۷ حقیقت جالب راجع به زیردریاییها که نمیدانستید / ایران، بزرگترین زیردریاییساز خاورمیانه
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجو ، زیردریاییها به عنوان یکی از پیشرفتهترین وسایل نظامی و عملیاتی در جهان، همواره توجه بسیاری را به خود جلب کردهاند. این دستگاهها نه فقط نماد قدرت نظامی هستند، بلکه نشاندهنده دستاوردهای بینظیر در مهندسی، علم و فناوری نیز به شمار میروند. در حالی که تصور میشود زیردریاییها تنها ابزارهایی هستند که برای جنگ طراحی شدهاند، حقیقت این است که کاربردهای آنها بسیار فراتر از نیازهای نظامی است. ایران نیز در عرصه تولید زیردریاییها، به عنوان بزرگترین زیردریاییساز خاورمیانه شناخته میشود و توانسته است به دستاوردهای چشمگیری در این حوزه برسد. در این گزارش با ۷ حقیقت جذاب و شگفتانگیز درباره زیردریاییها و نگاهی کلی به توانمندی ایران در این زمینه آشنا میشویم:
۱. اولین زیردریاییها به قرن هفدهم باز میگردند
زیردریاییها برخلاف تصور رایج در دوره مدرن اختراع نشدهاند. تاریخچه زیردریاییها به قرن هفدهم میلادی باز میگردد. اولین نمونه زیردریایی در سال ۱۶۲۰ توسط مخترعی به نام کورنلیوس دِرِبل طراحی و ساخته شد. این زیردریایی از چوب ساخته شده و با پارچهای که درزهای آن را پوشانده بود، در برابر نفوذ آب مقاومت میکرد. نیروی حرکت آن نیز توسط پاروزنان تأمین میشد که باید داخل دستگاه مینشستند و دست به پارو میزدند. جالب است بدانید که این زیردریایی توانست آزمایشی موفقیتآمیز در رود تیمز انگلستان انجام دهد و تا عمق حدود ۴ متری فرو برود.
زیردریاییهای امروزی با آنچه دِربل طراحی کرد، قابل قیاس نیستند، اما این اختراع ابتدایی راه را برای پیشرفتهای عظیم بعدی باز کرد.
۲. زیردریاییها میتوانند ماهها زیر آب باقی بمانند
یکی از تواناییهای شگفتانگیز زیردریاییهای مدرن، قابلیت باقی ماندن طولانیمدت زیر آب است. این توانایی به لطف استفاده از انرژی هستهای در بسیاری از زیردریاییها به دست آمده است. زیردریاییهای هستهای نیازی به سوختگیری مداوم ندارند و تنها محدودیتی که برای آنها وجود دارد، تأمین آب و غذا برای خدمه است.
بیشتر زیردریاییها به سامانههای پیشرفتهای مجهز هستند که میتوانند اکسیژن را از آب استخراج کرده و هوای مورد نیاز برای زندگی خدمه را تأمین کنند. برخی زیردریاییهای پیشرفته قادرند بیش از ۹۰ روز بدون نیاز به بازگشت به سطح، در عمق دریاها بمانند. این قابلیت، آنها را به ابزارهایی حیاتی برای مأموریتهای مخفی و شناسایی تبدیل کرده است.
۳. زیردریاییها تنها برای مأموریتهای نظامی نیستند
اگرچه بیشتر ما زیردریاییها را ابزاری نظامی میدانیم، اما نقش آنها در مأموریتهای غیرنظامی نیز بسیار مهم است. از جمله کاربردهای غیرنظامی زیردریاییها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تحقیقات علمی: زیردریاییها در کاوش اعماق اقیانوسها استفاده میشوند. آنها توانستهاند رازهای پنهان بسیاری از اعماق زمین، مانند آتشفشانهای زیرآبی و زیستگاههای ناشناخته را فاش کنند.
- نجات و بازیابی: زیردریاییها اغلب برای پیدا کردن کشتیهای غرقشده یا اشیای ارزشمند استفاده میشوند.
- اکتشاف منابع زیر آب: امروزه با استفاده از زیردریاییها، منابع غنی نفت و گاز در کف اقیانوسها کشف شده است.
زیردریاییها با قابلیتهای پیشرفتهای که دارند، درهای بسیاری از ناشناختههای عالم زیرآب را به روی بشر گشودهاند.
۴. زیردریاییها از سونار برای مسیریابی استفاده میکنند
یکی از چالشهای زیردریاییها در اعماق دریا، مسیریابی است، چرا که سیگنالهای GPS نمیتوانند در زیر آب به خوبی عمل کنند. به همین دلیل زیردریاییها از سامانهای به نام سونار (Sonar) استفاده میکنند.
سونار فناوریای است که با ارسال امواج صوتی در آب و تحلیل بازگشت این امواج، موانع، اهداف و مسیرها را شناسایی میکند. این فناوری نقش اساسی در توانایی زیردریاییها برای حرکت دقیق و ایمن در زیر آب ایفا میکند. سونار نه تنها در زیردریاییهای نظامی، بلکه در ابزارهای غیرنظامی نظیر ماهیگیری و اکتشاف زیرآب نیز کاربرد گستردهای دارد.
۵. ایران؛ بزرگترین زیردریاییساز خاورمیانه
وقتی صحبت از تولید زیردریایی میشود، ممکن است بسیاری از ما کشورهای بزرگ نظامی مانند آمریکا، روسیه یا چین را در ذهن تصور کنیم. اما نکته جالب اینجاست که ایران به عنوان بزرگترین زیردریاییساز خاورمیانه شناخته میشود.
ایران توانسته با تکیه بر مهندسان و متخصصان داخلی خود و علیرغم تحریمهای گسترده بینالمللی، زیردریاییهایی پیشرفته طراحی و تولید کند. یکی از این زیردریاییها، زیردریاییهای کلاس غدیر است که برای مأموریتهای عملیاتی در خلیج فارس طراحی شدهاند. این زیردریاییها به دلیل اندازه کوچک و تواناییهایی نظیر قابلیت پنهان شدن از دید رادارها، برای عملیاتهای شناسایی و نظامی در آبهای کمعمق ایدهآل هستند.
همچنین، ایران در سالهای اخیر موفق به ساخت زیردریاییهای سنگینتری مانند زیردریایی فاتح شده است. این زیردریایی به عنوان نمونهای بسیار پیشرفته، توانایی انجام مأموریتهای گستردهتری را داراست.
۶. سقوط صدا در آب؛ راز اختفای زیردریاییها
یکی از مهمترین قابلیتهای زیردریاییهای مدرن، توانایی آنها در مخفی ماندن است. این امر به لطف فناوریهای کاهش صدای موتور و طراحیهای خاص بدنه آنها صورت میگیرد. زیردریاییها به گونهای طراحی شدهاند که مانع از انتشار صدا در آب میشوند، زیرا صدا در محیط آبی بسیار سریعتر از هوا حرکت میکند و میتواند توجه دشمن را جلب کند.
ایران نیز به تکنولوژیهایی دست پیدا کرده است که توانسته صدای تولیدی زیردریاییهای خود را به شکل چشمگیری کاهش دهد. این موضوع به ایران اجازه میدهد زیردریاییهای خود را در عملیاتهای مخفی به کار گیرد و از ردیابی دشمنان جلوگیری کند.
۷. زیردریاییها و توانایی پرتاب موشکهای پیشرفته
یکی از مهمترین دستاوردهای فناوری زیردریایی، امکان پرتاب موشک از زیر آب است. زیردریاییها با استفاده از این قابلیت میتوانند موشکهای برد بلند و حتی موشکهای هستهای را به سوی اهداف تعیینشده شلیک کنند.
این ویژگی باعث میشود زیردریاییها به یکی از مهمترین ابزارهای بازدارندگی تبدیل شوند. جالب است بدانید ایران نیز به این فناوری دست یافته است. زیردریاییهای ایرانی قادرند موشکهایی را از اعماق دریا به سوی اهداف تعیینشده شلیک کنند، که این موضوع نشاندهنده پیشرفت ایران در این حوزه حساس است.
زیردریاییها یکی از پیچیدهترین و جذابترین ساختههای بشری هستند که ترکیبی از علم، فناوری و هنر مهندسی را به نمایش میگذارند. از کاربردهای نظامی گرفته تا تحقیقات علمی و اکتشاف منابع زیر آب، زیردریاییها نقشی کلیدی در زندگی انسان ایفا میکنند.
ایران با دستاوردهای خود در زمینه طراحی و تولید زیردریایی، توانسته است جایگاه ویژهای در خاورمیانه به دست آورد. تولید زیردریاییهای پیشرفته در کلاسهای مختلف نشاندهنده عزم ایران برای بومیسازی فناوریهای پیچیده و تقویت توان دفاعی خود است. آینده زیردریاییها بیشک جذابتر خواهد بود و نوآوریهای گستردهتری را در این عرصه شاهد خواهیم بود.
سید نویدرضا موسوی