به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، ممکن است گاهی پسر به دختری وعده ازدواج دهد و به اون قول بدهد که در آینده با اون ازدواج میکند اصطلاحا به این وعده نامزدی گفته میشود.
آیا این دادن وعده و قول برای پسر تعهد ایجاد میکند؟ شاید این سوال پیش بیاید که اگر دختری با حساب کردن بر وعده یک پسر هزینه‌های مختلف مادی و معنوی انجام دهد و پسر از این قول منصرف شود، میتواند خسارت مادی و معنوی خود را از پسر مطالبه کند؟ در این صورت تکلیف هدایا چه میشود؟
اگر نامزدی به هر دلیلی به هم بخورد برابر قانون هر یک از نامزدها میتواند هدایایی را که به طرف دیگر یا خانواده‌های هم برای وصلت داده است مطالبه کند و اگر عین هدایا موجود نباشد مستحق قیمت هدایایی خواهد بود که عادتا نگه داشته میشود مگر این که آن هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد. هدیه‌های خوردنی و مصرف شدنی مثل شکلات و یا عطر نیز قابل پس گرفتن نیست حتی قیمت آنها را هم نمی‌توان گرفت.
آیا قول پسر به دختر برای ازدواج تعهد ایجاد میکند؟
در صورتی که دو نفر با یکدیگر پیمان نامزدی بسته باشند و قول ازدواج به یکدیگر داده باشند و این ازدواج واقع نشود، طرفین می‌توانند هدایایی را که در طول دوران نامزدی به یکدیگر داده‌اند از یکدیگر مطالبه نمایند. اگر عین این هدایا موجود نباشد، طرفین می‌توانند قیمت هدیه را از طرف مطالبه کنند، مگر اینکه هدیه قابل نگهداری نباشد و مصرف‌شدنی باشد، مانند مواد خوراکی یا اینکه اگر قابل نگهداری است، بدون تقصیر طرف از بین رفته باشد، مثلا انگشتر طلایی را که هدیه گرفته در اثر تصادف مفقود شود.
هدیه‌های قبل از نامزدی را چطور پس بگیریم؟
در مورد هدایای قبل از دوره نامزدی، فقط در صورتی می‌توان هدیه را مطالبه کرد که خود آن هدیه موجود باشد و در آن نیز تغییری از ناحیه هدیه‌گیرنده صورت نگرفته باشد.
پریناز ممیز، وکیل دادگستری در این باره گفت: «در خواستگاری، توافق پسر و دختر و یا خانواده‌های دو طرف در خصوص نکاح یا ازدواج در آینده، ایجاد تعهد و حتی مشروعیت رابطه زناشویی ایجاد نمیکند.»
وی افزود: «مطابق قانون مدنی وعده ازدواج، ایجاد علقه زوجیت نمیکند، اگرچه تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای موقع ازدواج مقرر شده است، پرداخته شده باشد.»
تا زمان عقد هیچ‌کس نمیتواند دیگری را به ازدواج مجبور کند
ممیز گفت: «بنابراین، هر یک از زن و مرد در زمان خواستگاری و مادام که عقد نکاح جاری نشده است، میتواند از وصلت امتناع کند و طرف دیگر نمیتواند به هیچ‌وجه او را مجبور به ازدواج کرده یا به جهت صرف امتناع از وصلت، مطالبه خسارتی کند.»
وعده‌های بین خانواده‌ها ارزش حقوقی ندارد
این وکیل دادگستری ادامه داد: تا زمانی که عقد ازدواج منعقد نشده باشد، نمی‌توان دو طرف را ملزم به زندگی زناشوئی دانست و وعده‌هایی که عرفا بین خانواده‌ها تبادل میشود، ارزش حقوقی و یا سند رسمی را ندارد.