به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه روزه چهارشنبه ۱۵ اسفند ۱۴۰۳ صحن مجلس در جریان بررسی گزارش کمیسیون انرژی درباره لایحه عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی با ۱۵۸ رای موافق، ۸۳ رای مخالف و یک رای ممتنع از مجموع ۲۴۲ رای ماخوذه با تصویب این لایحه به شرح زیر موافقت کردند:
«مادهواحده- به دولت اجازه داده میشود در اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی به شرح موافقتنامه چهارچوب تأسیس اتحادیه یادشده (پیوست) عضویت یابد و اقدام به پرداخت کمکهای داوطلبانه، تا سقفی که به تصویب هیأت وزیران میرسد، کند. تعیین و تغییر دستگاه اجرایی طرف عضویت بر عهده دولت است.
تبصره ۱- رعایت اصل هفتاد و هفتم (۷۷) درخصوص ماده (۱۱) موافقتنامه و اصول یکصد و بیست پنجم (۱۲۵) و یکصد و سی و نهم (۱۳۹) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اجرای این موافقتنامه الزامی است.
تبصره ۲- کارگروهی متشکل از نمایندگان وزارت نیرو، وزارت امور خارجه، معاونت حقوقی ریاست جمهوری و یک نماینده به عنوان عضو ناظر از کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی بر اجرای موافقتنامه چهارچوب تأسیس اتحادیه یاد شده توسط دستگاه اجرایی مسئول از طرف جمهوری اسلامی ایران، نظارت خواهد کرد.»
متن کامل موافقتنامه چهارچوب تأسیس اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی به شرح زیر است:
«طرفهای این موافقتنامه: با یادآوری بیانیه پاریس در خصوص اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی مورخ ۹ آذر ۱۳۹۴ (۳۰ نوامبر ۲۰۱۵) و آرمان مشترک مبنی بر تعهد به تلاش مشترک در راستای کاهش هزینههای تأمین مالی و هزینههای فناوری، تامین بیش از ۱۰۰۰ میلیارد دلار آمریکا سرمایه مورد نیاز تا سال ۲۰۳۰ بهمنظور استقرار گسترده انرژی خورشیدی و هموار نمودن مسیر توسعه فناوریهای آتیِ متناسب با نیازها، با اذعان به اینکه انرژی خورشیدی میتواند فرصت بیسابقهای را برای کشورها فراهم نماید تا رفاه، امنیت انرژی و توسعه پایدار را برای مردم خود به ارمغان آورند، با تصدیق این موضوع که در این کشورها کماکان موانع خاص و مشترکی در مقابل توسعه سریع و گسترده انرژی خورشیدی وجود دارد، با تأیید این نکته که اگر کشورهای دارای منابع غنی خورشیدی به شیوهای هماهنگ، با انگیزه و عزم سیاسی قوی عمل نمایند، میتوان بسیاری از موانع را برطرف نمود و هماهنگی بهتر و تجمیع تقاضا از جمله برای تامین منابع مالی در حوزه خورشیدی، فناوریها، نوآوریها و ظرفیتسازی در بین کشورها، اهرمی نیرومند را در جهت کاهش هزینهها، افزایش کیفیت و تامین انرژی خورشیدیِ قابل اتکا و مقرون به صرفه و در دسترس همگان، فراهم خواهد کرد، با اتفاق نظر در تمایل تمامی اعضا مبنی بر ایجاد سازوکار هماهنگی و تصمیمگیری مؤثر میان اعضا، به شرح زیر موافقت نمودند:
ماده ۱- هدف طرفها:
بدینوسیله یک اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی را تاسیس میکنند تا از طریق آن به طور جمعی به چالشهای کلیدی مشترک توسعه انرژی خورشیدی مطابق با نیازهای خود بپردازند.
ماده ۲- اصول راهنما:
اعضا اقدامات هماهنگ شده را از طریق برنامهها و فعالیتهایی به انجام میرسانند که داوطلبانه بوده و هدف آنها هماهنگسازی بهتر و تجمیع تقاضا از جمله تامین منابع مالی در حوزه خورشیدی، فناوریهای خورشیدی، نوآوریها، تحقیقات و توسعه و ظرفیتسازی است.
۱- در این راستا، اعضا برای ایجاد مناسبات سودمندِ متقابل با سازمانهای مربوطه، ذینفعان دولتی و خصوصی و نیز با کشورهای غیر عضو همکاری نزدیک داشته و در این زمینه تلاش مینمایند.
۲- هر یک از اعضا برای آن دسته از کاربردهای انرژی خورشیدی که در نظر دارد به خاطر آن از مزایای اقدام جمعی در اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی بهره ببرد، بر مبنای یک طرح تحلیلی مشترک از موارد کاربردهای انرژی خورشیدی، اطلاعات راجع به نیازها و اهداف، اقدامات و ابتکارات داخلی انجام گرفته یا مورد نظر برای رسیدن به این اهداف، موانع مربوط به زنجیره ارزش و فرایند گسترش را به اشتراک و بهروزرسانی خواهد کرد. دبیرخانه، پایگاه دادهای حاوی این ارزیابیها را به منظور تاکید بر ظرفیت همکاری حفظ خواهد کرد.
۳- هر یک از اعضا یک مرجع تماس ملی به اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی معرفی خواهند کرد. مراجع تماس ملی شبکه دائمی مکاتبهکنندگان در کشورهای عضو را تشکیل میدهند. مراجع تماس ملی با یکدیگر و همچنین با ذینفعان مربوط به منظور شناسایی زمینههای مورد علاقه مشترک، طراحی برنامههای پیشنهادی و ارائه توصیه به دبیرخانه در مورد اجرای اهداف اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی تعامل خواهند داشت.
ماده ۳- برنامهها و سایر فعالیتها:
۱- برنامه اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی شامل مجموعهای از اقدامات، طرحها و فعالیتهایی است که اعضا در هماهنگی با یکدیگر و با کمک دبیرخانه، برای پیشبرد اهداف و اصول راهنمای مندرج در مواد ۱ و ۲ اتخاذ میکنند. برنامهها باید بهگونهای طراحی شوند که دارای اثر بخشی بالا بوده و مشارکت بیشترین تعداد اعضا را تضمین نماید. برنامهها باید شامل مقاصد روشن، قابل سنجش و تشویق کننده باشند.
۲- برنامههای پیشنهادی از طریق مشورت بین تمامی مراجع تماس ملی، با کمک دبیرخانه و براساس اطلاعات به اشتراک گذاشته شده توسط اعضا طراحی میشوند. یک برنامه میتواند توسط دو عضو یا گروهی از اعضا و یا دبیرخانه پیشنهاد شود. دبیرخانه باید از انسجام بین تمام برنامههای اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی اطمینان حاصل کند.
۳- برنامههای پیشنهادی توسط دبیرخانه از طریق مجاری رقمی، به واسطه شبکه مراجع ملی تماس، به مجمع ارسال میشود. برنامه پیشنهادی برای پیوستن اعضایی که تمایل به پیوستن دارند، مشروط بر اینکه از حمایت حداقل دو عضو برخوردار بوده و مورد اعتراض بیش از دو کشور واقع نشود، مفتوح تلقی میشود.
۴- برنامه پیشنهادی رسماً توسط اعضایی که مایل به پیوستن به آن میباشند، از طریق اعلامیه مشترک تأیید میشود. تمامی تصمیمات درخصوص اجرای برنامه، توسط اعضای شرکتکننده در برنامه اخذ میگردد. این تصمیمات با راهنمایی و کمک دبیرخانه توسط نمایندگان منصوب از طرف کشورها اجرا میشوند.
۵- برنامه کاری سالانه چشماندازی کلی از برنامهها و سایر فعالیتهای اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی ارائه میدهد. این برنامه توسط دبیرخانه به مجمع ارائه میشود که اطمینان حاصل میکند تمام برنامهها و فعالیتهای مندرج در برنامه کاری سالانه در چهارچوب کلی اهداف اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی هستند.
ماده ۴- مجمع:
۱- بدین وسیله طرفهای موافقتنامه مجمعی را با حضور نمایندگان هر یک از اعضا تشکیل میدهند تا در مورد اجرای این موافقتنامه و اقدامات هماهنگ شده تصمیماتی را که برای نیل به اهداف آن لازم است، اتخاذ نمایند. مجمع سالانه جلسهای در سطح وزرا در مقر اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی تشکیل میدهد. مجمع میتواند تحت شرایط خاص نیز تشکیل جلسه دهد.
۲- جلسات فوقالعاده مجمع به منظور ارزیابی برنامهها در سطح وزرا و اتخاذ تصمیم در مورد اجرای آتی آنها در راستای پیشبرد بند ۴ ماده ۳ برگزار میشود.
۳- مجمع، تأثیر کلی برنامهها و سایر فعالیتها در چهارچوب اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی را بهطور ویژه از منظرِ استفاده از انرژی خورشیدی، عملکرد، اطمینانپذیری و همچنین هزینه و میزان تامین مالی ارزیابی مینماید. تمامی اعضا براساس این ارزیابی تصمیمات لازم را در مورد تحقق هرچه بیشتر اهداف اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی اتخاذ مینمایند.
۴- مجمع، تمامی تصمیمات لازم در مورد موضوع فعالیت اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی از جمله انتخاب مدیرکل و تصویب بودجه عملیاتی را اتخاذ مینماید.
۵- هر عضو دارای یک رای در مجمع میباشد. ناظران و سازمانهای همکار میتوانند بدون داشتن حق رای مشارکت نمایند. تصمیم در مورد مسائل مربوط به رویهها، با اکثریت ساده اعضای حاضر و رأیدهنده اتخاذ میشود. تصمیمگیری در مورد مسائل ماهوی با اکثریت دو سوم اعضای حاضر و رای دهنده اتخاذ میشود. تصمیمات مربوط به برنامههای خاص توسط اعضای شرکتکننده در این برنامه، اتخاذ میشود.
۶- تمامی تصمیمات اتخاذ شده توسط کارگروه بینالمللی راهبری اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی که به موجب بیانیه پاریس مورخ ۹ آذر ۱۳۹۴ (۳۰ نوامبر ۲۰۱۵) در مورد اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی تشکیل شده، برای تصویب در اولین جلسه به مجمع ارائه میشود.
ماده ۵- دبیرخانه:
۱- بدینوسیله طرفها دبیرخانهای را به منظور کمک در کار جمعی موضوع این موافقتنامه ایجاد مینمایند. دبیرخانه متشکل از یک مدیرکل به عنوان مدیر ارشد اجرایی است و در صورت لزوم تعدادی کارمند نیز خواهد داشت.
۲- مدیرکل برای مدت چهار سال که برای یک دوره دیگر قابل تمدید است توسط مجمع انتخاب میشود و در مقابل آن پاسخگو است.
۳- مدیرکل در قبال انتصاب کارکنان، سازماندهی و عملکرد دبیرخانه و همچنین گردآوری منابع در برابر مجمع، مسئول است.
۴- دبیرخانه موضوعات را برای اقدام مجمع آماده میکند و تصمیماتی که مجمع به دبیرخانه محول کرده را اجرا مینماید. دبیرخانه اطمینان حاصل میکند که اقدامات لازم برای پیگیری تصمیمات مجمع و هماهنگی اقدامات اعضا در اجرای این تصمیمات اتخاذ شده است. دبیرخانه از جمله باید موارد زیر را انجام دهد:
(الف) کمک به مراجع ملی تماس در تهیه برنامههای پیشنهادی و توصیههای ارائه شده به مجمع؛
(ب) ارائه راهنمایی و حمایت از اعضا در اجرای هر یک از برنامهها از جمله جمعآوری منابع مالی؛
(پ) اقدام از طرف مجمع یا از طرف گروهی از اعضا که در یک برنامه خاص مشارکت مینمایند، در صورت درخواست آنها؛ به ویژه برقراری ارتباط با ذینفعان مربوطه؛
(ت) آمادهسازی و راهاندازی کلیه وسایل ارتباطی، ابزارها و اقدامات مهم و مشترک لازم برای عملی کردن و تحقق موضوع فعالیتها و برنامههای اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی با تأیید مجمع.
ماده ۶- بودجه و منابع مالی:
۱- هزینههای عملیاتی دبیرخانه و مجمع و همچنین کلیه هزینههای مربوط به پشتیبانی و سایر فعالیتهای مهم و مشترک بودجه اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی را تشکیل میدهد که از طرق زیر به دست میآید:
(الف) کمکهای داوطلبانه اعضا، سازمان ملل متحد و موسسههای آن و سایر کشورها؛
(ب) کمکهای داوطلبانه بخش خصوصی. در صورت تعارض احتمالی منافع، دبیرخانه موضوع را برای تاییدِ پذیرش مشارکت به مجمع ارجاع میدهد؛
(پ) درآمد حاصل از فعالیتهای خاصِ مورد تایید مجمع.
۲- دبیرخانه پیشنهادهایی را به مجمع ارائه خواهد داد تا صندوق مالی را به منظور ایجاد بودجه اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی با اهدای اولیه ۱۶ میلیون دلار آمریکا ایجاد و تقویت نماید.
۳- دولت هندوستان مبلغ ۲۷ میلیون دلار آمریکا برای ایجاد صندوق مالی اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی، زیرساختها و هزینههای جاری طی ۵ سال از ۱۳۹۵-۱۳۹۴ تا ۱۳۹۹-۱۴۰۰ (۲۰۱۷-۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱-۲۰۲۰) به اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی اختصاص خواهد داد. علاوه بر این، شرکتهای بخش دولتی هندوستان یعنی شرکت انرژی خورشیدی هند و آژانس توسعه انرژی تجدیدپذیر هند نیز هر کدام یک میلیون دلار برای ایجاد صندوق مالی اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی کمک نمودهاند.
۴- منابع مالی مورد نیاز برای اجرای یک برنامه خاص، غیر از هزینههای اداری مربوط که از بودجه عمومی هزینه میشوند، توسط کشورهای مشارکتکننده در این برنامه و با حمایت و کمک دبیرخانه مورد ارزیابی قرار گرفته و تأمین میشود.
۵- فعالیتهای مالی و اداری اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی به استثنای برنامههای خاص را میتوان به واسطه موافقتنامه جداگانهای که به تصویب مجمع میرسد، به سازمان دیگری برون سپاری نمود.
۶- دبیرخانه میتواند با تایید مجمع، شخصی خارج از مجموعه را به عنوان حسابرس برای بررسی حسابهای اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی تعیین نماید.
ماده ۷- وضعیت کشور عضو.
عضویت در اتحادیه برای کلیه کشورهای عضو سازمان ملل متحد مفتوح است. این کشورها با امضای این موافقتنامه و تودیع سند تنفیذ، پذیرش و یا تایید، به عضویت اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی در میآیند.
ماده ۸- سازمان همکار:
۱- جایگاه سازمانِ همکار توسط مجمع به سازمانهایی اعطا میشود که شرایط کمک به اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی برای دستیابی به اهداف مورد نظر را دارا باشند، از جمله سازمانهای همگرایی اقتصادی منطقهای بینالدولی باشند که توسط کشورهای مستقل تشکیل شدهاند و حداقل یکی از آنها عضو اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی باشد.
۲- تصمیمات مربوط به موافقتنامههای راجع به مشارکت با سازمانهای همکار که در چهارچوب یک برنامه خاص منعقد میشوند، توسط کشورهای شرکت کننده در آن برنامه و با تایید دبیرخانه اخذ میگردند.
۳- سازمان ملل متحد و نهادهای آن، شریک راهبردی اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی خواهند بود. ماده ۹ ناظران وضعیت ناظر، توسط مجمع به متقاضی عضویت در اتحادیه که درخواست عضویت آنها در حال بررسی است و یا هر سازمانی که بتواند منافع و اهداف اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی را پیش ببرد، اعطا میشود.
ماده ۱۰- جایگاه، مزایا و مصونیتهای اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی:
۱- به موجبِ موافقتنامه مقر، دبیرخانه اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی دارای شخصیت حقوقی، اهلیت لازم برای عقد قرارداد، تملّک و تملیک اموال منقول و غیرمنقول و همچنین اقامه دعاوی حقوقی خواهد بود.
۲- به موجبِ همان موافقتنامه مقر، دبیرخانه اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی از مزایا، امتیازات مالیاتی قابل اعمال و مصونیتهای لازم در مقر خود به منظور انجام مستقل وظایف و برنامههای مورد تایید مجمع برخوردار خواهد بود.
۳- دبیرخانه اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی میتواند در قلمرو هر یک از اعضا و منوط به قوانین ملی آنها و طبق موافقتنامه جداگانهای از مصونیتها و مزایایی که برای انجام مستقل وظایف و برنامهها ضروری است، برخوردار شود.
ماده ۱۱- اصلاحات و خروج:
۱- هر عضو میتواند پس از گذشت یک سال از آغاز موافقتنامه چهارچوب، اصلاحاتی را برای موافقتنامه چهارچوب پیشنهاد نماید.
۲- اصلاحات موافقتنامه چهارچوب در مجمع و با رأی اکثریت دو سوم اعضای حاضر و رای دهنده به تصویب خواهد رسید. اصلاحات زمانی لازمالاجرا خواهند شد که دو سوم اعضا مطابق با تشریفات مربوط به قانون اساسی، مراتب موافقت خود را اعلام نمایند.
۳- هر عضو میتواند از سه ماه قبل و پس از اطلاع دادن به امینِ موافقتنامه چهارچوب از آن خارج شود. اطلاعیه مربوط به خروج، توسط امینِ موافقتنامه به اطلاع سایر اعضا خواهد رسید.
ماده ۱۲- مقر اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی:
مقر اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی در کشور هندوستان خواهد بود.
ماده ۱۳- امضاء و لازمالاجرا شدن:
۱- تنفیذ، پذیرش و یا تایید موافقتنامه چهارچوب توسط کشورهای عضو و طبق تشریفات مقرر در قانون اساسی مربوطه انجام میشود. این موافقتنامه چهارچوب در سی امین روز پس از تودیع پانزدهمین سند تنفیذ، پذیرش و یا تایید لازمالاجرا خواهد شد.
۲- برای اعضایی که سند تنفیذ، پذیرش و یا تأیید را پس از لازمالاجرا شدنِ موافقتنامه چهارچوب تودیع کردهاند، موافقتنامه چهارچوب در سیامین روز پس از تودیع سند مربوطه لازمالاجرا خواهد شد.
۳- به محض تشکیل اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی، کارگروه بینالمللی راهبری اتحادیه بینالمللی انرژی خورشیدی منحل میشود.
ماده ۱۴- امین اسناد، ثبت، تصدیق اعتبار متن:
۱- دولت جمهوری هندوستان، امین موافقتنامه چهارچوب میباشد.
۲- این موافقتنامه چهارچوب مطابق با ماده ۱۰۲ منشور سازمان ملل متحد توسط امین اسناد ثبت میشود.
۳- امین اسناد، نسخههای تایید شده موافقتنامه چهارچوب را به همه طرفها ارسال میکند.
۴- این موافقتنامه چهارچوب که متون هندی، انگلیسی و فرانسوی آن دارای اعتبار یکسان هستند، در بایگانی امین اسناد نگهداری میشود. در گواهی مراتب فوق امضاکنندگان زیر مجاز به امضای موافقتنامه چهارچوب میباشند.»