امامزاده سید محمد؛ نگینی معنوی در قلب روستای تاریخی بارده

به گزارش گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، بقعه امامزاده سیدمحمد، بنایی مذهبی_تاریخی مربوط به دوره صفویان تا دوره قاجار است و در روستای بارده از توابع شهرستان بن واقع شده‌است.

اهالی این شهر به زبان ترکی سخن می‌گویند و در کار دامداری و کشاورزی و باغداری مشغول به کار هستند. از جمله جاذبه‌های گردشگری این شهر می‌توان به گرداب بِن، رامگاه بابا محمود شعیب، پل حاج الله یار، پل حاج مهدی، گؤنی حامام، کوه افغان، رودخانه بوکا و باغات درازدره بن، امام زاده باباپیراحمد، سد زاینده رود در یانچشمه و … اشاره کرد. 

این اثر در تاریخ ۷ خرداد ۱۳۸۷ باشماره ثبت ۲۲۹۶۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

بقعه متبرکه حضرت امامزاده سید محمد ابن حمزه (كنيه: ابوالقاسم) در ضلع شرقی روستای بارده از توابع شهرستان شهرکرد در استان چهارمحال و بختیاری، در ۴۸ کیلومتری جنوب غربی شهرکرد میان دو کوه نسه و برآفتاب، واقع گردیده و با توجه به مناظر بسیار زیبا و دلنواز کوهستانی و چشمه‌های خنک اطراف و آب و هوای مطلوب منطقه، سالانه پذیرای هزاران زائر و گردشگر از نقاط مختلف می باشد. 

معماری بنای امامزاده سید محمد 

بنای بقعه باشکوه شامل ايوان، گنبدخانه، گلدسته، صحن مشجر، حرم و ضريح است.

اصل بقعه متعلق به دوره صفويه است و در دوره‌ها قبل مرمت و اخيرا نيز تعميرات و نوسازی گسترده‌ای در آن صورت گرفته و طرح جامع توسعه آن در دستور کار قرار دارد. اتاق مرقد به ابعاد ۸×۸ متر و دارای دو درب، در جانب جنوب و مشرق است.

دو جهت ديگر شمال و مغرب به ظاهر دری داشته که در تعميرات اخير مسدود شده است. ضخامت ديوار بيش از يک متر و چهار زاويه اتاق مرقد با ايجاد چهار گوشواره به دايره تبديل شده و در نتيجه گنبد بنا، بر آن استوار شده است.

اين گنبد از داخل به قطر ۷ و ارتفاع ۵/ ۳ متر و از خارج به ارتفاع ۵/ ۸ متر است. در بالای مدخل جنوبی بقعه، پنجره مشبک چوبی قرار دارد که حکايت از تعمير بقعه در دوره قاجار يه می‌باشد.

کف و ازاره بقعه تا ارتفاع ۲/۲۰ متر با سنگ مرمر تزيين شده و الباقی گچ اندود است.

حکاکی شعر محتشم بالای ضریح 

در وسط اتاق مرقد، ضريحی از نوع آب طلا و نقره نصب شده که اشعار هفت بند محتشم کاشانی در بالای آن حکاکی شده و در روی در آن کتيبه ذيل قلمزنی شده است: «ضريح مطهر سيد محمد از نوادگان حضرت امام موسی کاظم عليه السام واقع در روستای بارده با همت و تلاش هيئت امنا امامزاده و تحت نظارت و سرپرستی مديريت اوقاف و امور خيريه استان در سال يک هزار و سيصد و هفتاد و هشت احداث و نصب گرديد. طراحی و ساخت بهنام کبيری سامانی، قلمزنی سيد مرتضی احمدی. »

در جانب شمال بقعه تعداد ۱۰ واحد زائر سرا ساخته شده و در غرب صحن نيز تعداد يک واحد مغازه آجری و ۱۰ مغازه چپری قرار دارد. 

علت حضور و شهادت آن بزرگوار (ع) در منطقه 

چون خلفای عباسی( عليهم اللعنه ) با اولاد و اعقاب ائمه هدی ( عليهم السلام ) خصومت و دشمنی علنی داشتند، بعد از شهادت حضرت ثامن الائمه امام علی ابن موسی الرضا ( عليه السلام )، کليه امامزاده‌ها بمعيت محبان و مشتاقان اولياء الله و ياران و انصار خاندان امامت (ع) برای مقابله با دشمنان اسلام و توسعه و گسترش مذهب تشيع و ريشه کن کردن ظلم و بيدادگری عباسيان، با کاروان‌های متعدد و در زمان‌های مختلف رو به ولايت عجم نهادند و در مدت پانصد سال و اندی خلافت و زمامداری خلفای منفور عباسی و جنگ و جدال با آل ابوتراب (ع)، آخر الامر از فشار و ظلم و ستم آن قوم غدار خود و ياران و انصارشان، هر يک در محل و مکانی در خاک عجم بدست دژخيمان عباسی و ابلق سواران کوفی گرفتار و شهيد شدند.

در زمان خلافت شقاوت پيشه يوسف، سی و دومين خليفه عباسی که از سنه ۵۵۵ لغايت ۵۶۶ هجری قمری به مدت يازده سال در مسند خلافت متکی بوده، به واليان و حاکمان خود در عجم، بنامان؛ ملک جمشيد و ملک يوسف، دستور تعاقب و دستگيری و قتل آل ابوتراب(ع) را صادر کرد و آن حاکمان سفاک، عساکر مسلح خود را به فوج‌ها و دسته‌‌های مختلف تقسيم و هر دسته‌ای را به فرماندهی شخصی لايق و کارآزموده جهت امنيت طرق و شوارع در دژها و قلاع جنگی چهارمحال اربعه بختياری مستقر و متمرکز داشته است.

در اين موقع حضرت امامزاده سيد محمد( عليه السلام ) به اتفاق جمعی از برادران و بنی اعمام خود، ياران و انصار خاندان امامت(ع) از طريق شط العرب بخاک عجم وارد و قصد عزيمت به بلاد قم را داشتند و از حاکمان عباسی حاکم در منطقه در بيم و هراس بودند، بنابراين همواره از خود محافظت می‌کردند که غافلگيرانه گرفتار چنگال بی‌رحمانه دشمن واقع نشوند ناچار بودند تا شبانه حرکت کنند يا از بيراهه به مسير خود ادامه دهند. 

پس از طی مسافت و عبور از شهرها، قراء و قصبات، رودخانه‌ها و جبال و ناهمواری‌های در بين راه، در ناحيه چهارمحال اربعه در صحرای بارده وارد گرديده و در آن موقع چون سکنه ناحيه چهارمحال اربعه به مذاهب مختلف منعقد بودند، يکی از دشمنان آل ابوتراب، ورود آن کاروان را به حاکمان عباسی حاکم بر منطقه اطلاع داده و حاکم عباسی پس از دريافت خبر و تعيين اقامتگاه آن‌ها، با جيوش مجهز خود به آن کاروان حمله کرد.

در صحرای بارده نبرد سختی فيما بين هر دو جناح حق و باطل به وقوع پيوست که پس از محار به و مجادله بسيار، چون عده کاروان قليل بود، در مقابل هجوم خصم بی‌امان تاب و توان مقابله را نداشته هر چند نفری به جهتی روی نهاده، به سمت قراء و کوهپايه‌های اطراف متواری و خصم بی‌امان در تعاقب ايشان در حرکت، هر يکی را در محل و مکاني در نقاط مختلف چهارمحال اربعه به شهادت رسانيدند که هم اکنون مرقد بعضی از آنها معلوم و زيارتگاه است و مرقد برخی نامعلوم و در زير خاک پنهان است.

پس از خروج از محل جدال، شيخ قاسم و شيخ طاهر به معيت و همياری مومنين و مسلمان منطقه، پيکر مطهر حضرت امامزاده سيد محمد (ع) را که نسب شريفش با هفت واسطه به امام هفتم عليه السلام منتهی می‌شود، در محل شهادتش در ضلع شرقی روستای کنونی بارده به خاک سپرده و بقعه و بارگاهی به مرور زمان برگرد مزار کثيرالانوار آن حضرت توسط آن دو انصار جليل القدر ساخته شده که هم اکنون زيارتگاه عاشقان و ارادتمندان در آن سامان است. 

تصویری از فضای بیرون امامزاده 

زمين زيارتگاه بيش از دو هکتار است و در جنوب آن کشتارگاه احداث شده است. مقابل ايوان جنوبی، چشمه آبی قرار دارد که چند سالی است خشک شده است. درختان زبان گنجشک، کبوده و تبريز فضای مناسبی را ايجاد نموده و ارتفاع برخی از اين درختان بيش از ۱۸ متر است.

تپه مجاور امامزاده که در غرب بقعه قرار دارد، پس از تحويل از منابع طبيعی به هيئت اوقاف، درختان مختلف کاشته شد که منظره دلپذيری را به وجود آورده است حاج حيدر خسروی، ضمن اشاره به نسب شريف امامزاده تذکره‌ای از قول عبدالکريم فقيه الاسلام دهشتی نقل می‌کند که فاقد ارزش تاريخی و آثار جعل در آن هويدا است.