وقتی سیاست ضد ایرانی عربستان ونزوئلا را از پای درمی‌آورد

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، ونزوئلا به عنوان یکی از کشورهای عضو اوپک با بحران شدید اقتصادی و ناآرامی‌های سیاسی و اجتماعی دست و پنجه نرم می‌کند. نرخ تورم در این کشور به بالای ۷۰۰ درصد رسیده و تولید ناخالص داخلی این کشور با رشد منفی بیش از ۳۳ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۳ مواجه شده است. ونزوئلا، دارنده بزرگترین ذخایر نفتی جهان، اکنون لقب بدهکارترین کشور جهان را یدک می‌کشد. استاندارد زندگی در این کشور نیز به شدت سقوط کرده است.

عوامل فراوانی در ایجاد بحران کنونی موثر بوده اند، اما بدون شک، کاهش قیمت نفت، در طی ۳ سال گذشته، مهمترین عامل در این افول اقتصادی بوده است. به بیان دیگر، وضعیت به وجود آمده در ونزوئلا، یکی از تبعات ناخواسته سیاست عربستان در پایین نگه داشتن عمدی قیمت نفت به دلایل سیاسی بوده است.

قیمت نفت همانند کالاهای دیگر، از طریق تازن میان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. زمانی که عرضه زیاد باشد، یا تقاضا کم شود، قیمت‌ها نیز کاهش می‌یابد.

ظاهرا سعودی‌ها دو هدف را از سیاست عرضه بالا و پایین نگه داشتن قیمت نفت دنبال می‌کردند: خارج کردن صنعت شیل آمریکا از گردونه رقابت و نابود کردن اقتصاد ایران.

بازار نفت همواره عرصه رقابت ایران و عربستان بر سر به دست آوردن هژمونی منطقه‌ای بوده است. در سال ۱۹۷۷، زمانی که ایران در حال برنامه ریزی ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای گسترش نفوذ خود در خاورمیانه بود، رژیم سعودی با افزایش میزان تولید نفت خود از ۸ میلیون به حدود ۱۲ میلیون بشکه در روز، موجب کاهش شدید قیمت نفت شد.

نتیجه این سیاست، کاهش چند میلیارد دلاری درآمدهای نفتی ایران بود و شاه ایران ناگزیر شد طرح‌های خود برای سرمایه گذاری در زمینه صنعت هسته‌ای را کنار بگذارد. میزان تولید در ایران کاهش یافت، نرخ تورم بالا رفت و بیکاری در کشور به سرعت گسترش یافت و این مسئله نقش پررنگی در سقوط رژیم پهلوی داشت.

اما تکرار همان استراتژی و پایین نگه داشتن قیمت نفت در دهه دوم قرن ۲۱، لزوما موجب متلاشی شدن اقتصادهای ایران و روسیه نشده است. بلکه این سیاست موجب آسیب دیدن شدید اقتصادهای نفتی در آمریکای جنوبی و آفریقا شده است.