به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ اخیراً، پروژه استارلینک اسپیس ایکس که به عنوان راه حلی انقلابی برای برقراری اتصال به اینترنت حتی به دورافتادهترین نقاط جهان معرفی میشود، مورد توجه قرار گرفته است. با این حال، در میان هیجان اینترنت ماهواره ای، یک سوال حیاتی مطرح میشود: آیا واقعاً راه حل بلندمدتی است که ما به دنبال آن بوده ایم؟
مقاله اخیر در MSN برخی از چالشهای پیش روی پروژه ارستارلینک اسپیس ایکس را برجسته میکند و موانع بالقوهای را که ممکن است مانع اثربخشی آن به عنوان یک راهحل اتصال جهانی شوند، روشن میکند. از نگرانیها در مورد برخورد ماهوارهها گرفته تا موانع نظارتی و هزینه هنگفت نگهداری مجموعه عظیمی از ماهوارهها، به نظر میرسد مسیر پیش رو برای استارلینک مملو از چالشها است.
اما فراتر از موانع فوری اینترنت ماهوارهای، یک سوال اساسیتر و بزرگتر وجود دارد: پایدارترین، مطمئنترین و کارآمدترین وسیله برای ارائه اینترنت پرسرعت به هر گوشه از کره زمین چیست؟ بسیاری استدلال میکنند که پاسخ در شبکههای فیبر نوری زمینی نهفته است.
مقالهای در Live Science بر پتانسیل باورنکردنی انتقال دادههای فیبر نوری تأکید میکند و پیشرفتهای اخیر را نشان میدهد که مرزهای سرعت انتقال داده را به سطوح بیسابقهای رسانده است. با سرعتی که به ۳۰۱ ترابیت در ثانیه میرسد، فناوری فیبر نوری سطحی از عملکرد را ارائه میدهد که با هیچ فناوری موجود دیگری قابل مقایسه نیست.
بنابراین، چرا زیرساخت فیبر نوری زمینی راه حل بلندمدت برتر برای اتصال جهانی است؟ در اینجا چند دلیل کلیدی وجود دارد:
برخلاف اینترنت ماهوارهای که میتواند مستعد تداخل شرایط جوی و زبالههای فضایی باشد، شبکههای فیبر نوری زمینی ذاتا قابل اعتمادتر هستند. آنها در معرض عوامل محیطی یکسانی نیستند که می تواند سیگنال های ماهواره ای را مختل کند، و آنها را به گزینه ای قابل اعتمادتر برای ارائه دسترسی به اینترنت با سرعت بالا تبدیل می کند.
از آنجایی که تقاضا برای دادهها به شدت افزایش مییابد، مقیاسپذیری به عاملی حیاتی در حصول اطمینان از اینکه زیرساختهای اتصال ما میتواند با نیازهای رو به رشد جامعه همگام شود، تبدیل میشود. شبکه های فیبر نوری زمینی تقریباً مقیاس پذیری نامحدودی را ارائه می دهند، با پتانسیل پشتیبانی از افزایش نمایی ترافیک داده بدون به خطر انداختن عملکرد.
در برخی برنامهها، مانند بازیهای آنلاین، کنفرانس ویدیویی، و تراکنشهای مالی بلادرنگ، تأخیر کم برای اطمینان از تجربه کاربری یکپارچه ضروری است. شبکه های فیبر نوری زمینی در مقایسه با اینترنت ماهواره ای تأخیر قابل توجهی کمتری ارائه می دهند و آنها را برای کاربردهای حساس به تأخیر مناسب تر می کند. با این حال، اینترنت ماهوارهای اغلب کندتر از اینترنت فیبرنوری است و میتواند تحتتأثیر شرایط آب و هوایی قرار گیرد. البته پیرامون ارائه قانونمند اینترنت ماهوارهای استارلینک در ایران، طبق قواعد اتحادیه بینالمللی مخابرات (ITU) ، هر اپراتوری که قصد فعالیت در کشوری را دارد باید قوانین لندینگرایت آن کشور را رعایت کند.
نوع اینترنت |
متوسط دانلود (مگابیت بر ثانیه) |
متوسط آپلود (مگابیت بر ثانیه) |
استارلینک |
۵۰ تا ۲۲۰ مگ |
۶.۶۵ تا ۱۳.۴۵ مگ |
5G |
۳۵ تا ۲۰۰ مگ |
۱۰ تا ۳۰ مگ |
فیبر نوری |
۶۰ تا ۱۵۰ مگ |
۲۰ تا ۵۰ مگ |
xDSL |
۱.۵ تا ۶ مگ |
۰.۶۴ تا ۱.۲۸ مگ |
دایال آپ |
۰.۰۵ تا ۰.۵۰ مگ |
۰.۰۳ تا ۰.۳ مگ |
توجه کنید در جدول بالا، میانگین سرعت نتهای مختلف در گسترهای جهانی نوشته شده است و گرنه حداکثر سرعت دانلود اینترنتهای فیبر نوری و 5G در برخی کشورها، بسیار بیشتر است.
در ایران، سرعت فیبر نوری به طور میانگین بالای ۱۰۰ مگ و سرعت 5G بالای ۲۰۰ مگ است.
جالب است بدانید تستهای منتشر شده از تست اینترنت استارلینک در ایران، سرعتهای بالاتر از ۴۰۰ مگ برای دانلود را هم نشان میدهد:
در بسیاری از کشورها، شاید خرید استارلینک صرفا به دلیل سرعت بیشتر، منطقی نباشد اما نمیتوان به راحتی هم از مزایای ویژه آن از جمله دسترسی به اینترنت پر سرعت در هر شرایط و هر نقطهای، به سادگی گذشت.
استارلینک در ایران که وضعیت پیچیدهتر و خاصتری دارد و علاوه بر بحثهایی مانند سرعت و کیفیت اینترنت و دسترسی به اینترنت پرسرعت، بحث اینترنت آزاد هم مطرح است و باعث شده گزینهای جذاب برای هر کاربر به نظر برسد.
وقتی صحبت از اینترنت ماهوارهای میشود، هزینه نصب و تجهیزات دسترسی میتواند بسیار بالا باشد، زیرا باید دیش ماهواره نصب شده و تجهیزات لازم خریداری شود. علاوه بر این، هزینه ماهانه اینترنت ماهوارهای براساس نوع سرویس، میتواند گران باشد.
در حالی که هزینه های اولیه استقرار زیرساخت های فیبر نوری زمینی ممکن است قابل توجه باشد، هزینه های عملیاتی بلندمدت در مقایسه با راه حل های مبتنی بر ماهواره اغلب کمتر است. پس از ایجاد زیرساخت، هزینههای نگهداری مداوم نسبتاً حداقل است و شبکههای فیبر نوری را به گزینهای مقرونبهصرفهتر در دراز مدت تبدیل میکند.
در نهایت، ارزش در نظر گرفتن پیامدهای زیست محیطی راه حل های مختلف اتصال را دارد. در حالی که اینترنت ماهواره ای ممکن است در نگاه اول گزینه سازگارتر با محیط زیست به نظر برسد، واقعیت این است که پرتاب و نگهداری مجموعه ای از ماهواره ها مجموعه ای از هزینه های زیست محیطی خاص خود را دارد. در مقابل، شبکه های فیبر نوری زمینی پس از عملیاتی شدن، ردپای محیطی بسیار کمتری دارند.
برای استفاده از اینترنت ماهواره ای استارلینک نیاز به تهیه دیش یا همان ترمینال آن به اضافه خرید اشتراک ماهیانه آن است. استارلینک دارای سرویس های مختلفی است که برای استفاده های خانگی و تجاری در دو حالت ساکن و سیار میباشد. هزینه اشتراک پایه برای استفاده مسکونی در محلی ثابت ۱۲۰ دلار می باشد. که در زمان نوشتن مقاله مبلغ شش میلیون و صد هزار تومان ایران می شود.
این فقط هزینه یک ماه اشتراک استارلینک میباشد که بایستی از طریق کارت های بانکی معتبر بین المللی بایستی پرداخت گردد.
علاوه بر آن هزینه اصلی استارلینک مربوط به دیش و ترمینال آن میباشد که مبلغ ۶۰۰ دلار آمریکا هزینه بر دوش مشترکان آن خواهد گذاشت. لازم به ذکر است که این هزینه فقط یکبار نیاز است که پرداخت شود و بعد از آن فقط هزینه های اشتراک پرداخت شود.
این مقدار نیز حال حاضر حدود ۳۱ میلیون تومان می شود. که هزینه گزافی محسوب می شود البته باید در نظر داشت این عدد در صورتی صحت دارد که استارلینک را بتوانید به صورت قانون در ایران خریداری کنید که فعلا ممکن نیست.
تمامی ترمینال های موجود داخل ایران به صورت قاچاقی وارد شده اند و مطمئنا هزینه تمام شده آنها بسیار بیشتر از برچسب قیمتی ۶۰۰ دلاری آن خواهد بود.
با این حال هنوز هم تعدادی ترمینال فعال در ایران وجود دارد. ایلان ماسک دسامبر سال ۲۰۲۲ در تویتی نوشته بود که: به تعداد ۱۰۰ ترمینال فعال در ایران نزدیک می شویم.
همچنین رئیس اتحادیه دستگاههای مخابراتی ارتباطی و لوازم جانبی تهران به نقل از یک مقام مسئول گفته بود:دیشهای اینترنت ماهوارهای استارلینک فعال در ایران ۸۰۰ عدد است
در نتیجه، در حالی که پروژههایی مانند استارلینک اسپیسایکس ممکن است راهحلهای کوتاه مدت برای اتصال اینترنت به مناطق محروم ارائه دهند، آینده بلندمدت اتصال جهانی در گسترش و بهینهسازی شبکههای فیبر نوری زمینی نهفته است. زیرساختهای فیبر نوری با قابلیت اطمینان بینظیر، مقیاسپذیری، تأخیر کم، مقرونبهصرفه و کمترین تأثیرات زیستمحیطی، امیدوارکنندهترین مسیر رو به جلو در تلاش ما برای اتصال جهان است.