گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو؛ سید محسن طباطبایی مزدآبادی - در چند سده اخیر فعالیتهای بشری سازوکار اتمسفر جهانی را تغییر داده است که یکی از نگران کننده ترین آنها گرمایش جهانی است و به همین منظور سالانه سخنرانیها، مقالات علمی و همایشهای پرشماری به این موضوع اختصاص داده می شود.واقعیت اینست که زمین روز به روز در حال گرم تر شدن است. این گرمایش به روی اقیانوسها و حتی اعماق آبهای اقیانوسی کشیده شده است، کلاهک یخی قطب شمال با سرعتی 3 برابر بیشتر از آنچه پیش بینی می شد در حال ناپدید شدن است و به طور متوسط هر دهه 2.7 کاهش یافته است. در طول سده گذشته سطح زمین بالاترین میزان افزایش دما را نسبت به 1300 سال گذشته تجربه کرده است، متوسط افزایش دمای سطح زمین از 0.6 درجه سلسیوس به 0.9 بین سالهای 1906 تا 2006 رسیده است و در 50سال گذشته نرخ افزایش درجه حرارت 2 برابر بوده.
یخچالهای طبیعی کره زمین به طور پیوسته در حال عقب نشینی و محو شدن هستند و آب دریاها در طول قرن بیستم 17 سانتی متر بالا آمده است. نتایج تمامی مطالعات حاکی از آن است که گرمایش زمین تحت تاثیر گازهای گلخانه ای است. همانطور که جهان به طور روزافزونی سوختهای فسیلی مصرف می کند، غلظت گازهای گلخانه ای نیز رو به افزایش است و متوسط دمای سطح زمین نیز بالا می رود پیش بینی ها نشان می دهد که طبق سناریوهای مختلف دمای سطح کره زمین در طول قرن بیست و یکم بین 2تا 4درجه سانتیگراد بالا خواهد رفت.
در نگاه اول این عدد ممکن است نگران کننده نباشد اما کافیست بدانیم که به عنوان مثال در آخرین دوره یخبندان که صفحات یخی به قطر بیش از 1000 متر کل منطقه آمریکای شمالی را پوشانده بود، دمای کره زمین تنها 9 تا 15درجه سردرتر از امروز بوده است و پایان عصر یخبندان تنها با گرم شدن 5درجه ای سطح زمین فرا رسیده است.
گرمایش زمین ادامه حیات بر روی کره زمین را به خطر می اندازد. اندکی افزایش دما، خشکسالیهای ممتد را به دنبال دارد و تولید محصولات کشاورزی را با چالش مواجه می کند. و از این طریق به زنجیره غذایی و کل حیات اکوسیستم ضربه می زند. گرمایش زمین بخصوص در مناطق گرمتر خطر ابتلا به بیماریها را افزایش می دهد و بهداشت جهانی را به مخاطره می افکند. افزایش دما به افزایش ازن در لایه های پایین جو منجر می شود که خودآلاینده ای خطرناک است و مشکلات تنفسی را به دنبال دارد و هزاران مشکل ریز و درشت دیگر مانند آتش سوزی در جنگلها و ظهور پدیده النینو که همگی از تغییر اقلیم و گرمایش جهانی کره زمین ناشی می شوند. مشکل گرمایش زمین و تغیر اقلیم نیز به مانند سایر چالشهای جهانی بیش از همه کشورهای در حال توسعه را تحت تاثیر قرار می دهد آمارها نشان می دهد کشورهای در حال توسعه 75 درصد زیانها و خسارات ناشی از تغیر اقلیم را متحمل می شوند بطوری که 2 درجه گرمتر شدن هوا به کاهش 4 تا 5 درصدی GDP در آفریقا و جنوب آسیا می انجامد.
اما در مقیاس کلان تر شواهد نشان می دهد که مقابله با این تهدید جهانی نیازمند عزمی جهانی و راهکاری فراگیر است که این راهکار باید در شهرها به منصه ظهور برسد چرا که امروزه شهرها، مسئول 75 درصد مصرف انرژی جهانی، 80 درصد انتشار گازهای گلخانهای و اصلی ترین تولیدکننده ضایعات در جهان هستند. جای نگرانی بسیار وجود دارد وقتی کشورهایی چون ایالات متحده آمریکا از تصویب پروتکل کیوتو(پیمان بین المللی کاهش گازهای گلخانه ای) امتناع می ورزند و در عین حال بزرگترین منتشر کننده گازهای گلخانه ای در جهان هستند!