ایران رتبه اول ذخایر نفت و گاز جهان

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، ایران با داشتن ۱۶۰.۱۲ میلیارد بشکه نفت درجا، چهارمین دارنده نفت جهان پس از ونزوئلا، عربستان و کانادا محسوب می‌شود. همچنین ۳۲.۵ تریلیون مترمکعب از ذخایر گازی قابل استحصال که سهمی معادل ۱۷.۳ درصد از ذخایر قابل استحصال جهان است در اختیار ایران قرار دارد.

مجموع ذخایر هیدروکربوری مایع ایران معادل ۱۵۵.۶۳ میلیارد بشکه است که ۷۱ درصد آن در خشکی و ۲۹ درصد در دریا قرار دارد. همچنین ذخایر گاز تا این تاریخ ۳۲.۵ تریلیون مترمکعب است که ۳۹ درصد آن در مناطق خشکی و ۶۱ درصد در مناطق دریایی موجود است.

در مجموع ۷۳ میدان نفت و گاز در ایران وجود دارد که شامل ۳۶ میدان نفتی و ۳۷ میدان گازی می‌شود. براساس آخرین آمار وزارت نفت، ۴۵ درصد از میادین نفتی و ۷۷ درصد از میادین گازی هنوز توسعه نیافته‌اند.

شرکت‌های فعال در بخش نفت و گاز

شرکت‌های تولیدی کشور در بخش بالادستی نفت و گاز به دو بخش عمده مناطق خشکی و مناطق دریایی، تقسیم می‌شوند؛ شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت خشکی ایران شناخته می‌شود. این شرکت از زمان حفر اولین چاه نفتی در منطقه غرب آسیا در مسجد سلیمان در سال ۱۲۸۷ هجری شمسی، مشغول به فعالیت بوده و مسئولیت بیش از ۵۰ مخزن هیدروکربوری بزرگ و کوچک را در وسعتی بیش از ۴۰۰ هزار کیلومتر مربع در استان خوزستان و برخی مناطق استان‌های فارس، کهگیلویه و بویراحمد و بوشهر بر عهده دارد.

شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب دارای پنج شرکت زیرمجموعه شامل شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مارون، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز آغاجاری، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز گچساران و شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مسجد سلیمان است. همچنین، شرکت نفت مناطق مرکزی ایران و شرکت نفت فلات قاره ایران نیز از دیگر شرکت‌های فعال در این زمینه هستند که مسئولیت تولید و بهره‌برداری از منابع هیدروکربوری کشور را بر عهده دارند.

شرکت نفت فلات قاره مسئولیت بهره‌برداری و توسعه میدان‌های نفتی و گازی را در شش منطقه عملیاتی به مساحت ۱۲۰۰ کیلومتر در خلیج فارس و دریای عمان بر عهده دارد. این شرکت به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت دریایی در جهان، نتیجه ادغام پنج شرکت منحل‌شده شامل نفت ایران و ایتالیا (سیریپ)، نفت ایران و پان آمریکن (ایپاک)، نفت لاوان (لاپکو)، نفت بین‌المللی دریایی ایران (ایمینوکو) و شرکت نفت سوفیران است. مناطق عملیاتی شرکت نفت فلات قاره ایران شامل منطقه عملیاتی بهرگان، خارک، لاوان، سیری، قشم و کیش می‌شود.

شرکت نفت و گاز پارس نیز در حال توسعه لایه نفتی میدان پارس جنوبی که شامل چهار لایه B، A۱، A۲ و C در نواحی مشترک بین ایران و قطر و داخل ایران است.

منابع گاز خشکی توسط شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، شرکت نفت مناطق مرکزی، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز غرب، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق و شرکت نفت فلات قاره، کشف و استخراج می‌شود. گاز تولیدی این شرکت‌ها از منابعی مانند گاز‌های همراه میادین نفتی و سازند‌های گازی شامل سازند‌های ژوراسیک مسجدسلیمان، لب سفید، مارون خامی، بنگستان و زیلایی تأمین می‌شود.

میدان گازی پارس جنوبی

دو شرکت نفت و گاز پارس و نفت فلات قاره نیز مسئولیت تولید گاز از منابع دریایی را بر عهده دارند؛ شرکت نفت و گاز پارس مسئول توسعه کلیه فاز‌های میدان گازی پارس جنوبی و میدان گازی پارس شمالی در آب‌های خلیج فارس است. این میدان یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های گازی مستقل در جهان است که دارای ذخیره گاز ۱۴ تریلیون مترمکعب و ۱۸ میلیارد بشکه میعانات گازی می‌باشد. میدان پارس جنوبی حدود ۷.۵ درصد از کل گاز دنیا و نزدیک به نیمی از ذخایر گاز کشور را تشکیل می‌دهد که بنادر عسلویه و تنبک به عنوان منطقه ساحلی برای ایجاد تأسیسات خشکی و توسعه آن انتخاب شده‌اند.

شرکت نفت فلات قاره نیز مسؤول تولید گاز از سازند گازی سلمان، میدان گازی لاوان و سرخون و همچنین میادین گازی در دست توسعه یا برنامه‌ریزی شده شامل کیش، فرزاد الف، فرزاد ب (بلوک فارسی)، آرش، فارور الف و ب و سازند‌های گازی میادین سلمان، بهرگانسر، بلال، رشادت، اسفند، فروز ب، فروز آ، تندر و ایران دهر است.