گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو: مراودات فرهنگی میان ایران و ارمنستان از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا این دو کشور با داشتن تاریخچهای غنی و مشترکات فرهنگی فراوان، میتوانند نقش مهمی در تقویت ارتباطات منطقهای ایفا کنند. ارمنستان به عنوان همسایهای نزدیک و دوست، از دیرباز با فرهنگ ایرانی آشنا بوده و این اشتراکات فرهنگی زمینههای بسیاری را برای همکاریهای فرهنگی، هنری و آموزشی فراهم کرده است.
یکی از چشماندازهای مهم این مراودات، ترویج و آموزش زبان فارسی در ارمنستان است که با استقبال گستردهای از سوی مردم و دولت این کشور مواجه شده است. وجود کلاسهای فارسی در دانشگاهها و مدارس ارمنستان و همچنین برنامههای فرهنگی مشترک، نشاندهنده اهمیت این زبان در تقویت روابط دو کشور است.
علاوه بر این، برنامههای مشترک هنری و فرهنگی مانند جشنوارههای فیلم، تئاتر و نمایشگاههای هنری، میتواند به تعمیق درک متقابل و افزایش تبادلات فرهنگی کمک کند. ارمنستان و ایران میتوانند با تقویت این مراودات، نه تنها به حفظ و گسترش فرهنگهای غنی خود کمک کنند، بلکه نقش مؤثری در صلح و دوستی منطقهای ایفا کنند. چشمانداز این روابط فرهنگی، توسعه پایدار و ایجاد پلهای ارتباطی قویتر بین مردم دو کشور است. بر همین اساس خبرگزاری دانشجو در گفتگویی اختصاصی با محمد اسدی موحد، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان به واکاوی افقها و چشمانداز روابط فرهنگی میان دو کشور پرداخته است:
خبرگزاری دانشجو: لطفاً بفرمایید که در دولت سیزدهم به خصوص در سالهای اخیر چه اقدامات فرهنگی میان ارمنستان و ایران انجام شده و آخرین توافقات فرهنگی ما بین دو کشور چه چیزهایی بوده است؟
محمد اسدی موحدی: در ابتدا باید ایام عاشورای اباعبدالله الحسین علیه السلام را تسلیت عرض کنم. در جواب سؤال شما درباره فرهنگ و دستاوردهای فرهنگی که بین جمهوری اسلامی ایران و ارمنستان اتفاق افتاده، باید بگویم که ارمنستان از جهات مختلفی دارای اهمیت ویژه برای جمهوری اسلامی ایران است. اول اینکه کشور ارمنستان همسایه خوبی است. به قول مقام معظم رهبری، ارمنستان همسایه خوبی برای جمهوری اسلامی ایران است و این بحث همسایگی و اشتراکات فرهنگی و سابقه تاریخی که بین ایران و ارمنستان وجود دارد، باعث شده که روابط فرهنگی ما توسعه پیدا کند و بسترهای مناسبی برای برنامههای فرهنگی، آموزشی، علمی و هنری فراهم کنیم.
خبرگزاری دانشجو: میتوانید درباره ظرفیتهای فرهنگی موجود در ارمنستان توضیح بیشتری بدهید؟
محمد اسدی موحدی: بله، در حوزه ارمنستان ما در تمام زمینههای فرهنگی دارای ظرفیت هستیم. یعنی در هیچ بعد فرهنگی و هنری ما با محدودیت روبرو نیستیم. شما اگر بخواهید در حوزه کتاب، سینما، تئاتر، تبادل نخبگان، دانشگاه، اساتید و از همه مهمتر در حوزه زبان فارسی بررسی کنید، هیچ محدودیتی برای حضور فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان وجود ندارد. برنامههایی که سازمان فرهنگ و ارتباطات برای ارمنستان پیشبینی میکند، با نگاه به سابقه تاریخی و فرهنگی و ظرفیتهایی که در ارمنستان وجود دارد طراحی شدهاند.
خبرگزاری دانشجو: در خصوص آموزش زبان فارسی در ارمنستان، چه اقداماتی صورت گرفته و چه دستاوردهایی داشتهایم؟
محمد اسدی موحدی: زبان فارسی از زمان شوروی سابق در اینجا وجود داشته و بعد از استقلال، اقبال مردم و دولت ارمنستان به گسترش زبان فارسی افزایش یافته است. هماکنون در دانشگاههای ارمنستان مانند دانشگاه دولتی ارمنستان و دانشگاه بروسف، زبان فارسی تدریس میشود و دانشجویان در مقاطع مختلف به یادگیری این زبان مشغول هستند. یکی از فرصتهای خوبی که در سالهای اخیر فراهم شده، این است که دولت ارمنستان مدارس را موظف کرده که یکی از زبانهای کشورهای همسایه را به دانشآموزان یاد دهند. این نشاندهنده علاقه و اقبال ملت ارمنستان به زبان فارسی است.
در حال حاضر حدود ۳۲۰۰ دانشآموز در ۱۸ مدرسه دولتی و چندین مرکز غیر دولتی، زبان فارسی را یاد میگیرند. همچنین حدود ۲۰ معلم و مربی آموزش زبان فارسی داریم. این ظرفیت بسیار طلایی است و ما باید از آن استفاده کنیم. دولت ارمنستان و وزارت فرهنگ آموزش و ورزش ارمنستان از آموزش زبان فارسی استقبال میکنند. اما باید چالشهایی را که در بحث زبان فارسی وجود دارد، برطرف کنیم. یکی از این چالشها، موضوع منابع آموزشی است که باید متناسب با جامعه ارمنی و دانشآموز ارمنستانی تهیه شود.
خبرگزاری دانشجو: در خصوص منابع آموزشی و مشکلات آنها چه برنامههایی دارید؟
محمد اسدی موحدی: کارهای ارزشمندی در سالهای اخیر انجام شده و ما درصددیم که با کمک نهادهای مربوطه در جمهوری اسلامی ایران و سفارت جمهوری اسلامی ایران، کتابهایی را متناسب با ذائقه دانشآموز ارمنی تدوین و چاپ کنیم. این کار بسیار ارزشمندی است که امیدواریم بتوانیم آن را به طور کامل انجام دهیم.
خبرگزاری دانشجو: در دولت سیزدهم چه نگاه و سیاستهایی برای گسترش فرهنگ ایرانی اسلامی به کشورهای همسایه بهویژه ارمنستان وجود داشته است؟
محمد اسدی موحدی: در دولت سیزدهم و با ریاست شهید رئیسی، نگاه ویژهای به موضوع گسترش فرهنگ ایرانی اسلامی به کشورهای همسایه شده است. این نگاه را در شخص رئیس جمهور، وزیر فرهنگ و وزیر امور خارجه شهید دکتر امیر عبداللهیان حس میکردیم. تخصیص اعتبار به مسائل فرهنگی به ویژه برای کشورهای منطقه بسیار ستودنی بوده است و امیدواریم که در دولت چهاردهم هم این سیاست ادامه پیدا کند. مردم ارمنستان علاقهمند به آشنایی و یادگیری فرهنگ ایرانی هستند و این فرصتی است که باید از آن بهرهبرداری کنیم.
خبرگزاری دانشجو: درباره اقدامات انجامشده برای مقابله با ایرانهراسی در ارمنستان توضیح دهید.
محمد اسدی موحدی: یکی از کارهای مهمی که در دولت سیزدهم انجام دادیم و امیدواریم ادامه پیدا کند، مقابله با ایرانهراسی است. در این مدت، دو یا سه پروژه و طرح خوب توسط رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کمک سفارت انجام شد که بسیار تأثیرگذار بود. یکی از این اقدامات، اعزام گروههای مرجع و نخبگان به ایران بود. بلاگرها، دانشجویان و اساتید به ایران سفر کردند و وقتی برگشتند، تجربیات خود را در فضای مجازی و صفحات اجتماعی درباره ایران به اشتراک گذاشتند. این اقدام تأثیر زیادی در افزایش علاقه ارمنیها به سفر به ایران داشته است.
خبرگزاری دانشجو: جناب آقای اسدی، ما در یکی از قدیمیترین بناهای ایروان یعنی مسجد کبود هستیم. درباره تاریخچه این مسجد و اقداماتی که نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در ایروان انجام میدهد، توضیحاتی بفرمایید.
محمد اسدی موحدی: مسجد کبود ایروان یا مسجد جامع کبود ایروان، سابقه 270 ساله دارد و یکی از مقاصد مهم گردشگری در ارمنستان است. دولت ارمنستان واقف است که گردشگران زیادی از کشورهای مختلف برای دیدن این مسجد میآیند. در تابستان و ۹ ماه اول سال، روزانه بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ نفر بازدید کننده داریم و در زمستان این تعداد به ۲۰۰ تا ۲۵۰ نفر میرسد.
این مسجد یکی از آثار هنری و تاریخی متعلق به ایران است و برای ما بسیار ارزشمند است. طبق توافقی که با دولت ارمنستان صورت گرفته، مدیریت، برنامهریزی و صیانت از این مسجد در اختیار جمهوری اسلامی ایران است. از سال ۷۵ مرمت و آمادهسازی این مسجد تمام شده و از آن زمان به عنوان یک کانون فرهنگی کار خود را شروع کرده است. مسجد کبود ایروان به عنوان یک مرجع برای ایرانیان و مسلمانان اینجا مطرح است و مراسم دینی و شاعر دینی در اینجا برگزار میشود.
خبرگزاری دانشجو: جناب آقای اسدی موحدی؛ ممنون از اینکه وقت خود را در اختیار ما گذاشتید.