روح‌الله کریمی در گفت‌و‌گو با «خبرگزاری دانشجو»؛
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ در دیدگاه عامه مردم، فلسفه به دانشی اطلاق می شود که به دنبال بیانِ ماهیت و چیستی مسایل البته به زبانی خشک و پیچیده است فارغ از آنکه دیدگاه یاد شده تا چه اندازه می تواند درست یا غلط باشد، فلسفه اساسا در ذهن افراد بسیاری تعریفی متفاوت از آنچه که حقیقتا هست را یافته است.
شاید بارزترین نمودی که می‌توان در این راستا نام برد، مقوله مربوط به فلسفه برای کودکان است، به گمان بسیاری این مولفه به مفهوم آموزش مکاتب فلسفی به کودکان است، حال آنکه اساسا فلسفه برای کودک، به دنبال آموزش شیوه تفکر ریشه‌ای و انتقادی به کودکان است.
در این راستا و جهت روشن شدن هرچه بیشتر ابعاد طرح آموزشی فلسفه برای کودکان با روح الله کریمی، پژوهشگر گروه فبک پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به گفت وگو نشسته ایم که مشروح آن را می‌خوانید.
«خبرگزاری دانشجو»- به عنوان نخستین سوال، اساسا فلسفه برای کودک به چه فرآیند آموزشی اطلاق می شود ؟
کریمی: فلسفه برای کودکان، در واقع رویکردی و فرآیندی است که به‌دنبال آن است تا یک سری مهارت‌ها را با بهره‌گیری از تجربه هایی که فیلسوفان در طول تاریخ داشته اند، به کودکان منتقل کند، اما در مورد طرح آموزش فلسفه برای کودک باید بگویم که این طرح مهارت‌هایی چون تفکر نقادانه، تفکر خلاقانه، تفکر مسوولانه را به صورت مشارکتی بیان می‌کند.
بنابراین در این برنامه آموزشی کودک در این برنامه قادر می شود از گستره گفت وگوهای گروهی مهارت‌هایی چون شنیدن،مهارت توجه به مخاطب، را کسب کرده و همچنین تفکر مسوولانه را به صورت مشارکتی تجربه کند.
«خبرگزاری دانشجو»- بنابراین آموزش مکاتب فلسفی و مباحثی از این دست اصلا در شاکله فلسفه برای کودکان قرار نمی گیرد؟
کریمی: دقیقا، ببینید برخی فکر می کنند که فلسفه برای کودکان قرار است به آنها آموزش فلسفه دهد؛ در واقع اشتباهی که می شود آن است که برخی فکر می کنند فلسفه برای کودکان قرار است فلسفه را آموزش دهد و افرادی هم در این میان می خواهند فلسفه غرب را آموزش دهند، لذا برخی در عملکردی متقابل، به دنبال آموزش فلسفه اسلامی به کودکان می روند در حالی که این فکر در مورد آموزش فلسفه برای کودکان اشتباه است،چراکه اصلا این طرح به دنبال آموزش فلسفه به کودکان نیست.
«خبرگزاری دانشجو»- روان شناسی در بحث فلسفه برای کودک چه جایگاهی دارد؟
کریمی: اساسا فلسفه برای کودک مبتنی بر نظریات روان شناسی است، البته آموزش و پرورش ما بر اساس نظر پیاژه است که بر پایه نظریه او در مراحل اولیه کودکی به خصوص در دوازده سالگی بچه ها نمی توانند تفکر انتزاعی داشته باشند.
«خبرگزاری دانشجو»- این جمله معروف مبنی بر اینکه کودکان بالفطره فیلسوف هستند، از کدام توانایی مغفول مانده کودک حکایت می کند؟
کریمی: ببینید کودک مهارت تفکر کردن را دارد، اما این مهارت قابل ارتقا است و روش‌های خاصی وجود دارد که تفکر خلاقانه او آشکار شود، بنابراین این مولفه که کودکان بالفطره فیلسوف اند، از ویژگی فکری و خلاق کودک حکایت می‌کند که باید رشد یابد.
«خبرگزاری دانشجو»- و سخن پایانی شما؟
کریمی: طرح آموزش فلسفه برای کودکان، سالهاست که در بسیاری از کشورها اجرا و بسیار موفق بوده است، در ایران نیز از این طرح استقبال وسیعی شد و والدین بسیاری بعد از اطلاع از ماهیت این مولفه، علاقه مند به ارائه این طرح آموزشی به کودکان خود شدند، تصور می کنم با توجه به این مساله، آموزش فلسفه برای کودکان باید از حمایت های بیشتری در حوزه های مختلف از جمله کتاب و نشر برخوردار شود.
ارسال نظرات