اصلاح ساختار سیاسی دانشگاه‌ها با جریان پویایی جنبش دانشجویی امکان پذیر است

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، میزگرد دانشجویی در دانشگاه خوارزمی و با موضوع شرایط سیاسی حاکم بر این دانشگاه برگزار شد.

محمدامین اسکندری، مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه خوارزمی در این میزگرد با اشاره به اثرگذاری دانشجویان در نهاد دانشگاه در تاریخ معاصر گفت: فعالیت دانشجویی از سوم آذر تا دوران مبارزه علیه رژیم پهلوی و اوایل انقلاب که به تسخیر لانه جاسوسی رسید، از سوی رهبر انقلاب یک نهضت با عنوان انقلاب دوم خطاب می‌شود و دفتر تحکیم وحدت در آن دوران نه تنها به عنوان یک بازوی دانشجویی، بلکه به عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار در تصمیمات کشوری تلقی می‌شود.

اسکندری با اشاره جایگاه مرجعیت دانشگاه در جامعه ادامه داد: این موضوع اهمیت زیادی دارد که دانشگاه به فضای سیاسی جامعه خط و گرا می‌دهد و اگر در هر زمینه‌ای مرجعیت دانشگاه درنظر گرفته شود، باعث رشد و بروز رسانی و پویایی جامعه می‌شود.

مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی جایگاه مرجعیت دانشگاه تقلیل پیدا می‌کند، افزود: به نظرم مهم‌ترین عامل افت جنبش دانشجویی این است که به حاشیه می‌رود و در نهایت از بیرون تأثیر می‌گیرد و بازیچه احزاب و جریانات سیاسی می‌شود.

وی یکی از عوامل به حاشیه رفتن دانشگاه در فضای جامعه را رشد کمی دانشگاه‌ها در جامعه معرفی کرد و ادامه داد: همچنین سیاست‌های منفعلانه دانشگاه درباره جنبش‌های دانشجویی و کرسی‌های آزاداندیشی از دیگر عوامل به حاشیه رفتن دانشگاه‌ها است.

اسکندری گفت: برخی از مسئولان ازادی می‌دهند، اما آن آزادی جهت دارد است و برعکس باعث ازبین رفتن جنبش دانشجوی می‌شود؛ مانند ماجرای کوی دانشگاه که دیدیم بعد از درگیری‌های بسیاری فعالان دانشجویی متواری شدند و سراز کاخ سفید درآوردند.
وی بیان کرد: گاهی مسئولان کشور آزادی دانشگاه‌ها را برای جهت دار کردن معاملات سیاسی خود افزایش می‌دهند و این باعث سیاست زدگی دانشجویان هم شده است.

مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه خوارزمی ادامه داد: گاهی هم اجازه آزادی نمی‌دهند؛ در اکثر مواقع شورای سه نفره و مجموعه فرهنگی دانشگاه گزینشی برخورد می‌کنند، چون قطعا آقایان خواهان انتقاد نیستند و این وضعیت در همه دولت‌ها وجود داشته و باعث شده بودجه فعالیت‌های فرهنگی در دانشگاه کاهش یابد.

وی با اشاره به اینکه فضای سیاسی دانشگاه‌ها در چند سال اخیر به قدری سحطی شد که دانشجویان از مباحث عمیق جاماندند، گفت: دانشجویان یک دفعه به مواردی مانند برجام و FATF برخوردند که نیازمند مطالعات عمیق بود، اما آنن پیشنیه نداشتند و در نهایت فقط به صورت تئوریک با موضوع برخورد کردند.

اسکندری راهکار خروج جنبش دانشجویی از این فضای رخوت سیاسی را بازگشت به گعده‌ها و نهضت‌های مطالعاتی عنوان کرد و گفت: برای جبران فقر تئوری دانشجویان باید مطالعات عمیق باشد و حتی از بیرون هم تأثیر نگیرد؛ از طرف دیگر نیاز است برخی ساختار‌های دانشگاه عوض شود. گاهی یک مجوز دو هفته زمان می‌برد که زیاد است.
وی به نگرانی برخی دانشجویان برای فعالیت سیاسی و نبود امنیت اشاره کرد و گفت: برخی می‌گویند امنیت نداریم، مگر اوایل انقلاب چطور بود؟ ایا دانشجویان اپوزیسیون امنیت داشتند؟

مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه خوارزمی ادامه داد: در شرایط فعلی دانشجو با یک بار احضار شدن فعالیت خود را کنار می‌گذارد، البته مشکلات اقتصادی هم دخیل است، اما ما نیاز به نسلی داریم که با رویکرد جدید در فضای جنبش بدون خط قرمز در مطالبه گری کار کنند و هزینه اش را هم بپذیرند تا نسل‌های بعد این راه را ادامه دهند.

در ادامه این نشست، سیدرسول حسینی، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه خورازمی با بیان اینکه دانشجو از جامعه خود عقب مانده است، گفت: دغدغه‌های دانشجویان امروز مشکلات جامعه نیست و یکی از عوامل آن را می‌توان افزایش استفده از فضای مجازی دانست.

حسینی توضیح داد: در این شرایط دانشجو واقعیت‌های کف جامعه را نمی‌بیند و مواردی را که در فضای مجازی مشاهده می‌کند، عینیت ندارند. مشکل از بی هدفی دانشگاه م. مسائل ساختاری آن است که باعث شده دانشجو به این سمت سوق پیدا کند.

مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه خوارزمی دانشگاه را گرفتار ساختاری جزیره‌ای و بی هدف دانست و گفت: از این ساختار درون داد و برون داد خاصی پیدا نمی‌شود به طوری که اگر ارتباطی با بازار کار ندارد، نه چیزی تحویل می‌گیرد و نه چیزی تحویل می‌دهد. ارتباطی نیست که باعث شود دانشجو از چالش‌های جامعه مطلع باشد و به خواب نرود.

وی با تأکید براینکه اکنون دانشجویان باید رهبری تغییرات در دانشگاه را به عهده بگیرند، گفت: رشد فردگرایی در جامعه افزایش پیدا کرده که از نتایج فضای اقتصادی بد در جامعه است. این فضای اقتصادی جلوی فعالیت جمعی و رهبری جنبش را گرفته؛ دانشجویی که به لحاظ مالی تأمین نباشد، نمی‌تواند به این مسائل جذب شود.

حسینی تصریح کرد: از طرف دیگر جنبشی‌ها متخصص نیستند و کارشان جریان دار نیست. از طرفی مباحث فرهنگی در دانشگاه‌ها اولویت ندارد و دانشگاه بودجه و وقت کمی برای این فعالیت‌ها اختصاص می‌دهد.

همچنین در بخش دیگری از این میزگرد علی عباسیان، دبیر سیاسی انجمن اسلامی مستقل دانشگاه خوارزمی نظر خود را درباره فضای سیاسی دانشگاه بیان کرد و گفت: آنچه که عامل اصلی این رکود تشکیلاتی در دانشگاه است، محدودیت‌های نظارتی و ساختاری نیست بلکه یک نوع خودناباوری و حصار ذهنی است که به دلایل مختلفی بوجود آمده است! البته موانع سلبی نیز وجود دارد که بنده معتقدم اگر جریان پویای دانشجویی شکل بگیرد می‌تواند آن‌ها را پشت سر گذاشته و ساختار را نیز اصلاح کند.

عباسیان بیان کرد: ما فعالان دانشجویی به عنوان نمایندگان بی تعلق‌ترین، آزادترین و کم محدودیت‌ترین قشر فعال جامعه می‌بایست برای حذف این حصار ذهنی، ایجاد تحرکات جدی و بازگرداندن دانشجو به همان جایگاه اثرگذار و پیشتاز جامعه، قوانین را به درستی شناخته و ابتدائا از خودمان شروع کنیم.

دبیر سیاسی انجمن اسلامی مستقل دانشگاه خوارزمی تصریح کرد: دانشجویان هرگز نباید منتظر تغییری بمانند! اگر ایراد را در ساختار دیدیم، باز هم می‌بایست در همین لباس دانشجو ایرادات ساختاری را مطرح کرده و در قالب‌های مختلف به آن بپردازیم!

وی با بیان اینکه فعالان و دغدغه‌مندان فرهنگی، فرماندهان این تحرک حالا فلج شده اند، تأکید کرد: آن‌ها باید گفتمان خودباوری و آزادگی را در جو‌های دانشجویی حاکم کنند و در یک خیزش هماهنگ و با تلاشی مجاهدانه، تجدید قوای محتوایی داشته و با تجهیز به ابزار رسانه خطوط جبهه دانشجویی را جا‌به‌جا بکنند.

عباسیان گفت: دانشجویان باید مطالبه‌گری را در راس موضوعات قرار دهند و صف‌های دانشجویی را بدنبال خود بکشانند؛ فعالان در راس، وظیفه دارند با ایجاد تشکیلات و توجه به جذب حداکثری جریان‌ساز شوند و هویت اثرگذار دانشجویان را به همان جایگاه ارزشی خود بازگردانند.

دیگر مهمان این نشست حمید بیرانوند، دبیر شورای صنفی دانشگاه خوارزمی بود. وی با بیان اینکه دانشجویان این مرز و بوم در برهه‌های تاریخی مختلف در راه آزادی رنج‌ها کشیده اند، گفت: جنبش دانشجویی در حال حاضر به دلایلی به سرحد رکود، خمودگی سیاسی و تضعیف روحیه جمعی و تشکلی رسیده است و این مسأله دانشجویان و جنبش دانشجویی را به وادی بی هویتی سیاسی و اجتماعی و نوعی انفعال کشانده است.

بیرانوند ادامه داد: متاسفانه دانشگاه خوارزمی با رکود فزاینده‌ای در این زمینه مواجه است. به‌طوریکه انفعال و بی تفاوتی به حد اعلای خود رسیده است که نمود آن را در جلسه پرسش و پاسخ با مسئولین دانشگاه شاهد بودیم و حتی دانشجویان دغدغه‌های صنفی خود را نیز دیگر پیگیر نیستند و به فضای مجازی اکتفا کرده اند.

دبیر شورای صنفی دانشگاه خوارزمی به اظهارات خیر رئیس دانشگاه خوارزمی اشاره کرد و گفت: در طول چند سال اخیر کرسی‌های آزاداندیشی به سطح بسیار پایینی از اندیشه ورزی و ارائه دیدگاه‌های مختلف رسیده و رئیس دانشگاه هم اخیرا به این موضوع اشاره کرده است.

وی با بیان اینکه نباید اجازه دهیم صدای مخالف به عنوان ضدانقلاب یا صف خاصی تلقی شود، افزود: این سوال مطرح می‌شود که چرا رویکرد‌های فکری متفاوت دانشجویی در دانشگاه وجود ندارد و در صورت فعالیت تنها نمایندگان و صدای جناح خاصی هستند؟
بیرانوند در ادامه به تبیین علت رکود کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه و نقش مسئولان در ایجاد این شرایط پرداخت و گفت: تجاری شدن دانشگاه‌ها، فضای آکادمیک را از رسالت خود یعنی تعلیم و تربیت، تولید علم و ایجاد روحیه جمعی و پرسشگری دور کرده و حاصل آن سیطره ارزش‌های تجاری بر نظام شخصیتی دانشجویان همچون لذت طلبی، تاکید بر ظواهر و مصرف گرایی، فردگرایی و بی تفاوتی نسبت به جامعه و اجتماع است.

وی با بیان اینکه روند فزاینده پولی شدن و حاکم شدن سیاست‌های نئولیبرالی بر دانشگاه باعث شده گفتمان اعتراضی دانشجویی بیشتر حول محور هزینه‌های زندگی دانشجویی، تغذیه، خوابگاه و شهریه شکل بگیرد، تصریح کرد: گفتمان اعتراضی بیشتر حول شعار‌های اقتصادی می‌چرخد، در صورتی که گفتمان حاکم بر تشکل‌های دانشجویی باید بر محوریت تولید علم و ایجاد خطوط فکری، اندیشه ورزی، احساس مسئولیت اجتماعی و صدای طبقات مختلف عموم جامعه باشد.

دبیر شورای صنفی دانشگاه خوارزمی ادامه داد: این در حالی است که گفتمان اعتراضی دانشجویی به جای اینکه بر محوریت سنت‌های علمی و اندیشه‌ای شکل گیرد، در ابتدایی‌ترین سطح خود یعنی نحوه ارتباط دختر و پسر و یا نوع پوشش تنزل پیدا کرده، در اینجا لازم است مسئولین امر این بستر‌های ابتدایی کنش‌های جمعی را هموار کنند که دغدغه دانشجویان فراتر از این موارد مذکور باشد.

وی با بیان اینکه نحوه واکنش به صدا‌های مخالف دانشجویان به صورت سرکوب عریان نیست، گفت: سباقه عملکرد مسئولان در برخورد با صدا‌های مخالف باعث شده که دانشجویان به دلیل ترس از پرونده سازی و از دست دادن آینده شغلی از هرگونه اظهارنظر مخالف دوری کنند.

بیرانوند گفت: نتیجه چنین شرایطی باعث شده دانشجویان که سرمایه اصلی کشور هستند، دارای فهمی مکانیکی، غیرپویا، غیراجتماعی و غیرنقادانه شوند و از بینش سیاسی دور شوند.

وی تصریح کرد: فضای دانشگاه خوارزمی نیز در سال‌های خیر دچار سستی و کاستی مسئولان امر شده و از مسئولان می‌خواهیم که کرسی‌های آزاداندیشی را به جای اینکه به محلی برای خطابه و سخن پراکنی با پیش فرض‌های خاص سیاسی و اعتقادی بدانند، به محلی برای تولید اندیشه و اندیشه ورزی بدون ترس و واهمه تبدیل کنند.

وی توصیه‌هایی هم برای مسئولان برای برون رفت از این شرایط سیاسی دانشگاه‌ها ارائه کرد و گفت: اجازه دادن به سخنرانی شخصیت‌های مطرح سیاسی اجتماعی با تفکرات مختلف در دانشگاه، اجازه ایجاد تشکل‌های دگراندیش و مستقل از قدرت، تدوین آیین نامه‌ها و منشور‌های اخلاقی بر مبنای نظر دانشجویان، شکل گیری تشکل‌ها از قاعده پایین یعنی از جنس دانشجو و برای دانشجو، تشکیل اتحادیه شورا‌های صنفی کشوری، عدم کنترل سخنرانی دانشجویان توسط حراست، نگاه برابر و توزیع قدرت بین تشکل‌های دانشجویی به طور عادلانه، ضمانت و مصونیت لازم برای دانشجویانی که نظرات و دیدگا‌های مخالف با شرایط موجود دارند و اینکه دانشجویان همزمان با گروه‌های اعتراضی در فضای مجازی مبادرت به ایجاد تشکل‌های قانونی در سطح دانشگاه کنند، از پیشنهادات ما برای پویا شدن فضای سیاسی در دانشگاه‌ها است.