گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ نمایشگاه عفاف و حجاب از ابتدای ماه مبارک رمضان در مصلی امام خمینی (ره) بر پا شده است. البته این نمایشگاه با تمام نمایشگاه هایی که تا به حال در مصلی دیده ایم، تفاوت های بسیاری دارد. اولین تفاوت در مکان برگزاری نمایشگاه است. عموماً عادت کرده ایم نمایشگاه های گوناگون را در شبستان اصلی و یا در خیابان متصل به مترو مصلی و بهشتی بازدید کنیم. اما نمایشگاه عفاف و حجاب در بخش مصلای جنوبی که پشت شبستان اصلی و کنار حوض برپا شده است. همچنین دیگر تفاوت این نمایشگاه در وسعت آن است. یعنی با وجود آنکه وسعت نمایشگاه عفاف و حجاب به نسبت سال گذشته زیاد بود، اما در نمایشگاهی در این وسعت کم در نمایشگاه برپا نشده بود.
البته نمایشگاهی که در مصلی برپا شده، شامل سه بخش مکتوب، عفاف و حجاب و محصولات فرهنگی می شود، اما استقبال مردم از بخش عفاف و حجاب نمایشگاه است. آنگونه که بسیاری از مخطبان نمایشگاه اصلاً از دیگر بخش های نمایشگاه خبر نداشته باشند. این نمایشگاه از ابتدای ماه مبارک رمضان تا روز آخر این ماه از ساعت 17 الی 1 بامداد برقرار است.
مسیر پر پیچ و خم نمایشگاه عفاف و حجاب
به نظر می رسد نمایشگاه عفاف و حجاب در ماه رمضان تبدیل به سنتی حسنه می شود که اگر با مانعی جدی برخورد نکند، هر ساله مسیر پیشرفت را طی می کند. سه سال قبل از این، بخشی نه چندان بزرگ در وسط غرفه های نمایشگاه قرآن و در داخل خود شبستان اصلی نمایشگاه قرار داشت. سپس راه خود را از نمایشگاه مد و لباس آبان و فجر 91 باز کرد. در آن دوران انتقادات بسیاری به این نمایشگاه ها و طرح های ارائه شده در آن شکل گرفت. خود «خبرگزاری دانشجو» نیز با جدیت اشکالات طرح های عرضه شده در این نمایشگاه ها را مورد ارزیابی قرار می داد. شاید مطالعه گزارش نمایشگاه عفاف و حجاب در نمایشگاه قرآن 91 و نمایشگاه مد و لباس آبان، فضای حاکم بر قدم های اولیه مسیر پر پیچ و خم نمایشگاه های حجاب و عفاف را مشخص کند.
سال 92 و به خصوص در نمایشگاه قرآن آن سال، بخش عفاف و حجاب توسعه چشمگیری داشت، به شکلی که برخی مردم آن را نمایشگاه عفاف و حجاب نام می بردند و فراتر از غرفه و یا بخشی از نمایشگاه قرآن در نظر می گرفتند. جای آن از شبستان اصلی جدا شده، به زیر زمین و فضایی بزرگتر منتقل شد. قدم بلند بعدی بنیاد ملی مد و لباس، نمایشگاه مد و لباس فجر در تالار وحدت بود. این نمایشگاه با وجود کیفیت مناسب، به دلیل مکان آن که در محدوده طرح ترافیک بود و ساعات برپایی آن، استتقبال در حد انتظار نبود.
نمایشگاه حجاب و عفاف رمضان 93 برایندی از مسیری پر پیچ و خم بود که راه خود را از میان چالش های گوناگون پیدا کرد. البته این مجمل، نمایه ای کوتاه از مسیر نمایشگاه عفاف و حجاب بود. خود بنیاد ملی مد و لباس و تبدیل «کارگروه» به «بنیاد ملی» و چگونگی وسیع شدن ابزارها و وظایف این بنیاد مطلبی جداگانه می طلبد.
نمایشگاهی که در راه بلوغ است
نمایشگاه ماه رمضان امسال ویژگی های خود را دارد. اولاً این نمایشگاه نشان می دهد به واقع مسیر بلوغ را طی می کند. تعداد غرفه های عرضه لباس و کیفیت طرح های ارائه شده، از آثار این روند رو به رشد است.
مخاطبان از چادرها و به خصوص روسری و مقنعه های عرضه شده رضایت داشتند. از ویژگی های بسیار خوب نمایشگاه امسال، روسری ها و مقنعه های متنوع است. به خصوص نوجوانان و دخترانی که تازه به سن تکلیف رسیده اند، طرح های گوناگونی از مقنعه متناسب با سلیقه خود پیدا می کردند.
در این نمایشگاه چادرهایی ارزان قیمت وجود دارد. یعنی چادر مشکی با کیفیت مطلوب به قیمت 45 هزار تومان به مردم فروخته میشود و افرادی که این چادرها را خریداری میکنند میتوانند از دوخت رایگان چادر هم استفاده کنند. بنابراین خانواده ها می توانند با حضور در این نمایشگاه نیاز های عفاف و حجاب خود اعم از چادر سیاه، چادر رنگی، چادر نماز، روسری، مقنعه، ساق دست و ... را بر طرف کنند.
اما نمایشگاه عفاف و حجاب امسال انتقاداتی را نیز در خود داشت. اولاً نبود بخش نمایشگاهی و منحصر شدن نمایشگاه امسال در بخش فروشگاهی، یکی از انتقادات مردم بود. یعنی برخی مردم برای اطلاع از طرح های جدید بنیاد، علاقه داشتند همچون سال های گذشته، از بخش نمایشگاهی نیز بازدید کنند.
همچنین با وجود آنکه وسعت نمایشگاه امسال نسبت به سال گذشته افزایش چشم گیری داشته، اما همچنان فضای آن کوچک است. برای برپایی نمایشگاه از چادر استفاده کرده بودند، فضای اطراف این چادرها نیز بسیار وسیع و بزرگ است. بنابراین می توانستند فضای بزرگ تری را به نمایشگاه اختصاص دهند تا راهروها بزرگ تر و فضای تردد مردم راحت تر باشد.
درست است نمایشگاهی که هرساله در ماه رمضان برپا می شود، نمایشگاه عفاف و حجاب است نه مد و لباس، اما بهتر بود دو نمایشگاه مجزا اما نزدیک یکدیگر برپا کنند. به هر حال انواع مانتو نیز از ملزومات عفاف و حجاب است. اما مانتو به نمایشگاه مد و لباس مربوط می شود. بنابراین بهتر است نمایشگاه مد و لباس به همراه نمایشگاه عفاف و حجاب برپا شود. همچنین جای خالی طرح های مردانه به چشم می خورد که البته جای آن در نمایشگاه مد و لباس است. البته در نمایشگاه مانتوهایی بود اما حضور طرح های متنوعی که در نمایشگاه مد و لباس عرضه می شود در نمایشگاه عفاف و حجاب، پاسخگوی نیاز بیشتری از مردم می شد.
با وجود آنکه طرح های متنوعی در نمایشگاه امسال وجود داشت، اما پیشرفت چندان نسبت به سال گذشته نداشت. یعنی اصلی ترین طرح های ارائه شده در نمایشگاه امسال، همان طرح های عرضه شده در سال گذشته است. همچنین این طرح ها توسط موسسات گوناگون عرضه شده است. بنابراین اگر به جای 95 موسسه، 50 یا حتی 25 موسسه در نمایشگاه حاضر می شدند، تفاوت چندانی در خرید مردم نداشت. البته شاید این امر به ضعف بنیاد ملی مد و لباس در سال جاری ربط نداشته باشد، بلکه به جهش ناگهانی این بنیاد و فعالیت بسیار چشمگیر مسؤلین آن در سال گذشته ربط پیدا کند.
از دیگر انتقاداتی که به این نمایشگاه وارد است، حجاب نه چندان مطلوب برخی غرفه داران بود. البته حجاب های بسیار نامناسب که در نمایشگاه ها دیده می شود، در این نمایشگاه نبود. اما از نمایشگاه عفاف و حجاب انتظار می رود حتی یک غرفه دار بد حجاب نیز در آن دیده نشود. همچنین گرچه باید با تأسف این مورد را ذکر کنیم و البته که در تمام نمایشگاه عمومیت نداشت، اما بودند مردان غرفه داری که چشم های خود را به هیچ وجهی کنترل نمی کردند. با توجه به آنکه این نمایشگاه مخصوص بانوان است و مخاطبان آن را بانوان تشکیل می دهند و همچنین اکثر بانوانی که در آن شرکت می کنند مذهبی هستند، بهتر است هم خود غرفه داران خود را محل ناراحتی مخاطبان مذهبی نمایشگاه قرار ندهند و هم بنیاد ملی مد و لباس به هر موسسه ای مجوز حضور در نمایشگاه عفاف و حجاب ندهند.
گرچه استقلال نمایشگاه عفاف و حجاب مزایایی دارد و همچنین نشان دهنده وسعت آن است، اما بهتر بود این نمایشگاه همچنان با نمایشگاه قرآن همراه می ماند تا مردمی که از نمایشگاه قرآن که از برد تبلیغاتی بیشتری برخوردار است دیدن می کنند، از نمایشگاه عفاف و حجاب نیز بازدید کنند. البته اگر بتوانند همان برد تبلیغاتی را به نمایشگاه عفاف و حجاب دهند و وسعت آن را به همراه نمایشگاه مد و لباس چنان افزایش دهند که مردم همچون نمایشگاه کتاب، بهاره و قرآن منتظر آن باشند و از آن بهره ببرند، استقلال آن بهتر است.
نمایشگاه عفاف و حجاب هنوز به دوران بلوغ خود نرسیده و راه خود را از میان نظرات، انتقادات، اشکالات، موانع و ابهامات فراوان میابد و به نظر می رسد در سال های آینده باید منتظر دستاوردهایی به مراتب بهتر و کامل تر از سال های گذشته باشیم.
در نهایت آنکه جای خالی شاه آبادی، معاون هنری سابق وزارت ارشاد که کارگروه مد و لباس را تأسیس کرده، آن را به بنیاد ملی ارتقا داد، با برگزاری نمایشگاه های متعدد و توسعه آن دغدغه مد و لباس ایرانی – اسلامی و البسه مناسب عفاف و حجاب را در مردم و مسؤلین شکوفا کرد و با ثبات قدم از میان طرح های نامناسبی که به کارگروه ارائه می شد، راه را برای عرضه طرح های مناسب هموار کرد، بسیار بسیار احساس می شود.