به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، «شبکه بسیار بزرگی از تونلها زیرزمین است، به تار عنکبوت میماند». این توصیف یوخیوید لیفشیتز شهروند اسرائیلی است از تونلهای حماس بعد از آزادی. یوخیوید دو هفته تمام در این تونلها گروگان حماس بود. او میگوید: «شروع کردیم به راه رفتن در تونلها. زمینش خیس بود. همهجا رطوبت داشت. بعد به یک سالن رسیدیم. حدود ۲۵ نفر بودیم. بعد از دو سه ساعت، پنج نفر از همشهرکیهایمان را جدا کردند و آنها را به اتاق دیگری فرستادند.» حماس ادعا میکند که در زیر غزه ۵۰۰ کیلومتر تونل ساخته است. فرزین ندیمی، تحلیلگر امور دفاعی و امنیتی در مؤسسه واشنگتن، میگوید: «این تونلها معمولاً حدود دو تا دو و نیم متر ارتفاع و یک تا یک و نیم متر عرض دارند. بعضی از آنها عرض بیشتری دارند که موتورسیکلت و خودروهای کوچک میتوانند در آنها حرکت کنند. اما بیشترشان برای عبور آدم طراحی شدهاند. البته تونلهایی هم هستند که کف آنها برای جابهجایی سریعتر مهمات و تجهیزات ریلگذاری شدهاند. تونلهای حماس مصارف لجستیکی، دفاعی و تهاجمی دارند.»
امیر اویوی، سرتیپ بازنشسته ارتش اسرائیل، میگوید: «نیروهای حماس یک شهر کامل زیر غزه حفر کردهاند که بخشهای مختلف آن از طریق تونلهای چند کیلومتری به هم مرتبطاند. این تونلها همهچیز دارند؛ مراکز فرماندهی بزرگ، انبار و موشکانداز. هزار نوع موشک مختلف آنجا وجود دارد. نیروهای حماس در داخل تونلها احساس امنیت میکنند. آنها میتوانند از هر جایی یک مرتبه ظاهر شوند و به نیروهای ما حمله کنند.»
اسرائیل تلاش دارد تا حد ممکن این تونلها را هدف قرار بدهد، اما برای این کار با چند چالش بزرگ روبهرو است. چالش اول، شناسایی محل دقیق تونلهاست. یکی از راهکارهای کشف این تونلها استفاده از رادارهای نفوذ به زمین یا جیپیآر است. قدرت نفوذ این رادارها تا عمق ۳۰ متری برآورد شده است. البته بُرد این رادارها بهخاطر رطوبت و گلولای داخل زمین ممکن است کمی کاهش پیدا کند. جول راسکین، زمینشناس در اسرائیل، میگوید: «علیرغم پیشرفت در فناوری، نفوذ در لایههای رسوبی مختلف در غزه که از شن و گل رس و همینطور لایههای نمکی تشکیل شدهاند، مشکل است. روشهای ژئوفیزیکی در شناسایی مکان دقیق این تونلها ناکارآمد است.»
چالش دوم، ویران کردن تونلهاست بسیاری از این تونلها در فاصلهای عمیق از سطح زمین حفر شدهاند. در ساخت آنها از بتن، آهن و مواد مستحکم دیگر استفاده شده است. بمب بیالیو ۱۰۹ از جمله بمبهایی است که ارتش اسرائیل برای تخریب سازههای بتنی استفاده میکند. این بمب قدرت نفوذی بین ۱.۳ تا ۱.۸ متر در بتن را دارد. به اعتقاد برخی کارشناسان ویران کردن تونلهای حماس احتمالا با این بمبها و همینطور موشکهای نقطهزن معمول میسر نیست و باید از بمبهایی با قدرت تخریب بیشتر و بزرگتر استفاده شود.
مسئله دیگری که ممکن است دستوپای اسرائیل را برای استفاده از سلاحهای پرقدرت نابودکننده تونلها ببندد، گروگانهای اسرائیلی هستند. پیشتر یک سخنگوی گروه افراطی حماس گفته بود که این گروگانها که تعدادشان بیش از ۲۲۰ نفر برآورد شده، در تونلهای غزه نگهداری میشوند.
چالش چهارم، غافلگیری و تأثیرات روانی وجود تونلهاست. تأثیرات روانی وجود این تونلها بر روی نیروهای اسرائیلی را هم نباید نادیده گرفت. این نگرانی وجود دارد که بهدلیل ناشناختهبودن این تونلها، نیروهای اسرائیلی با حملات غافلگیرانه حماس روبهرو شوند.