رویای بی تصویر/دنیای روشندلان در خواب

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو _ فاطمه قدیری، آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که نابینایان خواب می‌بینند یا نه؟ این پرسش، به‌ویژه در دنیای امروز که خواب یکی از جنبه‌های مهم زندگی انسان‌هاست، جالب و تأمل‌برانگیز است. خواب نه تنها به ما فرصتی برای استراحت می‌دهد، بلکه دنیایی از خیال و احساسات را به تصویر می‌کشد. اما برای نابینایان، این تجربه به شکل خاصی رخ می‌دهد. آنها با دنیایی از صداها، بو‌ها و احساسات به خواب می‌روند و در جهانی متفاوت، که تصویر در آن نقشی ندارد، سفر می‌کنند. این خواب‌ها پر از احساسات و تجربیات حسی هستند که به آنها این امکان را می‌دهند تا دنیای خاص خود را خلق کنند.

خواب یکی از مهم‌ترین مراحل زندگی انسان است که به فرآیند استراحت، بازسازی و پردازش اطلاعات کمک می‌کند. اما این سؤال که آیا نابینایان نیز خواب می‌بینند، موضوعی است که در تحقیقات علمی و تجربیات روزمره افراد نابینا مورد توجه قرار گرفته است.

آیا نابینایان خواب می‌بینند؟

برای پاسخ به این سؤال، ابتدا باید به این نکته اشاره کنیم که خواب به‌طور کلی به دو مرحله اصلی تقسیم می‌شود: خواب REM (حرکت سریع چشم) و خواب غیر REM. در این دو مرحله، مغز فعالیت‌های متفاوتی دارد و خواب REM به‌ویژه با خواب‌های واضح و پر از تصاویر شناخته می‌شود.

تحقیقات نشان می‌دهند که نابینایان، مانند بینایان، خواب می‌بینند. با این حال، نوع خواب و تجربیات آنها ممکن است متفاوت باشد. نابینایان از نظر بینایی محروم هستند، اما حس‌های دیگر مانند شنوایی، لامسه، بویایی و حتی حس درونی آنها قوی‌تر می‌شود. این تقویت حواس می‌تواند بر محتوای خواب آنها تأثیر بگذارد.

خواب بدون تصاویر بصری

نابینایان که از بدو تولد نابینا هستند، خواب‌های بدون تصاویر بصری را تجربه می‌کنند. آنها ممکن است خواب‌هایی پر از صداها، احساسات و بو‌ها داشته باشند. به‌عنوان مثال، ممکن است خواب یک مکالمه دلپذیر با دوستان یا خانوادۀ خود را ببینند که در آن صدا‌ها و احساسات در مرکز توجه قرار دارد.
اما نابینایانی که بعد از تولد به دلیل یک حادثه یا بیماری بینایی خود را از دست داده‌اند، ممکن است خواب‌های بصری را تجربه کنند. این افراد معمولاً تصاویر و صحنه‌هایی را که در دوران بینایی خود دیده‌اند، در خواب خود به یاد می‌آورند.

نابینایان تجربیات مختلفی از خواب خود دارند. بسیاری از آنها به این نکته اشاره می‌کنند که خواب‌هایشان بیشتر مبتنی بر احساسات و تجربیات حسی است. برای مثال، یکی از نابینایان می‌گوید: در خواب‌هایم، صدا‌ها و بو‌ها خیلی مهم‌اند. گاهی خواب می‌بینم که در یک باغ هستم، جایی که بوی گل‌ها و صدای پرندگان را حس می‌کنم. این خواب‌ها برای من زنده و واقعی هستند.

تأثیر احساسات و تجربیات روزمره بر خواب

احساسات و تجربیات روزمره نقش مهمی در خواب نابینایان ایفا می‌کنند. آنها ممکن است خواب‌هایی ببینند که به تجربیات خاصی که در طول روز داشته‌اند، مرتبط باشد. یکی دیگر از روشندلان بیان می‌کند: وقتی روز شلوغی را پشت سر گذاشته‌ام و با دوستانم وقت گذرانده‌ام، خواب‌های شاد و پر از گفتگو می‌بینم. اما در روز‌های سخت، خواب‌های نگران‌کننده‌ای دارم.

تجربیات نابینایان از خواب دیدن

- در خواب‌هایم، معمولاً صدا‌ها و بو‌ها بسیار برجسته‌اند. در خواب می‌توانم بوی چمن را حس کنم و صدای پرندگان را بشنوم. برای من، این خواب‌ها احساس بسیار واقعی و زنده‌ای دارند. به‌جای تصاویر، احساسات و حس‌ها برایم بیشتر اهمیت دارند.

- من که بعد از یک حادثه بینایی‌ام را از دست دادم، گاهی خواب‌های بصری می‌بینم. خواب‌هایی که در آنها چهره‌ها و مکان‌هایی را که قبل از نابینایی‌ام دیده‌ام، می‌بینم. این خواب‌ها برایم به یادآورنده زمان‌های خوب هستند. همچنین، در روز‌هایی که اضطراب دارم، خواب‌های نگران‌کننده‌ای دارم که با احساسات من در ارتباط است.

- خواب‌های من بیشتر درباره احساسات هستند تا تصاویر. مثلاً ممکن است خواب ببینم که با دوستانم در حال گفتگو هستم. حس دوستی و نزدیکی در این خواب‌ها برایم بسیار قوی است. گاهی اوقات، در خواب احساس می‌کنم که در یک مکان جدید هستم، اما نمی‌توانم آن را ببینم، فقط حس می‌کنم.

- من خواب‌های مختلفی می‌بینم، اما یکی از جالب‌ترین‌ها این است که گاهی خواب می‌بینم به مکان‌هایی سفر می‌کنم که هیچ‌وقت ندیده‌ام. در این خواب‌ها، با صدا‌ها و حس‌ها با مکان‌ها آشنا می‌شوم. مثلاً یک بار خواب دیدم در یک شهر شلوغ هستم و می‌توانم صدای مردم و بوی غذا‌های خیابانی را احساس کنم.

- خواب‌های من پر از احساسات هستند. گاهی خواب می‌بینم که در جمع خانوادگی هستم و حس محبت و حمایت را در آن تجربه می‌کنم. این خواب‌ها به من آرامش می‌دهند و روز بعد احساس بهتری دارم. احساس می‌کنم که این خواب‌ها به من یادآوری می‌کنند که خانواده همیشه در کنار من است.

این تجربیات نشان‌دهنده تنوع و عمق خواب‌های نابینایان است. آنها با استفاده از حواس دیگر خود، دنیای خواب را به شکل منحصر به فردی تجربه می‌کنند که به آنها کمک می‌کند تا احساسات و تجربیات خود را به تصویر بکشند.