گلریز: موسیقی با رهنمودهای امام راحل جایگاه خود را در انقلاب پیدا کرد/ از دهه ۷۰ در کدام جشنواره فجر موسیقی انقلابی داشته‌ایم؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجو؛ سی و یکمین نشست شنبه‌های انقلاب با موضوع «سرود و موسیقی»، قبل از ظهر امروز با حضور جمعی از فعالان و صاحب نظران عرصه موسیقی برگزار شد.

رضا مهدوی از پژوهشگران عرصه موسیقی و مدیر پیشین مرکز موسیقی حوزه هنری در ابتدای این برنامه چهل سالگی انقلاب را به چهل فصل تقسیم کرد و گفت: هنر موسیقی جز مظلومیت های انقلاب است. بعد از دهه شصت برای موسیقی شرایطی فراهم شد که رشد کند لذا انقلاب اسلامی انقلابی را در موسیقی بوجود آورد.

وی افزود: موسیقی بعد از انقلاب قابل مقایسه با قبل از آن نیست. بسیاری از موسیقی دانان باید بمانند و از آثار خود در انقلاب دفاع کنند.

موسیقی ایرانی تاثیرگذارتر از موسیقی غربی هاست

مهدوی عنوان داشت: گاهی اوقات موسیقی ایرانی تاثیرگذارتر از موسیقی غربی هاست. ما در دهه شصت به نقطه قوت موسیقی رسیدیم و مردم بصورت خودجوش به سمت موسیقی آمدند. انقلاب اگرچه ابتدا در موسیقی دچار تکان و عدم حرکت کرد اما در نفس درست و لازم بود. امروز ما هنوز در شرایط انقلابی هستیم.

این پیشکسوت موسیقی گفت: مسئولان باید به موسیقی بیشتر رسیدگی کنند و شرایطی را فراهم کنند تا این رشته بهترین رشد را داشته باشد.

وی ادامه داد: با موسیقی هم می‌توان به خدا رسید اما بعد از انقلاب هم نخواستیم این را فهم کنیم. بنابراین موسیقی کوچک بود و کوچک ماند. اما از منظر آماری موسیقی رشد خوبی پس از انقلاب داشت هر چند در سطوح مدیریتی در دست عده خاصی است در حالی که باید بروند و جوانانی بیایند و بار انقلاب را به دوش بکشند. متاسفانه ما هنوز کادرسازی نکرده‌ایم.

مهدوی افزود: انقلاب بسیار لازم بود و باید از آن حمایت کنیم. هر چند موسیقی‌دان‌ها در انقلاب و انقلاب فرهنگی سال ۶۷ اولین کسانی بودند که لطمه خوردند و کارشان تعطیل شد.

این پژوهشگر عرصه موسیقی با انتقاد از عنصر تظاهرگرایی گفت: در عرصه پژوهش موسیقی، جوانان فعال و باسوادی داریم که چون محل عرضه پژوهش خود را نمی‌یابند، سرخورده می‌شوند. این ایراد به مدیریت‌ها بازمی‌گردد که در ظاهر انقلابی هستند اما در باطن نیستند آن وقت می‌توان فهمید چرا موسیقی انقلابی نداریم.

وی اظهار داشت: از دهه ۷۰ به بعد در کدام جشنواره موسیقی فجر، موسیقی انقلابی داشته‌ایم؟ متاسفانه خوانندگان معرفی شده در رسانه ملی امروز در سفره‌خانه‌ها می‌خوانند همان کارکردی که پیش از انقلاب کاباره‌ها داشتند.

مدیر پیشین مرکز موسیقی حوزه هنری گفت: چرا جوانان ما در مترو همه «دوبس دوبس» گوش می‌دهند و سراغ موسیقی ایرانی نمی‌روند؟ چرا در مراکز سیاست‌گذاری برای موسیقی، دستورالعمل و سیاست و معیار مشخص نداریم. ممیزی شعر نیاز است اما موسیقی بنابر فتوای حضرت امام بر عهده فرد مکلف است.

مهدوی خاطرنشان کرد: امروز در استادیوم ۱۰۰ هزار نفری آزادی، موسیقی‌ای پخش می‌شود که همه تعجب می‌کنند و جلوی موسیقی‌ای گرفته می‌شود که موسیقی نواحی بوشهر است و کسی نمی‌داند چرا جلوی آن گرفته می‌شود!

مهدوی خاطرنشان کرد: باید در شیوه مدیریت موسیقی در رادیو تلویزیون ارشاد، حوزه هنری و مراکز خصوصی بازنگری کنیم. در دهه ۶۰ بهترین جشنواره‌های موسیقی را داشتیم و حتی باعث اعتماد سازی خانواده‌های متدین شد و موسیقی را حلال دانستند اما در دهه ۷۰ این اعتمادها سلب شد. اما امیدواریم که این موضوع درست خواهد شد و مسئولان در ۴۰ سالگی انقلاب تلنگری بخورند و موسیقی مبتنی بر آموزه‌های انقلاب را رواج دهند.

محمد گلریز خواننده سرودهای انقلابی در ادامه این نشست گفت: وقتی صحبت از انقلاب می‌شود، خاطرات شنیداری ما با موسیقی گروه خورده است. موسیقی همراه با قیام مردم و شعارهای انقلابی آنها زبان گویای ملت بود.

وی ادامه داد: موسیقی قبل از انقلاب در بین اقشار متدین جای نداشت اما بعد از انقلاب و با رهنمودهای حضرت امام، موسیقی جایگاه خود را پیدا کرد و اوج آن را در ۸ سال دفاع مقدس شاهد بودیم. رشد موسیقی فیلم هم از دیگر دستاوردهای انقلاب اسلامی است. همچنین برخی سرودهای انقلابی در یونسکو به ثبت رسیده است.

دشمن موسیقی و هنر ایرانی را هدف قرار داده

گلریز خاطرنشان کرد: وقتی صحبت از انقلاب می شود خاطرات موسیقی برای ما زنده می شود. اوج موسیقی در هشت سال دفاع مقدس دیده می شود. دشمن بیکار ننشسته و به جنگ نرم با ایران پرداخته است. دشمنان برای نابودی ما به ترویج موسیقی و فیلم مبتذل روی اورده و انواع موسیقی بی محتوا را برای نابودی موسیقی کشور به کار می برد و بارها رهبر معظم انقلاب این خطرات را گوشزد کرده و مسئولین باید کاری کنند تا موسیقی ما از بین نرود. ما در برخی موضوعات موسیقی کاستی هایی داشته ایم و باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

این خواننده سرودهای انقلابی اظهار داشت: متاسفانه برخی مسئولان هم به جای مقابله با جنگ نرم صرفا نظاره می‌کنند. وقتی هم از آنها طلب می‌کنیم، عنوان می‌کنند «بودجه نداریم و در بحران هستیم»، کدام بحران؟!

رضا خسروی از نسل موسیقی پس از انقلاب در ادامه این نشست گفت:‌ من آموزش دیده موسیقی انقلاب هستم. در سال ۱۲۴۷ ناصرالدین شاه وارد نظام شد فقط در آموزش های نظامی استفاده شد و بعد از تغییرات زیاد بعد از انقلاب موسیقی با گستردگی های زیادی مواجه شد. امسال یکصدمین سال تشکیل اولین مدرسه موسیقی در ایران است. بعد از انقلاب به موسیقی بیشترین بها داده شد و مدارس موسیقی شکل گرفت. در دهه ۶۰ موسیقی چند سالی درجا زد و عضو جدیدی نگرفت اما در سال ۶۵ کم کم رشد کرد و عضو بیشتری در این عرصه وارد شدند.

بعد از انقلاب 150 استودیو رسمی تاسیس شد

وی ادامه داد: پس از انقلاب دانشگاه‌های آزاد، سوره و هنرهای زیبا به آموزش موسیقی ورود کردند. در اصفهان، کرج و زنجان هم هنرستان‌های موسیقی پسران و دختران را داریم. متاسفانه در بخش دکترا خلاء داریم و صرفا به پژوهش هنر پرداخته می‌شود. از سال ۶۷ تا ۹۶ حدود ۴۰ هزار فارغ‌التحصیل موسیقی داشته‌ایم که ۲۵ هزار مرد و ۱۵ هزار خانم بوده‌اند.

خسروی اظهار داشت: پیش از انقلاب نهایتاً ۱۵ استودیو فعال موسیقی داشته‌ایم اما اکنون بیش از ۱۵۰ استودیو با مجوز رسمی داریم که این آمار تا ۵۰۰ استودیو هم تخمین زده می‌شود که مجوز رسمی ندارند.

حسین دلاوری مدیر خانه سرود انقلاب اسلامی هم در این نشست اظهار داشت: اکنون کارها جزیره‌ای شده است؛ یعنی شاعر شعر خودش را می‌سراید، آهنگساز ملودی خودش را می‌سازد و کارها متمرکز نیست.

وی ادامه داد: موسیقی در زمان انقلاب با مردم ارتباط می‌گرفت و جزئی از جامعه بود اما اکنون در جنگ نرم تکلیف موسیقی شاخص نیست و هر چند اتفاقات خوبی در برخی نهادها مانند سازمان اوج، مرکز موسیقی بسیج و مرکز موسیقی حوزه هنری رخ داده است. لذا اکنون رویش‌هایی به برکت انقلاب اسلامی صورت گرفته است که البته باید منسجم‌تر و متمرکزتر شود.

مهدی حبیبی مشاور مدیرعامل مؤسسه سروش گفت: انقلاب اسلامی دستاوردهای بسیاری داشته است و اما هنر موسیقی همچنان مهجور است.

وی با اشاره به راه‌اندازی مرکز منظور اشاعه موسیقی ایرانی در دهه ۴۰ گفت: این مرکز تا ۱۰ سال بعد از انقلاب تعطیل بود اما پس از بازگشایی مجدد بحث آموزش آن تبدیل شد و نامش به مرکز حفظ و پژوهش موسیقی تغییر نام داده است، در حالی باید با عنوان قبلی احیا شود، چون در بحث آموزش ضعف‌های بسیاری داریم.

ضعف موسیقی در زمان پهلوی

حبیبی با اشاره به ضعف و اعوجاج در حوزه تولید و عرضه موسیقی پس از انقلاب گفت: موسیقی قبل از انقلاب همچنان در بین عامه مردم شنیده می‌شود و این نیاز به آسیب شناسی دارد. متاسفانه امروز اشعار فاخر مانند حافظ، سمرقندی، و جغتایی در موسیقی‌های امروز جایی ندارد در حالی که پیش از انقلاب برنامه «گل‌ها» چنین نقشی را در ترویج شعر فاخر ایفا می‌کرد. موسیقی پس از انقلاب رشدهایی داشت و آسیب‌های آن کمتر از زمان پهلوی بوده است.

بابک رضایی مدیرعامل اسبق انجمن موسیقی ایران، موسیقی را از جامعه جدا ندانست و گفت: قبل از انقلاب نظام سلطه برنامه‌های خود را در همه عرصه‌ها مبتنی بر اهداف و نگرش خود پیش می‌برد و به سمتی می‌رفت که موسیقی، مبتذل، تخدیری و محفلی باشد. امروز پس از انقلاب رویکرد و نگرش تغییر کرد البته که در مدیریت کلان دچار مشکلاتی هستیم و نتوانستیم به اهداف مطلوب برسیم.

این پژوهشگر عرصه موسیقی ادامه داد: قبل از انقلاب جشنواره ویژه‌ای را در حوزه موسیقی به صورت محدود داشتیم اما پس از انقلاب جشنواره موسیقی فجر، جوان و نواحی را داشته‌ایم. پس از انقلاب برای اولین ایران در جشنواره آوینیون نماینده داشت و مرحوم حاج قربان سلیمانی در این جشنواره معتبر جهانی حضور یافت.

وی خاطرنشان کرد: برخی مطرح می‌کنند موسیقی سفارشی جایگاهی ندارد اما مگر می‌شود تولیدات هنری سفارشی را کتمان کرد؟ آیا فیلم‌های هالیوودی همگی غیرسفارشی هستند؟ قطعا سفارش‌هایی وجود دارد اما مانند کشور ما عریان و قابل مشاهده نیست. چرا جشنواره موسیقی مقاومت به دلیل نبودن بودجه یا تولید آثار سفارش باید تعطیل شود؟

هوشنگ جاوید پژوهشگر موسیقی نواحی به عنوان سخنران پایانی این نشست اظهار داشت: امروز موسیقی نواحی و موسیقی مذهبی ما مظلوم بودند و صحبت چندانی در باره آنها نشنیده‌ایم و امیدواریم مسئولین شرایط مناسبی را برای رشد فراهم نمایند.