نیز باعث افزایش نیاز بدن به آب میشوند از جمله:
ورزش کردن؛ اگر فعالیتی انجام میدهید که باعث تعریق شما میشود، باید آب بیشتری بنوشید تا از دست دادن مایعات را پوشش دهد. نوشیدن آب قبل، حین و بعد از تمرین بسیار مهم است.
محیط گرم یا مرطوب؛ میتواند باعث تعریق شما و افزایش نیاز به مایعات شود
وضعیت سلامتی؛ هنگامی که تب، استفراغ یا اسهال دارید، بدن شما مایعات خود را از دست میدهد بنابراین باید آب بیشتری بنوشید.
سایر شرایطی که ممکن است نیاز به افزایش مصرف مایعات داشته باشید عبارتند از عفونت مثانه، سنگهای دستگاه ادراری، بارداری و شیردهی.