گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو به نقل از رویترز: این معادله ساده اما بیرحمانه است: تعداد افراد گرسنه یا دچار مشکل در سراسر جهان رو به افزایش است، در حالی که میزان کمکهای مالی کشورهای ثروتمند برای کمک به آنها در حال کاهش است.
نتیجه این روند آن است که سازمان ملل اعلام کرده است در بهترین حالت میتواند پول کافی برای کمک به حدود ۶۰ درصد از ۳۰۷ میلیون نفری که پیشبینی میشود سال آینده به کمکهای بشردوستانه نیاز داشته باشند، جمعآوری کند. این بدان معناست که دستکم ۱۱۷ میلیون نفر در سال ۲۰۲۵ بدون غذا یا دیگر انواع کمک خواهند ماند.
سازمان ملل همچنین سال ۲۰۲۴ را با جمعآوری تنها ۴۶ درصد از ۴۹.۶ میلیارد دلاری که برای کمکهای بشردوستانه در سراسر جهان درخواست کرده بود، به پایان خواهد رساند. دادههای داخلی این سازمان نشان میدهد که برای دومین سال متوالی کمتر از نیمی از مبلغ مورد نیاز خود را جمعآوری کرده است. این کمبود بودجه آژانسهای بشردوستانه را مجبور به اتخاذ تصمیمات دردناکی کرده است، مانند کاهش جیرههای غذایی برای گرسنگان و کاهش تعداد افرادی که واجد شرایط دریافت کمک هستند.
این پیامدها در کشورهایی مانند سوریه احساس میشود. برنامه جهانی غذا (WFP)، اصلیترین توزیعکننده غذا توسط سازمان ملل، پیش از این به شش میلیون نفر کمک میکرد. اما با در نظر گرفتن پیشبینیها برای کمکهای مالی امسال، این سازمان تعداد افرادی که امیدوار بود به آنها کمک کند را به حدود یک میلیون نفر کاهش داد. رانیه داگاش-کامارا، معاون اجرایی این سازمان برای شراکتها و بسیج منابع، این موضوع را تأیید کرده است.
داگاش-کامارا در ماه مارس از کارکنان WFP در سوریه بازدید کرد و در گفتوگویی گفت: «آنها میگویند: ما در این مرحله از گرسنهها میگیریم تا به قحطیزدگان بدهیم.»
مسئولان سازمان ملل در زمانی که درگیریهای گسترده، ناآرامیهای سیاسی و آبوهوای شدید، همگی عواملی هستند که قحطی را دامن میزنند، دلایل کمی برای خوشبینی میبینند. تام فلچر، معاون دبیرکل سازمان ملل برای امور بشردوستانه و هماهنگکننده کمکهای اضطراری، به رویترز گفت: «ما مجبور شدهایم درخواستهای خود را به کسانی که بیشترین نیاز را دارند محدود کنیم.»
فشارهای مالی و تغییرات در سیاستهای داخلی، تصمیمات برخی از کشورهای ثروتمند را در مورد محل و میزان کمکهای مالی آنها تغییر داده است. آلمان، یکی از بزرگترین اهداکنندگان سازمان ملل، بودجه کمکهای بشردوستانه خود را از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ به میزان ۵۰۰ میلیون دلار کاهش داده است. کابینه این کشور پیشنهاد کاهش یک میلیارد دلاری دیگر برای کمکهای بشردوستانه در سال ۲۰۲۵ را ارائه داده است. برنامه هزینههای سال آینده پس از انتخابات فدرال در ماه فوریه تعیین خواهد شد.
سازمانهای بشردوستانه همچنین در حال نظارت بر این موضوع هستند که دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، پس از آغاز دوره دوم ریاستجمهوریاش در ژانویه چه برنامهای ارائه خواهد داد. مشاوران ترامپ هنوز نگفتهاند که او چگونه به کمکهای بشردوستانه خواهد پرداخت، اما او در دوره اول ریاستجمهوری خود تلاش کرد بودجه کمکهای بشردوستانه آمریکا را کاهش دهد. او همچنین مشاورانی را به کار گرفته که میگویند امکان کاهش کمکهای خارجی وجود دارد.
بیشتر بودجههای بشردوستانه از سوی تنها سه کشور ثروتمند تأمین میشود: ایالات متحده، آلمان و کمیسیون اروپا. این سه کشور ۵۸ درصد از ۱۷۰ میلیارد دلار بودجه ثبتشده توسط سازمان ملل در واکنش به بحرانها بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ را تأمین کردهاند.
در مقابل، سه قدرت دیگر جهان – چین، روسیه و هند – مجموعاً کمتر از یک درصد از بودجه بشردوستانه ثبتشده توسط سازمان ملل در همان دوره را ارائه دادهاند. طبق بررسی دادههای کمکهای سازمان ملل توسط رویترز، این شکاف در تأمین بودجه یکی از دلایل عمدهای است که سیستم جهانی برای مقابله با گرسنگی و جلوگیری از قحطی تحت فشار عظیمی قرار گرفته است.
کمبود بودجه کافی، به همراه چالشهای لجستیکی در ارزیابی نیازها و ارسال کمکهای غذایی به مناطق درگیر درگیری – جایی که بسیاری از بدترین بحرانهای گرسنگی رخ میدهند – تلاشها برای ارائه کمک به قحطیزدگان را به شدت دشوار کرده است.
در سال ۲۰۲۳، تقریباً ۲۸۲ میلیون نفر در ۵۹ کشور و منطقه در سطوح بالای ناامنی غذایی حاد قرار داشتند. خبرگزاری رویترز این بحران کمکرسانی جهانی به گرسنگان را در مجموعهای از گزارشها، از جمله از سودان، میانمار و افغانستان، مستند کرده است.
شکست کشورهای بزرگ در تأمین سهم خود از بودجه ابتکارات جهانی، از شکایتهای دیرینه دونالد ترامپ بوده است. طرح «پروژه ۲۰۲۵» که مجموعهای از پیشنهادات سیاستی است و توسط حامیان ترامپ برای دوره دوم ریاستجمهوری او تهیه شده، از آژانسهای بشردوستانه میخواهد تلاش بیشتری برای جمعآوری بودجه از سایر اهداکنندگان انجام دهند و میگوید این موضوع باید شرطی برای دریافت کمکهای بیشتر از سوی آمریکا باشد.
ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتی تلاش کرد تا از طرح جنجالی «پروژه ۲۰۲۵» فاصله بگیرد. اما پس از پیروزی در انتخابات، او یکی از معماران اصلی این طرح، راسل ووت، را برای ریاست دفتر مدیریت و بودجه آمریکا منصوب کرد. این نهاد قدرت زیادی در تعیین اولویتهای ریاستجمهوری و نحوه تأمین مالی آنها دارد.
برای سمت وزیر امور خارجه، که بلندپایهترین دیپلمات آمریکاست، ترامپ مارکو روبیو، سناتور ایالت فلوریدا را انتخاب کرده است. روبیو پیشینه حمایت از کمکهای خارجی را دارد.
ایلان ماسک، میلیاردر معروف، توسط ترامپ به عنوان یکی از رهبران «اداره کارایی دولتی» (DOGE) منصوب شده است؛ نهادی جدید که به بررسی هدررفت بودجه در هزینههای دولتی میپردازد. ماسک ماه گذشته در شبکه اجتماعی خود، X، اعلام کرد که اداره DOGE کمکهای خارجی را نیز بررسی خواهد کرد.
حتی زمانی که کمکها تأمین میشوند، گاهی با تأخیر و همراه با شروطی هستند که توانایی سازمانهای بشردوستانه را در پاسخ سریع و مؤثر به بحرانها محدود میکند.
جولیا استیتس، مدیر مؤسسه سیاست عمومی جهانی در برلین، میگوید: «کمکها معمولاً زمانی میرسند که حیوانات مردهاند، مردم در حال مهاجرت هستند و کودکان دچار سوءتغذیه شدهاند.»
او که چندین ارزیابی تحت حمایت سازمان ملل درباره واکنشهای بشردوستانه انجام داده، گزارشی را درباره بحران گرسنگی ناشی از خشکسالی در اتیوپی از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ رهبری کرده است. این گزارش نشان داد که اگرچه قحطی به طور رسمی رخ نداد، اما بودجه خیلی دیر رسید و باعث افزایش شدید سوءتغذیه حاد در کودکان شد. پژوهشها نشان میدهد که سوءتغذیه میتواند تأثیرات بلندمدتی بر کودکان بگذارد، از جمله کوتاهی قد و کاهش تواناییهای شناختی.
علاوه بر تأخیر، محدودیتهایی که اهداکنندگان قدرتمند بر کمکهای خود اعمال میکنند، مشکلاتی ایجاد کرده است. اهداکنندگان اغلب جزییات دقیق نحوه مصرف کمکها را تعیین میکنند، مانند مقصد ارسال غذا یا الزام به صرف بودجه برای نمایش لوگوی اهداکننده روی چادرها، توالتها یا کولهپشتیها.
به گفته کارکنان امدادی، این تخصیصهای خاص گاهی باعث میشود جیرههای غذایی کاهش یابد یا کمکها به طور کامل قطع شود.
ایالات متحده سالهاست که تقریباً تمام کمکهای خود به برنامه جهانی غذا را با محدودیتهایی همراه میکند. بیش از ۹۹ درصد کمکهای آمریکا به WFP در ۱۰ سال گذشته دارای محدودیتهایی بودهاند.
برخی مقامات کنونی و پیشین سازمانهای کمککننده از این محدودیتها دفاع کردهاند و به موارد سرقت و فساد در سیستم کمکرسانی جهانی غذا اشاره میکنند.برای مثال، در اتیوپی، مقدار زیادی از کمکهای برنامه جهانی غذا به دلیل کنترلهای اداری ضعیف این سازمان منحرف شد.
سازمان ملل اعلام کرده که سیاست «تحمل صفر» نسبت به مداخلاتی که کمکها را مختل میکنند، در پیش گرفته است و با اهداکنندگان برای مدیریت ریسک همکاری میکند.
مارتین گریفیتس، رئیس پیشین امدادرسانی بشردوستانه سازمان ملل، تأکید کرده که «آنچه نیاز داریم، یک منبع تأمین مالی متفاوت است.»
در سال ۲۰۱۴، آنتونیو گوترش، دبیرکل فعلی سازمان ملل، پیشنهاد کرد که سیستم جدیدی طراحی شود تا کشورها به صورت اجباری هزینههایی برای تأمین بودجه بشردوستانه بپردازند.
اما کشورهایی که اهداکنندگان اصلی هستند، ترجیح دادند سیستم کنونی که در آن کمکها به صورت موردی و بر اساس تصمیم اهداکنندگان ارائه میشود، حفظ شود.سازمان ملل در حال تلاش برای تنوعبخشی به پایگاه اهداکنندگان خود است. جنز لارکه، سخنگوی دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل، گفته است: «ما نمیتوانیم فقط به همین گروه محدود اهداکنندگان تکیه کنیم، هرچند آنها بسیار سخاوتمند بودهاند و ما قدردانشان هستیم.»