
ابتکار امنیتی لندن–پاریس زیر سایه تردید؛ آیا اروپا میتواند جای آمریکا را بگیرد؟

به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو، نشست امروز در پاریس به میزبانی «کییر استارمر» نخستوزیر انگلیس و «امانوئل مکرون» رئیسجمهور فرانسه، با هدف بررسی راههای حمایت از اوکراین و ارزیابی امکان استقرار نیروهای حافظ صلح اروپایی در صورت تحقق آتشبس برگزار شد.
این نشست در چارچوب ابتکاری موسوم به «ائتلاف مشتاقان» شکل گرفته است؛ طرحی مشترک میان لندن و پاریس برای بهعهده گرفتن مسئولیتهای امنیتی بیشتر از سوی اروپا، در شرایطی که تردیدها نسبت به پایبندی آمریکا به حمایت نظامی از اوکراین افزایش یافته است.
در حاشیه نشست، نخستوزیر انگلیس با مارک روته، دبیرکل ناتو، دیدار و گفتوگو کرد. بر اساس بیانیه دفتر نخستوزیری بریتانیا، دو طرف بر ضرورت تداوم فشار بر روسیه و نیز تقویت حمایتهای اروپا از اوکراین تأکید کردند. با این حال، بر نقش محوری ایالات متحده در دستیابی به صلح نیز صحه گذاشتند.
همزمان، آنتونیو کاستا، رئیس شورای اروپا نیز در پیامی در شبکه ایکس اعلام کرد که ادامه تحریمها علیه روسیه برای تحقق یک صلح عادلانه و پایدار ضروری است و این پیام را در نشست پاریس نیز مطرح خواهد کرد.
با وجود این مواضع، بسیاری از تحلیلگران اروپایی معتقدند که نشست پاریس بیش از آنکه یک پاسخ واقعی به بحران باشد، تلاشی نمادین برای نمایش وحدت اروپایی در غیاب آمریکا است؛ وحدتی که در عمل، با مخالفتهای داخلی برخی کشورهای عضو اتحادیه، مانند آلمان، لهستان و ایتالیا در اعزام نیرو به اوکراین، زیر سؤال رفته است.
از نگاه کارشناسان، شکاف فراآتلانتیک میان اروپا و آمریکا، بهویژه در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ، چالش اصلی طرح پاریس است. ترامپ نهتنها نشانهای از حمایت جدی نظامی از اوکراین بروز نداده، بلکه در جریان مذاکرات اخیر در عربستان نیز رفتار متناقضی از خود نشان داده است.
تصمیم اخیر ترامپ برای اعمال تعرفههای سنگین بر کالاهای اروپایی نیز بهنوعی بیاعتمادی دوجانبه را در روابط فراآتلانتیک تشدید کرده و موجب شده بسیاری از رهبران اروپایی بهصراحت از ضرورت اتخاذ راهکارهای مستقل در حوزه دفاع و امنیت قاره سخن بگویند.
امانوئل مکرون در سخنان امروز خود، با انتقاد از بدعهدیهای روسیه در مذاکرات، خواستار «قاطعیت همراه با انعطافپذیری» از سوی اروپا شد و تصریح کرد که اتحادیه باید آماده مقابله با سناریوهای پیچیدهتری در میدان اوکراین باشد.
از سوی دیگر، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین نیز با حضور در پاریس، بر ضرورت تحقق عملی وعدههای نظامی اروپا تأکید کرد و خواستار تسریع در ارسال کمکهای دفاعی شد.
در مجموع، گرچه نشست پاریس از سوی رسانههای اروپایی بهعنوان نماد همبستگی قاره در حمایت از اوکراین توصیف شده، اما واقعیتهای سیاسی و راهبردی نشان میدهد که ابتکار پاریس هنوز فاصله زیادی تا تبدیلشدن به یک چارچوب باثبات برای صلح دارد.
در شرایطی که حمایت آمریکا از اوکراین بیش از هر زمان دیگری دچار تزلزل شده، این پرسش کلیدی باقی است:
آیا اروپا میتواند بدون واشنگتن، بار امنیتی اوکراین را بر دوش کشد، یا ابتکار پاریس صرفاً حرکتی نمادین در سایه خلأ راهبردی آمریکا خواهد بود؟