جریان دانشجویی دانشگاه را گردن نگرفته است/ نهاد علم جای سنگرسازی برای اغراض سیاسی نیست + فیلم

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ ویژه برنامه دیدار دانشجویان با رهبر انقلاب امروزچهارشنبه ۲۲ اسفندماه با حضور «محسن نراقی دبیر سابق شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کشور» و «محمدمهدی احمدی دبیرکل سابق اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان» دراستودیو خبرگزاری دانشجو برگزار شد.

دانشجویان و دیدار با رهبر انقلاب بر آینده جنبش دانشجویی

در ابتدای برنامه محسن نراقی دبیر سابق شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کشور گفت: یک سال گذشته، سال معمولی‌ای نبود و جا دارد ابتدا یاد شهدای یک سال، شهدای مقاومت، به‌ویژه شهید سید حسن نصرالله، شهید نیلفروشان و سایر شهدای بزرگوار را گرامی بداریم. همچنین شهدای خدمت، به‌ویژه حضرت آیت‌الله رئیسی (رضوان‌الله‌علیه) و همراهان ایشان را یاد آوری کردند.

یاد شهدای سال گذشته و تحولات بزرگ

وی افزود: همین نام بردن از این عزیزان نشان می‌دهد که سال گذشته، سالی عادی و معمولی نبود. از دیدار دانشجویی در سال گذشته تا امروز، رویداد‌های بسیار مهم و تأثیرگذار رخ داده است که مستقیماً با سرنوشت کشور و جبهه‌ای مقاومت ارتباط داشته است.

چالش‌های پیش روی دانشگاه‌ها و نقش دولت

نراقی در ادامه بیان کرد: طبیعتاً این تحولات، بر عملکرد بخش‌های موجود که باید با نهاد علم و دانشگاه در ارتباط باشند، تأثیرگذار است و حالا بحث ما این نیست که این تحولات چقدر نقش داشته باشد. اما به نظر من، جنبش دانشجویی، دانشگاه، وزارت علوم و وزارت بهداشت که ارتباطات بین‌المللی دارند، می‌توانند کنش‌های مختلفی را در موضوعات مختلف بررسی کنند، در موضوع مقاومت و فلسطین، رقم بزنند. متأسفانه، این در انتظار انجام نشد. البته برخی می‌گویند که شرایط و تغییر دولت بر این اثر تعیین شده است و به هر حال، در این مدت تغییر دولت بودیم؛ دولتی متفاوت از قبل، با نگاه‌ها و افراد جدید، اما آیا وزارت علوم و وزارت بهداشت، فرمایشات رهبر انقلاب را محقق کنند؟ متأسفانه هنوز که هنوز است، در این مسیر حرکت جدی‌ای شکل نگرفته است.

عدم تحقق نقشه جامع علمی کشور

وی در ادامه بیان کرد: رهبر انقلاب در دو دیدار ویژه‌شان، به‌طور مستقیم به دانشگاه و نهاد علم پرداخته‌اند. اما اهتمامی که باید از سوی دانشگاهی و نهاد علم صورت می‌گرفت، محقق نشده است، در دیدار سال گذشته رهبر انقلاب به نقشه جامع علمی کشور اشاره کردند. اما آیا دستگاه‌های متولی، یعنی دانشگاه‌ها، وزارت علوم و سایر نهاد‌های مرتبط، به این موضوعات پرداخته‌اند؟ متأسفانه، بیشتر از اینکه به مسائل اصلی پرداخته شود، پرداختن به مسائل حاشیه‌ای بوده است.

دولت جدید و مسائل حاشیه ای در دانشگاه ها

نراقی گفت: اولین نفوذ دولت جدید، نه ارتقای دانشگاه‌ها، بلکه بخشش دانشجویان متخلف در اغتشاشات بود و دانشجویی که در دانشگاه رکیک‌ترین الفاظ را به کار برده و شنیع‌ترین انجام داده‌اند، بدون توبه بخشیده شده است بعد هم دیدیم که بعضی از این افراد، حتی پس از عفو، مجدداً همان رفتار‌های خود را تکرار کردند. به جای پرداختن به مسائل اساسی، به مسائل حاشیه‌ای دانشگاه پرداخته شد و این اتفاق، به‌ویژه در دولت جدید، یعنی دولت آقای دکتر پزشکی، پررنگ‌تر شده است؛ آیا جریان‌هایی در حال سنگرسازی سیاسی در دانشگاه هستند؟

نراقی خاطرنشان کرد: یکی از مصادیق این موضوع، سخنرانی جناب آقای دکتر حسینی، سرپرست دانشگاه تهران، در کوی دانشگاه بود و همه‌ی ما بابت درگذشت آقای خالقی ناراحتیم. اما یک جریان اقلیت، به‌دنبال بهره‌برداری سیاسی از این ماجراست. در این شرایط، آیا سرپرست دانشگاه تهران، به‌عنوان مهم‌ترین دانشگاه کشور، باید چنین موضعگیری‌هایی را داشته باشد؟ هنوز تکلیف ریاست دانشگاه تهران مشخص نشده! آقای حسینی حکمش به‌عنوان سرپرست شش‌ماهه بود که ظاهراً به پایان رسید، اما همچنان تکلیف نشده است و اگر دولت فعلی می‌خواهد در ۶ سال و نیم آینده، بر رهبری رهبر انقلاب، تحولی در دانشگاه‌ها ایجاد کند، باید در ابتدا ثبات مدیریتی در دانشگاه‌ها برقرار شود اما متأسفانه هنوز دانشگاه تهران تکلیف نشده است و به نظر می‌رسد که جریان‌هایی در حال سنگ‌اندازی هستند.

عملکرد وزارت علوم چگونه بود؟

وی در ادامه عنوان کرد: البته، در این میان آقای دکتر سیمای‌صراف در ماجرای مرحوم خالقی، عملکرد نسبتاً مناسبی است. آنها در دانشگاه حضور پیدا کردند و این موضوع را بررسی کردند و، اما انتظار ما این است که گام‌های جدی برای اجرای فرمایشات رهبر انقلاب برداشته شود در نهایت، نباید اجازه داد که دانشگاه به میدان بازی‌های سیاسی تبدیل شود. دانشگاه باید در مسیر تولید علم و پیشرفت کشور حرکت کند، نه درگیر حاشیه‌ها شود.  از طرفی که مدنظر من است، دانشگاه‌ها و رؤسای دانشگاه‌ها هستند که در دانشگاه‌ها واقعاً نگران آنها نظام علمی کشور، نقشه جامع علمی کشور، تربیت دانشجو و تربیت عالم هستند، همان طور که شما فرمودید. این انتصابات نباید صرفاً سیاسی باشدو نبیک فرد اصلاح‌طلب منصوب شود یا فرد مورد بررسی یک جریان خاص، از جمله نزدیک به فتنه، برگزیده شود و گزینه‌ها نباید محدود شوند؛ بسیاری از افراد توانمند هستند که می‌توانند دانشگاه را به خوبی اداره کنند؛ و وزوزارت علوم و وزارت بهداشت می‌توانند با انتخاب این افراد، مسیر درستی را طی کنند.

تأخیر در انتصاب رؤسای دانشگاه‌ها

نراقی گفت: موضوع مهم این است که در حدود یک سال گذشته، اما هیچ‌کدام از گزینه‌های پیشنهادی یا سرپرستان، رئیس‌جمهور نگرفته‌اند و در حال حاضر، دانشگاه‌های ما بدون رئیس اداره می‌شوند؛ چرا چنین عصراری برای انتخاب گزینه‌های خاص وجود دارد؟ چرا باید فقط افراد خاص رئیس دانشگاه شوند؟ نگاه‌های سیاسی را کاهش دهند و حرف این افراد از آنها خطاب به برخی از افراد خارج از دانشگاه یا پدرخوانده‌های جریان دانشگاهی باشد، باید خطاب به جریان عمومی استادان و دانشجویان باشد. اگر ملاک کارآمدی است، باید به دنبال افراد کارآمد باشند، نه اینکه صرفاً بر اساس نگاه سیاسی افراد انتخاب شوند.

بررسی عملکرد وزیر علوم سابق

وی در ادامه بیان کرد:البته، ما به‌عنوان جریان دانشجویی، نسبت به عملکرد آقای دکتر زلفی‌گل، وزیر محترم سابق علوم، انتقاداتی داشتیم اما اتفاقی که ایشان در حوزه علمی و پژوهشی رقم زدند و آن را دنبال کردند، اتفاق خوبی بود وانشاءالله با اصلاح ایراداتی که تیم وزارت علوم ممکن است نسبت به آن داشته باشد، آن نگاه در عرصه علمی و پژوهشی کشور استمرار پیدا کند.

بحث استقلال دانشگاه‌ها

نراقی گفت: من با این افراد صحبت نکردم که بدانم دقیقاً از استقلال دانشگاه چه منظوری دارند، اما دانشگاه بخشی از حاکمیت است و نمی‌توانم دانشگاه را به‌عنوان یک نهاد جدا و مستقل از حاکمیت در نظر بگیرم؛ اگر قرار باشد دانشگاه‌ها مستقل شوند، پس مدارس، صنف پزشکان، صنف خانه‌ساز‌ها و حتی قصابی‌ها را هم مستقل کنیم. این نگاه منطقی نیست واستقلال دانشگاه، اما در حاکمیت دانشگاه، همان‌طور که گفتم، بخشی از حاکمیت است. بنابراین، اتفاقی که در دانشگاه می‌دهد، نباید مغایر با کلان کشور باشد و برای مثال، در ماجرای سال ۱۴۰۱، برخی واقعاً متأثر از فوت مرحوم امینی بودند، اما دردر کنار آنها، یک اقلیت دیکتاتور دانشگاه را به فضای مبتذل تبدیل کردند و اگر یک دانشجو در دانشگاهی انجام دهدمثلاً در دانشگاه شریف یا تهران صلاح سرد همراه باشدآیا نباید با او برخورد کرد؟ آیا صرفاً این که دانشجو باشد، باید دانشگاه مستقل باشد و خودش با این موضوع برخورد کند؟این سطح از قضاوت، فراتر از مسائل داخلی دانشگاه است و با آنها باید در قوانین قوانین کشور باشد.

نقش دانشگاه در تولید علم و پیشرفت کشور

وی در رابطه با نقش دانشگاه در تولید علم گفت: رهبر معظم انقلاب در پایان سخنان خود در دیدار سال گذشته اشاره کردند که دانشگاه باید مستقل در حوزه علمی و پژوهشی کشور باشد و اما این استقلال، به معنای ارتباط دانشگاه با حاکمیت نیست؛ دانشگاه باید تولید علم داشته باشد، بایدمستقل عمل کند و در مسیر پیشرفت‌های علمی و فناوری کند اما این استقلال، با استقلالی که برخی در برخورد با دانشجویان و سایر مسائل مطرح می‌شوند، متفاوت است.

حضور استادان تحلیل‌طلب در دانشگاه

نراقی گفت: رهبری به‌طور مصداقی اشاره می‌کنند که در دانشگاه‌ها، استادانی هستند که از تجزیه و تحلیل کشور دفاع می‌کنند و  اگر استادی در کلاس درس از تجزیه‌طلبی دفاع کند یا به برهنگی ضریب دهد، آیا نباید با او برخورد کرد؟ استادی وظیفه‌ی خود را می‌سازد و با این کار، باید با او برخورد کرد. دانشگاه باید بستر تضارب آرا باشد و متأسفانه، یک جریان در کشور همیشه به‌دنبال سیاست‌زدایی از دانشگاه بوده است.جملات معروف «خدا لعنتشان کند» را بیان کردند. این سیاست‌زدایی باعث می‌شود که دانشگاه از محل تولید و تضارب آرا فاصله بگیرد و به محلی برای حضور کوتوله‌های سیاسی تبدیل شود؛ نیاز کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه باید فضایی برای تضارب آرا در موضوعات مختلف، از جمله موضوعات حجاب، باشد وباید کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها شکل بگیرد؛ اما این کرسی‌ها باید با حضور افرادی که دارای نظر علمی و استدلال منطقی هستند، برگزار می‌شود، نه افرادی که بیانات خود را بیان می‌کنند.

برخورد با استادانی که دانشگاه را ابزار سیاسی می‌کنند

وی در ادامه گفت: اگر استادی در بستر تضارب آرا شرکت کند و گفت‌وگوی منطقی با افراد مخالف خود داشته باشد، این امر مثبت است و اما اگر در درس، به‌صورت یک‌طرفه کشور را تحقیر کند، پیشرفت‌ها را نادیده برد و فقط بر کاستی کلاس‌ها کند، این استاد در اثرگذاری منفی بر نسل آینده‌ای کشور است چنین مسائلی نیازمند نظارت و اصلاح است وجریان دانشجویی نباید در برابر چنین شرایطی سکوت کند، بخشی از این مسئولیت، بر عهده‌ی دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی است و  این مسائل را از طریق مطالب گری و پیگیری از رئیس دانشکده و معاونت دانشگاه حل کرد؛ دانشگاه باید بر عملکرد استادان خود نظارت داشته باشد ونیازی نیست که دانشگاه جاسوس به کلاس درس بفرستد، اما اخبار چنین مواردی معمولاً به دانشگاه می‌رسد و نباید از کنار آن عبور ساده کرد ودر نهایت، دانشگاه باید به وظیفه خود در مسیر پیشرفت علمی کشور بازگردد و از سیاست زدگی و حاشیه سازی دور شود.

دانشگاه‌ها باید به سمت تولید علم حرکت کنند

نراقی گفت: دانشگاه‌ها باید به سمت تولید علم حرکت کنند، نه اینکه مانند برخی از اساتید، تنها به دنبال مقاله‌محوری و افزایش تعداد مقالات خود باشند.در این حوزه، یک بخش، به خود دانشجویان مربوط می‌شود. بخش دیگری از تشکل ها، معاونت‌های علمی دانشگاه، وزارت علوم و وزارت بهداشت برمی گردد.دانشجویان باید این مسائل را از دانشگاه و وزارتخانه‌های مرتبط انجام دهند. نقش تشکل‌های دانشجویی در پیشرفت علمی کشورتشکل‌های دانشجویی باید مستقل از نظام دانشگاهی به این مسائل بپردازند. نمونه‌ای از این فعالیت‌ها، اردو‌های «راهیان پیشرفت» است که بسیج دانشجویی آن را اجرا می‌کند و در این اردوها، پیشرفت‌های علمی و صنعتی کشور به دانشجویان نشان داده می‌شود.این اقدام، دانشجویان را ترغیب می‌کند تا به سمت تولید علم و انجام حرکت بزرگ علمی عمل کنند. این اتفاقات را می‌گویند، اما ما ثابت کرده‌ایم که می‌توانیم آنها را عملی کنیم.

حذف سیاست از دانشگاه 

وی افزود: جریانی تلاش کرد سیاست را از دانشگاه حذف کند، اما موفق نشد و دلیل این ناکامی، وجود دانشجویان فعال، پرجنب‌وجوش و مطالبه‌گر در دانشگاه‌ها بود در همین دوران، تشکل‌هایی که خود را فدای یک جریان سیاسی خاص کردند، حذف کردند. اما تشکل‌هایی که مستقل بودند و خود را «پادوی انقلاب اسلامی» می‌دانستند، نه پادوی اصلاح‌طلبان یا اصولگرایان، ایستادند. این تشکل‌ها، حتی در دوره‌ای که دولت همسو با آن‌ها بود، همچنان به مطالبه‌گری ادامه داد.نقد به عملکرد جریان دانشجویی به نظر من، باید نسبت به جریان دانشجویی نقد داشت. ما یک سال پرتلاطمی را پشت سر گذاشته ایم.اگر وضعیت کشور در این روزها را با همین روز در سال گذشته مقایسه کنیم، تفاوت زمین تا آسمان است.چه در نقش‌آفرینی ما در منطقه، چه در داخل کشور ما دولتی داشتیم که واقعاً برای حل مشکلات کشور تلاش می‌کرد.رهبر انقلاب فرمودند که اگر این دولت جدید فعال باشد، از مشکلات کشور حل خواهد شد.اما امروز، دولتی بر سر کار است که رئیس‌جمهورش پس از گذشت ۶ ماه هنوز می‌گوید باید نظر را بشنویم و ببینیم چه باید بکنیم!

نراقی خاطر نشان کرد: دولت شهید رئیسی، خود را موظف می‌دانست که برای حل مسئله‌ای که به کار کند می‌خواهد.اما دولت فعلی، تمام فکر و ذکرش، FATF و CFT شده است.دولت قبل در زمینه های مختلف برنامه داشت، این دولت هنوز در مرحله بررسی و تصمیم گیری است. برخی هنوز به دنبال دولت شهید رئیسی هستند جریانی که امروز کشور را اداره می‌کند، ناکارآمدی خود را می‌کند، با تخریب دولت گذشته پوشش می‌دهد. انقلاب رهبر رهبر انقلاب کرده‌اند که دولت باید به مشکلات مردم بپردازد. اما ما شاهد هستیم که برخی از «پروژه‌بگیران توییتری» همسو با مدیران فعلی، در فضای مجازی، همان تخریب‌های گذشته را ادامه می‌دهند.

آرزوی موفقیت برای دولت جدید

وی در پایان گفت: با این حال، ما برای دولت آقای پزشکیان و مسئول آن آرزوی موفقیت داریم. چرا موفقیت این دولت، موفقیت جمهوری اسلامی و پیشرفت کشور است و با این حال، انتظار داریم که آقای پزشکیان در انتصابات خود، مش مستقلی داشته باشد و تحت‌تأثیر برخی اطرافیان قرار نگیرد آنها باید از انتخاب که خط‌مشی و عملکردشان با پیشرفت کشور در تضاد است، پرهیز کند.

نقش جریان دانشجویی در حل مسائل کشور

در ادامه این برنامه؛ محمدمهدی احمدی دبیرکل سابق اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان گفت: جریان دانشجویی می‌تواند راهکار ارائه دهد و برخی معتقدند که مطالبه‌گری‌های دانشجویی از جنس انتقاد است؛ اما مطالبه‌گری یعنی درخواست تحقق یک امر، واگر دانشجویان صرفاً انتقاد کنند، بایستی راهکار‌های عملی نیز در کنار آن ارائه دهنده است و وقتی جریان دانشجویی، مسائل اصلی کشور و واقعیات موجود را در دانشگاه به بحث می‌گذارند و موضوعات مختلف را دعوت می‌کنند، از دل این مباحث، راهکار‌ها نیز شکل می‌گیرند و یعنی قرار است جریان دانشجویی در مسیر حل مسئله اثر بگذارد و فعالانه نقش ایفا کند؛ وظیفه آن طرح، اعلام موضع و تبدیل آن به یک گفتمان در سطح کشور است.

عملکرد جریان دانشجویی و تقویت معنویت

وی افزود: حساس شدن به مسائل پیرامونی است که  باید توجه داشت که شرایط فعلی کشور بسیار پرتلاطم است و اتفاقاتی که انتظار داشتیم در یک بازه ده ساله رخ دهد، در طول یک سال اتفاق افتاد. با این حال، جریان دانشجویی در واکنش به پیرامون خود، انفعال شده است. ما می‌بینیم که تشخیص مصلحت نظام در حال بررسی FATF و CFT است، اما جریان دانشجویی پاسخ قابل‌توجهی نشان نمی‌دهد. نسبت به مسائل و مسائل کلان کشور نیز واکنش خاصی ندارد و این همان عقب ماندگی است.

نقش دیدارهای رهبر انقلاب در تقویت جریان دانشجویی

احمدی گفت: انقلاب در یکی از دیدار‌های خود، دو آسیب اصلی جریان دانشجویی را مطرح کردند که  انفعال و ۲. انحراف  بیحسی جریان دانشجویی، نوعی انفعال است و رهبر انقلاب می‌فرمایند که راهکار، تقویت روحیه در جریان دانشجویی است که  ممکن است برخی از رهبران بگویند معنویت چه ارتباطی با این موضوع دارد، اما باید توجه داشت که انقلاب در دیدار‌های دانشجویی، سخنان خود را با مباحث معنوی آغاز کنند.آنها می‌دانند که جوانان باید در دوران دانشجویی، معنویت را در دل خود بکارند، زیرا در آینده، روحیه‌شان را تقویت می‌کنند و اگر ایمان و صبر در جریان دانشجویی تقویت شود و به خداوند حفظ شود، قطعاً این جریان از بیحسی و انفعال خارج خواهد شد و متأسفانه، در برخی از تشکل‌های دانشجویی، به مبانی اعتقادی و معنویت کم‌توجهی شده است، در وهله‌ای اول، این موضوع باید جبران شود و در وهله‌ی دوم، جریان دانشجویی باید خود را مسئول بداند و باید دانشگاه را بردارند و بپذیرند که نقش‌آفرینی اصلی در آن است؛ تا زمانی که جریان دانشجویی احساس مسئولیت نکند، انفعال در آن باقی بماند.

 جریان دانشجویی چیست؟

وی در ادامه بیان کرد: انقلاب در همان دیدار، به موضوعی «انحراف» نیز اشاره کردند و  در تاریخ انقلاب، افرادی بودند که بسیار فعال و کنشگر بودند، اما در نهایت دچار انحراف شدند و علت این انحراف، ضعف در مبانی معرفتی است و توصیه می‌کنند که دانشجویان باید یک نظام فکری مستحکم داشته باشند، بر اسلام ناب محمدی باشند و این فکری، باعث می‌شود که جریان دانشجویی از انحراف در امان بماند.

ارزیابی یک سال آینده‌ی جریان دانشجویی و نقش دیدار امروز

احمدی گفت: درست است که ما به برخی از ضعف‌های جریان دانشجویی اشاره کنیم، اما حرکت کلی این جریان را مثبت می‌دانم و دانشجویان و جریان دانشجویی، اکنون بیش از گذشته، به بازخوانی بیانات رهبر انقلاب روی آورده‌اند؛ اگر این روند گسترش و ارتباط با آنها بیشتر شود، قطعاً جریان دانشجویی سرعت بیشتری خواهد گرفت.

نقش دیدار رهبر انقلاب در تقویت جریان دانشجویی

وی در پایان گفت: این دیدار، عامل بقای جریان دانشجویی است و اگر این دیدار‌ها نبود، جریان دانشجویی ضربات سنگینی متحمل می‌شد و شاید چنین جریانی وجود نداشت؛ این دیدار، فرصتی است که دانشجویان انقلابی با ولی‌فقیه خود یک بیعت کنند و بگویند که همچنان پای کار انقلاب هستند. این دیدار، غیرقابل‌انکار است.