به گزارش خبرنگار اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، کشور چین با توجه به جمعیت بالا و وسعت زیادی که دارد، یک بازار بزرگ مصرف برای کشورهای دنیا محسوب میشود. با توجه به این که نیاز این کشور به مصرف انرژی روز به روز در حال افزایش است و کشور ایران نیز به نوبه خود به عنوان بزرگترین دارنده منابع انرژی و تولیدکننده نفت و گاز جهان در دنیا شهره عام است، بر این اساس میتوان چین را یک بازار خوب و قابل اتکا برای ایران دانست و ایران نیز با توجه به ذخایر عظیم نفتی یک تامین کننده قابل اتکا برای چین محسوب میشود. این تعامل دوجانبه در حقیقت دو کشور ایران و چین را در دو سوی آسیا به یکدیگر مرتبط کرده و بدین ترتیب خواهند توانست از نظر اقتصادی مکمل یکدیگر قلمداد شوند.
از سوی دیگر، بحران پولي اروپا، کاهش ظرفيتهاي معاملاتي كشورهاي اروپايي طي دو دهه اخير و تحریمهای اقتصادی غرب علیه ایران، عملاً فهرست شركاي تجاري جمهوري اسلامي ايران را تغيير داد. در اين ميان، بهدليل پيشرفتها و تحولات معجزهآسای اقتصاد چین حجم بازرگاني و تراز پرداختهاي بين این کشور و ساير كشورهاي جهان بهطور بنيادي تغييركرد. از این رو، طي ده سال اخیر کشور چین به بزرگترین شریک تجاری ایران تبدیل شد و دستاندركاران ايراني توليد و تجارت عمده توجه و تمركز خود را از غرب به سوي آن كشور جهت دادند.
همچنین در حال حاضر، افزایش نرخ ارز در ایران فرصت مناسبي را در اختیار سرمایهگذاران ایرانی قرار داده است تا از طرفی بازار صادراتي عظيم كالا و خدمات 1.3 ميليارد نفر شهروند چيني را هدف قرار دهند و از طرف ديگر با جذب سرمايه چيني، امكان توليد مشترك كالاهاي سرمايهاي و مصرفي در ايران را بهطور گستردهاي توسعه دهند.
از آنجایی که به اعتقاد دو طرف، انرژی و امنیت تولید و عرضه بسیار مهم است، میتوان ادعا کرد در آینده نه چندان دور، امنیت تولید و عرضه نفت و گاز در گرو همکاریهای راهبردی ایران و چین است.
همچنین چین برای توسعه هرچه بیشتر صنایع خود، نیاز به انرژی تمیز دارد که این انرژی تمیز تا حد زیادی در گرو مصرف گاز است. پس میتوان اینگونه نتیجه حاصل کرد سالهای آتی، سالهای مشارکت طلایی ایران و چین خواهد بود. هم اکنون نیز همکاریهای ایران و چین در بخش انرژی با امضای تفاهمنامه مهم همکاریهای بین دو دولت نهایی شده است.
بر اساس گزارشهای منتشر شده، در سند تفاهم شده میان دو دولت موارد مهمی از جمله محورهای زیر قرار دارد:
- همکاری بلندمدت ایران و چین در زمینه نفت و گاز: بدین معنی که مراودات دو طرف در عرصه همکاریهای انرژی 25 تا 30 ساله خواهد بود و جریان صادرات نفت ایران به چین و خرید نفت توسط چین از ایران بصورت بلند مدت تضمین میشود.
- خرید سالانه ده میلیون تن گاز طبیعی (LNG) از ایران: واگذاری بازار ده میلیون تنی گاز مایع به ایران از سوی چین یک تصمیم راهبردی تلقی میشود ودر صورت توافق شرکتهای دو طرف، این صادرات از یکی دو سال آینده آغاز و تا 25 سال ادامه خواهد داشت.
- واگذاری امتیاز توسعه برخی میدانهای نفتی به چین: دولت ایران در یک تعهد متقابل، موافقت نموده است که امتیاز توسعه یکی از میدانهای بزرگ نفتی خود را به چین واگذار نماید. این تصمیم برای دو طرف از اهمیت زیادی برخوردار است و شرکتهای نفتی چین با این تصمیم ضمن دسترسی به چاههای استراتژیک منطقه نفتی خلیج فارس، به میدان رقابت بینالمللی پای خواهند گذاشت.
افزایش میزان صادرات نفت ایران به هند و چین
گزارشات حاکی از این امر است که پس از توافقنامه هستهای بین ایران و کشورهای1+5 در ژنو، میزان صادرات نفت ایران افزایش یافته است، که بیشترین میزان این صادرات به سوی کشورهای هند و چین متمایل است.
طبق آمارهای موجود، حجم نفت وارداتی هند از ایران در ماه ژانویه سال 2014 برابر با 412 هزار بشکه بوده که نسبت به حجم آن در سپتامبر 2013 افزایش دو برابری داشته است.
صادرات نفت ایران به کشور چین هم در ماه ژانویه به نسبت ماه گذشته آن 11.2 درصد افزایش داشته و از 507 هزار و 707 بشکه به 546 هزار و 536 بشکه در روز رسیده است. بدین ترتیب حجم مبادلات نفتی ایران در ماه ژانویه سال جاری بالاترین مقدار از فوریه سال 2012 تاکنون بوده است.
افزایش 62 درصدی صادرات غیرنفتی ایران به چین
گمرک جمهوری اسلامی در آمار منتشر شده خود اذعان داشت، سال گذشته صادرات کشور روندی صعودی به خود گرفته است. بر اساس این آمار، روند صادرات ایران به کشور چین طی فروردینماه سال گذشته رشدی 62.31 درصد از نظر ارزشی داشته است. از نظر وزنی نیز شاهد رشد 67 درصدی بودهایم، به طوری که از 942 هزار تن در فروردینماه 88 به 1575 هزار تن در فروردینماه سال ۹۳ رسید.
همچنین ارزش دلاری صادرات ایران به چین در ماه فروردین سال 92، 204 میلیون 973 هزار و 809 دلار بوده که در فروردینماه سال گذشته به 332میلیون و 691 هزار و 855 دلار افزایش یافت.
براساس این گزارشات، در سال گذشته صادرات غیرنفتی ایران به چین، رشد 47 درصدی را نسبت به سال 87 تجربه کرده است. بدین ترتیب هم اکنون چین دومین شریک صادراتی ایران است و سهم این کشور از کل صادرات غیرنفتی کشورمان به 14.37 درصد رسیده است.
مبادلات تجاری ایران و چین طی یک دهه اخیر
شروع روابط ایران و چین از سال 1351 شکلی جدی به خود گرفت. کشور چین علاوه بر همکاریهای اقتصادی که در زمینههای مختلف از جمله توسعه نیروگاهها، پروژههای معدنی و صنعتی، ساخت مترو و راه سازی با ایران داشت، در حال حاضر از روابط خوب تجاری با ایران نیز برخوردار است.