گزارش|
به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، استان خوزستان با برخورداری از منابع آبی و خاک غنی، همواره به عنوان یکی از قطب‌های مهم کشاورزی کشور شناخته شده و با دارا بودن ظرفیت‌های گسترده در زمینه‌های مختلف کشاورزی، به ویژه در تولید محصولات استراتژیکی همچون گندم، برنج، چغندر، نیشکر و خرما، از جایگاه ویژه‌ای در امنیت غذایی کشور برخوردار است، اما در سال‌های اخیر، مشکلات ساختاری و مدیریتی در بخش کشاورزی این استان به شدت افزایش یافته است.
طی چندسال اخیر خشکسالی‌های پی‌درپی، کاهش منابع آبی، آلودگی محیط زیست و مشکلات در زیرساخت‌ها، مانع از بهره‌برداری مطلوب از ظرفیت‌های کشاورزی در استان خوزستان گریده است.
سفر مسعود پزشکیان به خوزستان فرصتی برای بررسی دقیق‌تر مشکلات موجود و ارائه راه‌حل‌های مناسب برای احیای این بخش مهم از اقتصاد استان است. در این گزارش برخی از چالش‌های کشاورزی خوزستان مطرح گردیده است.
کمبود منابع آبی و بحران آب در خوزستان؛ این مشکل به دلایل مختلفی از جمله تغییرات اقلیمی، کاهش بارندگی، و بهره‌برداری نامناسب از منابع آبی به وجود آمده است. کاهش شدید سطح آب در رودخانه‌های کارون، دز و کرخه، که منابع اصلی آبی استان هستند، به خصوص در پایین دست این رودخانه‌ها موجب کاهش توانایی آبیاری اراضی کشاورزی گردیده است.
مصرف بی‌رویه آب در بخش کشاورزی و استفاده از روش‌های سنتی آبیاری؛ این روش یکی دیگر از مشکلات عمده کشاورزی خوزستان است. در بسیاری از اراضی کشاورزی استان خوزستان بخصوص شهر‌های دزفول، شوشتر، شوش که از با ارزش‌ترین زمین‌های کشاورزی استان می‌باشند، از روش‌های قدیمی آبیاری مانند آبیاری غرقابی استفاده می‌شود که باعث هدررفت شدید منابع آبی می‌شود. در حالی که این استان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان محصولات کشاورزی کشور شناخته می‌شود، استفاده از روش‌های نوین آبیاری در این استان بسیار محدود است که نیازمند توجه دولت به این مسئله است.
آلودگی محیط‌زیست، به ویژه آلودگی خاک و آب؛ این مورد نیز یکی دیگر از مشکلات اساسی در کشاورزی خوزستان است. وجود صنایع آلاینده مانند نفت، پتروشیمی، و صنایع سنگین در اطراف مناطق کشاورزی، مانند کارخانه‌های خمیرمایه باعث آلودگی شدید منابع آبی و خاکی شده است این آلودگی‌ها نه تنها به سلامت کشاورزان آسیب می‌زند، بلکه کیفیت محصولات کشاورزی را کاهش داده و موجب بروز بیماری‌ها و مشکلات زیست‌محیطی می‌شود.
عدم توسعه صنایع تبدیلی؛ یکی دیگر از مشکلات دیگر کشاورزی خوزستان، عدم توسعه صنایع تبدیلی است در حالی که این استان از تولیدات عمده‌ای، چون خرما، چغندر نیشکر، و گندم برخوردار است، صنایع تبدیلی این محصولات در استان بسیار ضعیف است. این موضوع باعث می‌شود که بسیاری از محصولات کشاورزی به صورت خام به بازار عرضه شوند و کشاورزان نتوانند از ارزش کامل تولیدات خود بهره‌برداری کنند.
از سوی دیگر، برخی از شوره‌زاری‌های زمین‌ها و بیابان‌زایی در برخی از مناطق استان نیز به دلیل استفاده غیرمناسب از منابع آب و عدم توجه به بهبود خاک‌های کشاورزی، وضعیت را بدتر کرده است که با افتتاح سد گتوند زمین‌های حاصل خیز بیشتری نیز به شوره زار تبدیل شده‌اند.
نقش دولت در حل مشکلات کشاورزان چیست؟
دولت می‌تواند با اعطای تسهیلات و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای راه‌اندازی واحد‌های صنعتی تبدیلی در مناطق کشاورزی، به کشاورزان کمک کند تا محصولات خود را به صورت فرآوری شده به بازار عرضه کنند و از این طریق درآمد کشاورزان نیز وسعت یابد، این راهکار می‌تواند زمینه‌ساز اشتغال‌زایی در مناطق روستایی و کاهش نرخ بیکاری شود.
گزینه‌ای دیگر که حمایت بی دریغ دولت را می‌طلبد این است که با حمایت مالی و حل مشکلات کشاورزان در زمینه تولید و بازاریابی محصولات کشاورزی وتامین کود و سموم مورد نیاز، گامی موثر در راستای امنیت و چرخه غذایی کشور بردارد.
از راهکار‌های برون رفت کشاورزان خوزستان از انزوای تولید می‌توان به تجهیز فرودگاه دزفول برای صادرات هوایی با ایجاد ترمینال‌های اختصاصی صادراتی سرمایه‌گذاری در راه‌اندازی واحد‌های پیشرفته سورتینگ محصولات کشاورزی اشاره کرد. در این سو می‌توان با توسعه روابط تجاری با کشور‌های حوزه خلیج فارس و آسیای میانه که متقاضی محصولات کشاورزی ایران هستند باعث ترغیب کشاورزان به کاشت محصولات با کیفیت‌تر و همچنین تضمین سود دهی محصولات کشاورزی می‌شود که هرساله بدلیل کاهش قیمت و نبود خریدار توسط گاوآهن ادوات کشاورزی شخم زده می‌شوند و حاصل دست رنج چندماه کشاورزان و خانواده آنان به راحتی از بین می‌برد و ضربه مهلکی بر پیکر کشاورزی استان وارد می‌آورد.
سفر رئیس‌جمهور به خوزستان و توجه به مشکلات کشاورزی این استان، فرصتی مهم برای طرح راه‌حل‌های عملی و موثر برای رفع چالش‌های موجود در بخش کشاورزی است. با اجرای برنامه‌های صحیح در زمینه مدیریت منابع آبی، توسعه صنایع تبدیلی، حمایت‌های مالی از کشاورزان، تقویت زیرساخت‌های صادرات محصولات استان بخصوص صیفی جات و سبزیجات و کنترل آلودگی محیط‌زیست، می‌توان به بهبود وضعیت کشاورزی استان خوزستان کمک کرد و از ظرفیت‌های بالای این استان برای توسعه پایدار بهره‌برداری کرد.
ارسال نظرات