تقریب باید ابتدا به شکل گیری «شبکه‌ای مستحکم اعتماد» بیانجامد

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، مهرداد بذرپاش نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در کمیسیون اجتماعی سی و دومین کنفرانس وحدت اسلامی که در تهران برگزار شد با بیان اینکه اساس سرمایه اجتماعی بر «اعتماد» است، گفت: اعتماد بین افراد و امت اسلامی حاصل تقریب است.

وی افزود: امروز اعتماد قلبی میان افراد و اجزای امت اسلامی، متاسفانه، آسیب دیده و کاهش یافته است و تا این اعتماد ترمیم نشود، امت اسلامی دچار فتنه‌ها و مصائب می‌شود.
بذرپاش تصریح کرد: مساله تقریب باید در وهله نخست به شکل گیری «شبکه‌ای مستحکم از اعتماد» انجامد و در مرحله بعد، «شعاع» این اعتماد را با جدیت و همت افزایش دهد. در آن صورت است که ما می‌توانیم از شکل‏‌گیری و ساختن سرمایه اجتماعی میان مسلمانان سخن بگوییم.
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: امروز مساله تکفیر یه یکی از بارزترین نماد‌های مشکلات جهان اسلام درآمده، اما نباید از یاد ببریم که بستر تکوین تکفیر، بی اعتمادی به خود و بی اعتمادی به برادران و خواهران مسلمان است.
بذرپاش خاطرنشان کرد: بی اعتمادی به خود یعنی، نشناختن و باور نداشتن به اصول بی بدیل اسلامی، یعنی نفهمیدن قرآن، یعنی چشم ‏داشتن به بیگانه و احساس بی هویتی کردن در برابر مظاهر تمدن غربی. بی اعتمادی به برادران و خواهران مسلمان، یعنی، احساس داشتن رقابت مخرب با آنها، بدبینی و بداخلاقی با پیروان مذاهب اسلامی و داشتن سوء ظن بهم.
وی گفت: حاصل این بی اعتمادی، امروز در قامت تکفیر خود را نشان می‌دهد و شاید فردا در لباس هیبتی دیگر. پس مبارزه فکری و عملی با نماد‌ها به تنهایی کافی نیست بلکه باید این بستر مبارک را دوباره از نو گستراند.
بذرپاش افزود: وقتی از حفظ و ارتقای سرمایه اجتماعی در میان امت اسلامی صحبت می‌کنیم، از یک سرمایه فراملی سخن می‏گوییم که منحصرا ناظر به دولت‌ها و حاکمیت‌ها نیست بلکه مختص به اسلام است. در حقیقت سرمایه اجتماعی مسلمانان است. این سرمایه اجتماعی در همه ابعاد خود باید شکل بگیرد، تقویت شده و حفظ گردد.
وی تصریح کرد: در بعد ساختاری، باید به الگوی شکل دهنده پیوند میان امت برپایه اعتماد برآمده از فطرت یک مسلمان برسیم. باید شبکه‌ای از نقش افرینان شکل بگیرد تا به منافع مشترک برسند. در فرهنگ اسلامی، سرمایه اجتماعی یک ابزار و وسیله نیست. بلکه یک هویت است. حفظ سرمایه اجتماعی در حقیقت حفظ هویت مسلمانان است؛ لذا تفکر ساختاری و شبکه ای، باید هویت ساز شود. از سوی دیگر، بعد ارتباطی و تعاملی میان افراد امت اسلامی در شگل‏گیری سرمایه اجتماعی مهم و موثر است.

بذرپاش خاطرنشان کرد: امروزه در غیاب گفتگو‌های مبتنی بر منطق قرآن، بددلی‌ها و ظن میان نخبگان و تاثیرگذاران مذاهب اسلامی زیاد شده است. باید باب گفتگو و مفاهمه منتج به مراوده بازتر و بازتر شود. کیفیت ارتباط اعضای شبکه هویت آفرین اسلامی، نتیجه مستقیم تفاهم و مراوده و برادری اخلاقی و عقلی است. نشانه این کیفیت رسیدن به اعتماد اجتماعی اسلامی است. اعتماد فراملی، فرامنطقه‏ای و فراقاره‏‌ای. اعتمادی بر پایه ۲ مفهوم قرآنی «بر» و «تقوا».

این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی گفت: نیاز امروز امت اسلامی، فقط در شکل‏گیری سازمان‌های سیاسی خلاصه نمی‌شود بلکه سازمانی با نام «سازمان تعاون اسلامی» برای حفظ و سرمایه اجتماعی امت‌های مسلمان لازم است. از همه مهمتر و موثرتر، تقویت نگرش‏ها، باور‌ها و ارزش‌های مشترک است. یعنی رسیدن به یک منظومه معنایی مشترک. یعنی احیای زبان مشترک امت که زبان قرآن است. یعنی دستیابی به اصلی‌ترین نوع از سرمایه اجتماعی که «همدلی» است.

بذرپاش افزود: تشکل‌های مردمی تقریب محور، به ویژه تشکل‌های برآمده از جوانان، در ساخت و تقویت هر سه بعد مذکور نقش‌های مهمی دارند. هم می‌توانند در شبکه سازی و شکل گیری ارتباطات ساختاری میان مسلمانان موثر باشد و هم در بهبود کیفیت این ارتباط. امروزه بستر فضای مجازی بستر مناسبی برای شکل دادن گفتگو‌های منطقی مذاهب اسلامی است. توسعه گردشگری تقریب‏‌محور هم می‌تواند در مفاهمه و مراوده میان ملت‌های اسلامی به ویژه جوانان موثر باشد.
وی تصریح کرد: مهمترین نقش و سهم این تشکل‌ها در افزایش همدلی و ایجاد میدانی مشترک میان نگرش‌ها و باور‌ها و ارزشهاست. همدلی فراتر از همزبانی است چه زبان اعتقادی چه زبان‌های ملی. امروز یکی از محور‌های ایجاد همدلی، تمرکز بر فعالیت‌های علمی و دانش بنیان است. همانگونه که به تدبیر و تاکید رهبر حکیم و عزیز انقلاب اسلامی، پیشرفت علمی، محور حرکت جمهوری اسلامی قرار گرفته، در جهان اسلام هم می‌توان‌ای الگو را پیاده کرد.

بذرپاش اظهار داشت: ساخت سرمایه اجتماعی اسلامی بر پایه علم علاوه بر تقویت همدلی، نوید بخش احیای سریعتر تمدن عظیم اسلامی است. نیز یادآور دوران اوج مسلمانان در تاریخ بشری است که همدلانه و بدور از مرز‌های قراردادی و وطن‏گرایی و فرقه گرایی بی منطق، حیات بشری را مدیریت می‌کردند. شکل دادن تجمعات علمی، به اشتراک گذاری تحقیقات و تدوین الگوی اتحاد علمی جهان اسلام، نمونه‌هایی است که بوسیله تشکل‌های تقریب‌‏محور قابل پیگیری است.