کمبود کلاس درس در گرگان/ خیّر داریم؛ زمین نداریم!

به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، علی قاسمعلی؛ روایت فرآیند آموزش و پرورش در گرگان، مرکز استان گلستان روایت عجیبی است. شاید باورش سخت باشد؛ اما والدین دانش آموزان گرگانی از هم اکنون در اندیشه نام نویسی فرزندان خود در مدارس هستند؛ هنوز امتحانات آخر سال آغاز نشده و ۵ ماه تا شروع سال تحصیلی جدید فرصت باقی مانده است؛ اما خانواده‌های بسیاری در تکاپوی پیش‌ثبت‌نام هستند.

تنگنای شدید فضای آموزشی در گرگان نگرانی اهالی مرکز استان گلستان و مسئولان را در پی داشته است؛ خانواده‌ها به دنبال رایزنی و لآبی با مدیران مدارس برای پیش‌ثبت‌نام و مدیران آموزش و پرورش در پی شتاب بخشی به تکمیل پروژه‌های نیمه تمام و توسعه فضای جدید آموزشی در این شهر هستند.

در بخش جنوبی گرگان که جزو مناطق خوش آب و هوا و به اصطلاح بالاشهر مرکز استان گلستان تلقی می‌شود، مدرسه دولتی وجود ندارد و مدارس غیر انتفاعی هم انگشت شمار است. کم توجهی مدیران گذشته و البته قیمت سرسام آور زمین در این بخش شهر، سبب شده تا در سالیان گذشته مدرسه دولتی در این مناطق احداث نشود.

قیمت گزاف املاک واجد الشرایط و حتی اجاره سنگین ابنیه دارای قابلیت کاربری آموزشی، سبب شد تا فعالان آموزش غیر دولتی هم، از راه‌اندازی مدارس غیرانتفاعی در این بخش از شهر چشم پوشی کنند و اکثر ۱۲۰ مدرسه غیر دولتی گرگان در هسته قدیمی و البته مرکزی شهر دایر باشند که این تجمع مدارس، مشکلات و چالش‌های عدیده‌ای را به مردم و مدیریت شهری گرگان تحمیل کرده است.

کمبود فضای آموزشی و افت کیفی آموزش

علی شمسی یکی از والدین گرگانی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو اظهار کر: به علت بی توجهی مدیران آموزش و پرورش گرگان در گذشته حدود ۲۰ درصد ساکنان جنوبی این شهر از داشتن مدرسه در محدوده سکونت خود محروم هستند و برای تحصیل فرزندان خود باید هزینه‌های سنگین شهریه مدارس غیرانتفاعی و یا هزینه سرویس مدارس را متحمل شوند.

وی گفت: به سبب شرایط خاص جغرافیایی، مناطق جنوب شهر گرگان در حاشیه جنگل‌های هیرکانی واقع شده و همین موضوع قیمت اراضی و املاک را نسبت به سایر منطقه شهر افزایش داده است؛ یعنی در این محدوده‌ها زمین‌ها برای ساخت پاساژ و برج استفاده می‌شود.

شمسی افزود: بر اساس آمارها، سرانه آموزشی گرگان یک سوم سرانه کشور است و به علت آنکه مدرسه کافی در گرگان وجود ندارد؛ مسئولان آموزش و پرورش در صدور مجوز برای مدارس غیرانتفاعی سختگیری زیادی اعمال نکرده که به همین دلیل اکثر مدارس غیرانتفاعی این شهر از سطح کیفی آموزش متوسط و حتی پایین برخوردار هستند.

وی گفت: چند سالی است که گرگان رتبه برتری در کنکور سراسری و یا حتی ارزیابی نتایج امتحان نهایی در سطح کشور ندارد که کیفیت نامطلوب آموزش در مدارس، از جمله دلایل این رخداد است.

این پدر گرگانی ادامه داد: بر خلاف شهر‌های دیگر، خانواده‌های قشر متوسط به بالا چه از منظر اقتصادی و چه اجتماعی، ترجیح می‌دهند دانش آموزان آنها در مدارس دولتی درس بخوانند و با رابطه، لابی و یا کمک مالی فرزندان خود را در مدارس دولتی نام نویسی می‌کنند.

وی گفت: این رویه، سبب شده تا بخشی از والدین با درآمد متوسط یا پایین، به ناچار فرزندان خود را به مدارس غیر انتفاعی فاقد آموزش کیفی مطلوب، اما ارزان‌تر هدایت کنند که تبعات آموزشی و حتی فرهنگی ناگواری را به دنبال خواهد داشت.

گرگان و مشکل جدی فضای آموزشی

مدیرکل آموزش و پرورش استان گلستان هم در گفت‌و‌گو با خبرنگار دانشجو گفت: سرانه استاندارد جهانی تحصیل برای دانش آموزان ۸.۳ مترمربع است که این عدد در کشور ما ۵.۸ متر مربع است.

قدرت الله نظری افزود: متوسط سرانه آموزشی برای دانش آموزان گلستانی ۴.۴ متر مربع است که این سرانه برای گرگانی‌ها یک متر کمتر از سایر نقاط استان است.

وی ادامه داد: ۴۸۸ مدرسه گرگان میزبان ۸۰ هزار دانش آموز است که ۶۰ هزار دانش آموز در ۳۵۶ مدرسه دولتی و ۲۰ هزار دانش آموز در ۱۳۲ مدرسه غیردولتی تحصیل می‌کنند.

نظری گفت: ۵۱ مدرسه دولتی در گرگان شامل ۳۶۴ کلاس درس تخریبی و ناایمن هستند که در اولویت بازسازی قرار داشته و ۱۱ مدرسه نیمه تمام با ۹۰ کلاس درس‌هم در حال ساخت است.

مدیرکل آموزش و پرورش استان گلستان به تراکم بالای تعداد دانش آموز در کلاس‌های درس شهرستان گرگان اشاره کرد و گفت: ۲۷۰ کلاس درس در گرگان میزبان بیش از ۳۵ دانش آموز هستند؛ این در حالی است که متوسط تراکم دانش آموزش در کلاس درس در سطح کشور ۲۹ دانش آموز است.

نظری ادامه داد: برای آغاز سال تحصیلی با مشکلی جدی کمبود فضای آموزشی در گرگان مواجه هستیم؛ به طوری که برای حفظ سرانه فعلی در گرگان، به ۵ مدرسه ابتدایی، ۵ مدرسه متوسطه اول و چهار مدرسه متوسطه نوبت دوم با ۱۲۰ کلاس درس نیاز داریم.

وی به جانمایی نامناسب مدارس در شهر گرگان هم اشاره کرد و گفت: در مناطقی مانند گرگان پارس و کوی ویلا با تراکم مدارس و البته ترافیک مواجه هستیم که برای رهایی از این چالش در پی احداث پردیس‌های آموزشی در شرق، شمال و جنوب گرگان هستیم.

نظری افزود: تلاش داریم با تامین زمین از راه و شهرسازی مقدمات انتقال مدارس غیردولتی از هسته مرکزی گرگان را فراهم کنیم.

وی در پایان تأکید کرد که در صورت تامین زمین در مناطق جنوبی گرگان، دغدغه مالی و اعتباری برای ساخت و تجهیز مدارس وجود ندارد.

کمبود مدرسه کتمان‌شدنی نیست

نایب رئیس شورای اسلامی شهر گرگان هم در خصوص چالش‌های آموزشی این شهر گفت: کمبود فضای آموزشی در شهر گرگان کتمان کردنی نیست به طوری که در مناطق جنوبی و گران قیمت شهر، مدرسه‌ای برای تحصیل دانش آموزان وجود ندارد.

صفرعلی پایین محلی افزود: در برخی از محلات شهر که حدود هزار خانوار جمعیت داریم؛ حتی یک مدرسه هم وجود ندارد که مشکلاتی را برای مردم و شهروندان ایجاد کرده است.

این معلم، عضو شورای شهر گرگان ادامه داد: کمبود فضای آموزشی و مدرسه در حال تبدیل شدن به یک معضل اجتماعی بزرگ در گرگان است؛ باید برای آن چاره‌اندیشی عاجل شود.

وی ادامه داد: مدیریت شهری گرگان آمادگی دارد تا تمام مجوز‌های مربوط به تغییر کاربری اراضی پیشنهادی برای مدارس را صادر کند و حداکثر مساعدت‌ها در این بخش اجرایی شود.

وضعیت فعلی زیبنده نیست

عضو کمیسیون توسعه و عمران شورای شهر گرگان هم در این خصوص گفت: حدود ۴۳ هکتار عرصه آموزشی در گرگان داریم که بر اساس آخرین برآورد‌ها ۴۰ تا ۵۰ هکتار کمتر از حد استاندارد و مورد نیاز این شهر است.

عیسی مهری گفت: یکی از پیامد‌های جانمایی نامناسب مدارس گرگان، ترافیک شدید در هسته مرکزی شهر است که می‌توانیم با شناورسازی ساعات آغاز و پایان مدارس بخشی از این چالش‌ها را برطرف کنیم.

وی گفت: کمبود‌های آموزشی ناخودآگاه موجب افزایش آسیب‌های اجتماعی می‌شود به طوری که در برخی موارد شاهد حضور دانش آموزان و محصلان در کافه‌های (دخانی) شهر هستیم موضوعی که به هیچ وجه قابل پذیرش نیست.

مهری گفت: کمبود مدرسه در گرگان باید با مشارکت خیرین و اعتبارات وزارتخانه آموزش و پرورش برطرف شود؛ وضعیت فعلی زیبنده مردم گرگان نیست.

پایان سخن آنکه توسعه کمی آموزش و به زبان ساده‌تر، افزایش تعداد مدارس و کلاس‌های درس در گرگان به ویژه در بخش‌های جنوبی این شهر صرفا با تلاش وزارت آموزش و پرورش محقق نخواهد شد. به طور حتم، تامین زمین و خلق بستر لازم برای مشارکت خیرین و نواندیشان و همچنین مشارکت سایر ادارات دخیل می‌تواند سهم مهمی در برطرف کردن این چالش ایفا کند.

تسهیل در صدور مجوز و تغییر کاربری برخی اراضی در مجموعه مدیریت شهر گرگان هم از جمله موضوعاتی است که در گام نخست باید برطرف شود تا بتوان از ظرفیت بخش خیرین برای توسعه مدارس گرگان استفاده کنیم.