کد خبر:۱۲۶۱۶۲۹
بسیج‌های دانشجویی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور:
۷ پیشنهاد به وزیر بهداشت برای احیای تربیت نیروهای حد واسط دندانپزشکی
بسیج دانشجویی در این نامه با بررسی تجارب موفق جهانی در کشورهای دیگر نظیر سوئیس و کانادا، به معرفی راهکارهای نوین پیشگیرانه و درمانی برای مقابله با مشکلات عمده بهداشت دهان در کشور پرداخته و پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت سلامت دهان و دندان ارائه می‌دهد.
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، بسیج‌های دانشجویی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور با ارائه گزارشی جامع، وضعیت نگران‌کننده سلامت دهان و دندان در ایران را بررسی کرده و بر لزوم تربیت نیروهای حد واسط دندانپزشکی تأکید دارد.
متن نامه بسیج دانشجویی خطاب به ظفرقندی به شرح زیر است:
آقای دکتر ظفرقندی
وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
سلام علیکم
با صلوات بر محمد (صلی‌الله‌علیه) و آل پاکش، احتراماً به استحضار می‌رساند سلامت دهان و دندان به عنوان بخش جدایی‌ناپذیر سلامت عمومی، تأثیر به‌سزایی بر کیفیت زندگی آحاد جامعه و بار اقتصادی نظام سلامت کشور دارد. متأسفانه، علی‌رغم تلاش‌های صورت گرفته، شاخص‌های سلامت دهان در کشور، به‌ویژه در زمینه پوسیدگی دندان در کودکان و بزرگسالان، هم‌چنان نگران‌کننده است. شاخص DMFT (پوسیدگی، از دست رفتن و پرشدگی دندان) به‌عنوان شاخص اصلی نشانگر وضعیت سلامت دهان و دندان در گروه سنی ۱۸ سال معادل ۴.۳ و در گروه سنی ۳۵-۴۴ سال ۱۱ گزارش شده و میزان DMFT کودکان شش ساله ۵.۷ و DMFT کودکان ۱۲ ساله ۱.۸۴ می‌باشد. این آمار، در کنار بار بالای بیماری‌های لثه، نشان‌دهنده نیاز گسترده و برآورده نشده به خدمات پیشگیرانه و درمانی مؤثر در سطح جامعه است.
بسیج دانشجویی با دغدغه ارتقاء سلامت عمومی و در راستای رسالت خود مبنی بر مطالبه‌گری تخصصی در حوزه نظام سلامت و ارائه راه‌حل‌های علمی و عملی، گزارش سیاستی جامعی (پیوست نامه) را در خصوص تجارب موفق جهانی در زمینه ارتقاء سلامت دهان و دندان و نقش نیروهای حد واسط دندانپزشکی انجام داده است. یافته‌های این مطالعه که شامل بررسی تجربیات کشورهایی چون سوئیس، انگلیس، کانادا، استرالیا و نیوزیلند می‌باشد، نکات قابل تأملی را پیش روی سیاست‌گذاران محترم قرار می‌دهد:
نکات کلیدی برگرفته از تجارب جهانی و وضعیت فعلی:
1) محوریت پیشگیری: کشورهای موفق در کنترل بیماری‌های دهان، تمرکز اصلی خود را بر برنامه‌های پیشگیرانه جامع و پایدار قرار داده‌اند.
2) نقش انکارناپذیر نیروهای حد واسط: در اکثر این کشورها، نیروهای حد واسط دندانپزشکی (شامل بهداشتکاران دهان، دندان‌درمانگران، پرستاران دندانپزشکی مدارس و عناوین مشابه) ستون فقرات برنامه‌های پیشگیرانه و ارائه خدمات اولیه، به‌ویژه برای کودکان و در مناطق کمتر برخوردار بوده‌اند. این نیروها با افزایش دسترسی، کاهش هزینه‌ها و تمرکز بر آموزش و پیشگیری، تأثیر چشمگیری در کاهش شاخص‌های پوسیدگی داشته‌اند.
3) ناکافی بودن رویکرد فعلی در ایران: علی‌رغم تجارب گذشته کشور در تربیت بهداشتکاران دهان (به‌ویژه قانون تربیت بهداشتکار دهان و دندان به‌منظور گسترش خدمات درمانی و بهداشتی در روستاها مصوب سال ۱۳۶۰)، بهره‌برداری از ظرفیت این نیروها به دلایل متعدد با چالش مواجه شده و برنامه‌های آموزشی فعلی سایر کارکنان بهداشتی نیز پاسخ‌گوی نیازهای تخصصی سلامت دهان جامعه نیست. رویکرد عمدتاً درمان‌محور فعلی، قادر به کنترل بار روزافزون بیماری‌های دهان و دندان نمی‌باشد.
4) لزوم اقدامات آموزشی و برنامه‌های کاربردی: فقدان برنامه‌های آموزشی عملی و روش‌های پیشگیرانه نوین و کارآمد در سطح ملی، از موانع اصلی بهبود وضعیت سلامت دهان در کشور است.
پیشنهادات سیاستی برای ارتقاء سلامت دهان و دندان در کشور از طریق تربیت نیروهای حد واسط دندانپزشکی:
با عنایت به موارد فوق و با هدف ایجاد تحولی بنیادین در وضعیت سلامت دهان و دندان جامعه، بسیج دانشجویی پیشنهادات زیر را جهت استحضار و اقدام مقتضی تقدیم می‌دارد:
1) تصویب آغاز فرایند پذیرش نیروهای حد واسط دندانپزشکی در دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی با برآورد تعداد مورد نیاز کشور بر اساس بار بیماری‌های هر منطقه و بسته خدمات بهداشتی و مراقبت سلامت مورد نیاز:
باتوجه‌به سه‌ساله بودن رشته مذکور در بیشتر کشورها، می‌توان برنامه آموزشی آنان را شامل دوره دو‌ساله کاردانی به‌علاوه یک سال کارآموزی اجباری تعیین کرد. مشابه این موضوع نیز در برخی رشته‌های نظام آموزش عالی کشور وجود دارد.
۲) تعیین دقیق حدود آموزش و وظایف نیروهای مذکور با تمرکز بر خدمات پیشگیرانه من‌جمله آموزش بهداشت و استفاده از مسواک، نخ دندان و … به‌صورت مستقیم به بیمار، غربالگری، تشخیص و ارجاع به دندانپزشک، فلوراید تراپی، فیشورسیلانت‌تراپی (FS) و جرم‌گیری و تسطیح ریشه (SRP) و عدم آموزش اقدامات درمانی همچون ترمیم‌های پیچیده، درمان ریشه، کشیدن دندان، پروتزهای دندانی و … :
ذکر این نکته ضروری است که ممکن است انجام FS و SRP مورد شبهه برخی سیاست‌گذاران قرار گیرد؛ حال‌آنکه تأثیر بسیار بالای این دو اقدام بر پیشگیری از پوسیدگی و بیماری‌های لثه و متعاقباً ازدست‌رفتن دندان، در مطالعات متعدد اثبات شده و در نتیجه نقش چشمگیری در کاهش DMFT (که هدف اصلی تربیت این نیروها و تکلیف قانونی است). خواهد داشت. در برنامه آموزشی رشته کاردانی بهداشت دهان نیز به‌صراحت این دو وظیفه بر عهده نیروهای مذکور قرار داده شده بود.
۳) اخذ تعهد چندبرابر تحصیل جهت فعالیت این نیروها در ساعت موظف در وزارت بهداشت (ساختار شبکه) یا وزارت آموزش‌وپرورش: این موضوع علاوه بر اینکه فعالیت ساختارمند و قانونمند این نیروها را تا حدودی تضمین می‌نماید، باعث تسریع در تحقق اهداف مربوطه شده (علی‌الخصوص فعالیت مستمر در مدارس و روی جامعه هدف شش تا دوازده سال) و با تضمین حقوق و مزایای این نیروها ذیل قانون مدیریت خدمات کشوری و اعطای امتیازاتی جهت شرکت در آزمون استخدامی، باعث افزایش جذابیت این رشته می‌شود.
تحقق این موضوع منوط به دو امر بسیار مهم است:
الف) هماهنگی بین معاونت آموزشی، معاونت بهداشت، دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی، وزارت آموزش‌وپرورش و سازمان برنامه‌وبودجه کشور جهت تضمین فعالیت این نیروها در ساختارهای مذکور: در موارد گذشته عدم تمایل دانشگاه‌ها به جذب این نیروها و عدم پیش‌بینی اعتبارات کافی در این راستا باعث بروز مشکلات عدیده‌ای شد که در نهایت توقف تربیت این نیروها را رقم زد. بدین ترتیب لازم است پیش از آغاز تربیت نیروهای مذکور، هماهنگی‌های فوق‌الذکر صورت گیرند.
ب) عدم فعالیت این نیروها در امور غیر مربوطه: توضیح آنکه باتوجه‌به کمبود شدید نیرو در شبکه و نیز مدارس، دستگاه‌های مربوطه نیروهای بهداشتی را در امور غیرتخصصی به کار می‌گیرند. لازم است در لایحه ارسالی به مجلس شورای اسلامی، جلوگیری از این امر پیش‌بینی شود.
همچنین می‌توان در صورت نیاز سایر دستگاه‌ها و موافقت وزارت بهداشت، از این نیروها در مراکز دیگر (همچون مراکز تحت‌نظر سازمان بهزیستی کشور و …) استفاده نمود.
۴) ادغام فعالیت این نیروها در برنامه ملی پزشکی خانواده و نظام ارجاع:
باتوجه‌به اهمیت زیاد این برنامه و تأثیر آن بر ارتقای سلامت مردم و کاهش هزینه‌ها در بلندمدت، فعالیت نیروهای حد واسط در قالب مذکور و در تعامل با دندانپزشکان و سایر کادر سلامت مستقر در برنامه، ضروری به نظر می‌رسد.
۵) طراحی نظام پرداخت مبتنی بر عملکرد: لازم است در کنار بهبود وضعیت معیشتی کارکنان بهداشت کشور، جهت افزایش انگیزه‌های مثبت نیروهای حد واسط، بخشی از پرداختی به افراد مذکور را بر اساس نتایج ارزیابی‌های حاصله از عملکرد آنان بر اساس اقدامات ثبت‌شده در سامانه‌های الکترونیک مربوطه (علی‌الخصوص سامانه سیب) قرار داد. بدیهی است که تقویت سامانه‌های مذکور و الزام به ثبت اقدامات صورت‌گرفته، پیش‌نیاز این امر محسوب می‌گردند.
۶) اصلاح برنامه آموزشی سایر رشته‌ها: باتربیت نیروهای مذکور، دیگر نیاز به آموزش مباحث سلامت دهان و دندان به مراقبین سلامت نبوده و لازم است برنامه‌های آموزشی، بدو خدمت، آموزش مداوم و … این گروه‌ها اصلاح گردند.
۷) نسخ قانون سال ۱۳۶۰: جهت رفع هرگونه سوءبرداشت یا ایجاد توقعات غیرواقعی در دانشجویان و دانش‌آموختگان این رشته، به نسخ قانون «تربیت بهداشتکار دهان و دندان به‌منظور گسترش خدمات درمانی و بهداشتی در روستاها» با اصلاحات بعدی در لایحه ارسالی دولت اشاره گردد.
با عنایت به مطالب فوق، از جنابعالی تقاضامند است دستورات لازم را درخصوص اجرای موارد مذکور به شورای برنامه‌ریزی دهان و دندان، شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی و معاونت حقوقی و امور مجلس مبذول فرمایید.
همچنین بسیج دانشجویی آمادگی خود را جهت برگزاری جلسه جهت تشریح و بررسی موارد مذکور اعلام می‌دارد.
ضمناً یک نسخه از گزارش سیاستی مذکور به پیوست ارسال می‌گردد.
پیشاپیش از حسن توجه و تدبیر جنابعالی سپاسگزاریم.
و من الله التوفیق
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی تهران
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی تبریز
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی شیراز
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی اصفهان
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی شاهد
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی بیرجند
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی بجنورد
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی گیلان
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی مازندران
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی لرستان
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی سمنان
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی بابل
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی قم
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی البرز
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی اردبیل
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی زاهدان
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی اهواز
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی یاسوج
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی کرمانشاه
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی ایلام
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی بوشهر
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی اراک
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی یزد
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی-واحد تهران
بسیج دانشجویی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی-واحد اصفهان
رونوشت به:
– جناب آقای دکتر صادق نیت، مشاور محترم وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی
– جناب آقای دکتر رکن، مشاور محترم وزیر در امور دندانپزشکی
– سرکار خانم دکتر قربانی، رییس محترم اداره سلامت دهان و دندان وزارت
– جناب آقای دکتر کدخدازاده، دبیر محترم شورای دندانپزشکی و تخصصی
– جناب آقای دکتر قیداری، سرپرست محترم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
لینک کپی شد
گزارش خطا
۰
اخبار مرتبط
ارسال نظر
*شرایط و مقررات*
خبرگزاری دانشجو نظراتی را که حاوی توهین است منتشر نمی کند.
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگیلیش) خودداری نمايید.
توصیه می شود به جای ارسال نظرات مشابه با نظرات منتشر شده، از مثبت یا منفی استفاده فرمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابهی دارند، انتشار نمی یابد.
