قوانین مربوط به سرقت علمی بازدارنده نیستند/ با کمی‌گرایی، کیفیت تولید مقالات از بین رفته است

 اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید

مهدی واحدی در گفت‌وگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، با اشاره به موضوع سرقت علمی و اهمیت این مسئله در رشد و تولید علم کشور اظهار کرد: اگر از یک دانشجوی معمولی بپرسیم سرقت علمی چیست، شاید پاسخ دهد که سرقت علمی عبارت است از استفاده مطالب فرد دیگر بدون ذکر منبع مورد نظر، اما این تعریف محدودی است؛ واقعیت این است که سرقت علمی تنها استفاده از کتاب نیست و شامل همه مواردی می‌شود که توسط دیگران تولید شده و ما استفاده می‌کنیم.

وی با اشاره به اینکه پرداختن به موضوع علت‌ سرقت علمی می‌تواند راهگشا باشد، افزود: مهم‌ترین دلیلی که باعث شیوع ناگوار سرقت علمی در کشور ما شده؛ عدم دانش و آموزش صحیح است. در دانشگاه آداب پژوهش و عدم سرقت علمی در کدام کلاس تدریس می‌شود؟

عضو هیأت‌علمی دانشگاه علامه طباطبائی ادامه داد: نکته بعد در حوزه پژوهش، سیطره کمیت به کیفیت است؛ برای مثال در دوره دکتری دانشجویی را می‌پذیریم که فلان قدر مقاله داشته باشد، ایساتید باید در یک سال حتماً تعدادی مقاله داشته باشند؛ در عین حال که چاپ مقاله برای تولید علم ضروری است، آفت‌هایی در آن وجود دارد که به سمت کمی گرایی و فراموشی کیفیت رفته‌ایم.

واحدی ادامه داد: هر چه تعداد مقاله بیشتر باشدريال دانشجو و استاد زودتر به مقصد مورد نظر می‌رسد و در عین حال کیفیت کاهش پیدا می‌کند. یکی از دلایل سرعت رشد علمی کشور هم همین موضوع است.

وی مدرک‌گرایی را نیز دلیل دیگر سرقت علمی دانست و در خصوص فقدان قوانین بازدارنده در این موضوع، تصریح کرد: در موضوع سرقت علمی فقدان قوانین روشن و بازدارنده داریم و اگر هم قانونی در این زمینه وجود دارد به صورت یک فرهنگ جاری در جامعه علمی نبوده و تنها به صورت یک بخش‌نامه ابلاغ شده است. قانون شفاف جلوی چشم استاد و دانشجو نبوده و این یک ضعف جدی است.

این عضو هیأت‌علمی دانشگاه علامه با اشاره سرقت‌های علمی صورت گرفته توسط سیاسیون کشور تأکید کرد: قوانین بازدارنده نیستند و افراد هم نگران این نیستند که جایی یقه آن‌ها را بگیرد. موضوع سرقت علمی باید پیگیری قضایی داشته باشد.

واحدی در پایان با اشاره به محوریت اصل اخلاق در پژوهش‌های علمی خاطر نشان کرد: فرهنگ دانشگاه پرورش‌دهنده وجدان و منش پژوهش نیست و سیاسی کردن موضوع سرقت علمی، بهره‌برداری فرصت‌طلبانه از مدارج علمی، بستن حلقه گروه‌های آموزشی در دانشگاه‌ها به دلایل سیاسی و استفاده سیاسی و ابزاری از علم نباید در دانشگاه‌ها و جامعه رایج باشد.