در حالی که اخبار ناموثقی از قطع صادرات نفت به هند به گوش می رسد، دولت های عربی خود را برای تصاحب بازار هند آماده می کنند و با ارائه پیشنهادهایی قصد دارند این کشور را از معامله با ایران منصرف کرده و خود جایگزین ایران شوند.
گروه اقتصادي «خبرگزاري دانشجو»؛ بر اساس اعلام رئیس کل بانک مرکزی بدهی نفتی هند به ایران 5 میلیارد دلار می باشد. این مسئله پس از آن مطرح شد که دولت هند با فشار دولت آمریکا از اتحادیه پایاپای آسیایی خارج و بانک مرکزى هند در دى ماه سال گذشته با صدور فرمانى انجام هر گونه داد و ستد با ایران و از جمله خرید نفت از ایران را ممنوع اعلام کرد.
پس از این اقدام، دولت هند از ترس مواجه با بحران انرژی روبرو شود به دنبال راه حل هایی برای حل این مشکل بر آمد و در ابتدا استفاده از بانک تجاری ایران و اروپا برای پرداخت بهای نفت مطرح شد.
براین اساس قرار شد بانک ایرانی EIH که در هامبورگ آلمان مستقر است مسیر انتقال پول به ایران باشد اما این مسیر نیز با فشار آمریکا و قرار گرفتن این بانک در فهرست 100 شرکت تحریم شده از سوی اتحادیه اروپا مسدود و به این ترتیب امکان انتقال پول به ایران از طریق اروپا نیز منتفی شد.
در اين بين مسئولان هندی پیشنهاد پرداخت بدهی از طریق طلا را دادند اما معاوضه نفت خام با طلا آن هم با حجم مبادله 12 میلیارد دلار می توانست تبعاتی داشته باشد.
در همین زمینه باید گفت دریافت طلا بجای ارز ضمن تاثیر مستقیم بر تراز تجاری کشور واردکننده طلا می تواند بر روی نقدینگی، نرخ ارز، قیمت طلا و تولید داخلی نیز تاثیر گذار باشد.
ایران با تامین 12 درصد از نفت خام هند دومین صادر کننده نفت خام به این کشور است و از این طریق سالانه 12 میلیارد دلار درآمد نفتی کسب می کند وسهم بزرگی در تامین انرژی این کشور دارد.
در این موضوع نگاهی به عملکرد کشورهای عربی برای ربودن بازار نفت هند از دست ایران قابل تامل است. مقامات صعودی با پیشنهاد تامین نفت مورد نیاز پالایشگاه های هند سعی می کنند بازار نفت ایران در هند را به خود اختصاص بدهند.
قابل ذكر است پادشاه عربستان در گذشته نیز با سفر به چین سعی کرده بود مقامات پکن را از واردات نفت از ایران منصرف و به آنها وعده داده بود که رياض حاضر است در صورتي که چين از ايران نفت نخرد، نفت مورد نياز اين کشور را تامين کند.
البته برخی از کارشناسان مدعی هستند که پالایشگاه های نفت هند نمی توانند از نفت عربستان استفاده کنند و این پالایشگاه ها برای اینکه به توانند از نفت عربستان که سبک تر از نفت ایران است استفاده کنند باید سرمایه گذاری معادل 20میلیارد دلار در تاسیسات پالایشگاهی خود بکنند.
عمده پالايشگاه هاي کشور هندوستان به دليل ارزان بودن نفت سنگين براي پالايش بر اساس اين نوع نفت که درجه ي غلظت (PA) آن بين 28 تا 34 است، طراحي و ساخته شده اند واز طرف دیگر کشور عربستان در سبد صادراتي نفت خام خود جز نفت سبک عرب با PA 37 تا 40، مخلوط ديگري را در اختيار ندارد که درجه PA آن با نفت مورد تقاضاي پالايشگاه هاي کشور هندوستان مطابقت داشته باشد.
به نظر می رسد رایزنی مقامات هند و عربستان بیشتر برای تحت فشار قرار دادن ایران است. دولت هند قصد دارد با این کار تهدید مقامات ایراني در رابطه با قطع صادرات نفت به این کشور را بی اثر کند و از سوی دیگر شرایط را برای ارائه پیشنهاد معاملات تهاتری آماده کند و بازارهای ایران را برای کالاهای ساخت هند به دست بیاورد.
اما از سوی دیگر برخی کارشناسان با اشاره به تحریم های غرب علیه جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد می دهند که ایران به کمک معاملات پایاپای و تهاتری و رونق معامله با پول ملی، وابستگی و اتکا اقتصاد ایران به دلار و یورو را کم کند.
گفتی است برخورد مناسب مسئولان کشورمان با بدهی هند می تواند ضمن حفظ بازار این کشور برای ایران، در احقاق حقوق از دست رفته ایران موثر باشد، موضوعی که به نظر می رسد زیاد مورد توجه مسئولان واقع نشده است و ایران همچنان به صادرات نفت رایگان به هند ادامه می دهد.