گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- مقدسه فلاح زاده؛ فروش و عرضه نفت در بورس دروازهای برای ورود سرمایهگذاران بخش خصوصی به تجارت نفت محسوب میشود. فرصتی که در شرایط تحریمی حاضر و بدون هیچگون پیچیدگیای جلوی پای مشتریان قرارگرفته و میتواند باگذشت زمان و سیر تدریجی موفقیت به یک بازار ویژه و اثرگذار در منطقه تبدیل شود. اما در حال حاضر به خاطر عدم وجود زیرساختهای مناسب نباید توقع معجزه داشت. در دور جدید تحریمهای نفتی باید جذابیتهای لازم برای فروش نفت در بورس وجود داشته باشد. هرچند اقداماتی مانند کوچک کردن محمولهها، نحوهی تحویل و تسویه در تسهیل این مسیر اثرگذار بوده اما باید به فکر یک امتیاز ویژه و ایجاد یک فرصت جذاب تازه بود که مشتری را برای پذیرفتن هزینههای خرید نفت تحریمی ایران مجاب کند.
تخفیف موقت کلید رونق فروش نفت
تخفیف در قیمت پایهی فروش نفت، میتواند همان امتیاز خاص به مشتریان نفتی بورس باشد. در حال حاضر قیمت پایه نفت بر اساس نفت برنت تعیین میشود. اما در شرایط تحریمی حاضر، کشور صادرکننده باید هزینهی تحریم را درفروش مدنظر قرارداده و قیمت را کمتر از عرف جهانی تعیین کند. زیرا خرید نفت تحریمی دردسرها و هزینهی خاص خود را دارد که خریدار حاضر به پرداخت ان نیست و بر عهدهی فروشنده است. درواقع با کاهش قیمت پایه، این هزینه بهنوعی پرداخت میشود. البته پس از جذب مشتری قیمت میتواند با یک شیب کند روند صعودی داشته باشد. تبیانیان، نماینده ی شرکت ملی نفت، در بورس انرژی، در حال حاضر در راستای جذابیت قیمتی، نرخ صادراتی نفت ایران به مقصد مدیترانه که ارزانترین نرخ صادراتی برای محمولههای نفتی محسوب میشود را بهعنوان قیمت پایه انتخاب کردهاند. مشتریان بر اساس این قیمت پایه، قیمت موردنظر خود را روی تابلو اعلام میکنند. در صورت موافقت باقیمت مطرحشده ،تخفیف موردنظر اعمال و مشتری موفق به خرید نفت می شود.
تخفیف چند دلاری کافی نیست!
هرچند نفت عرضهشده در مراحل گذشته از تخفیف برخوردار بود، اما فروش نرفتنهای متوالی پیام ناکافی بودن این تخفیف را در شرایط موجود مخابره میکند. به نظر حسینی، رییس اتحادیه صادر کنندگان فرآورده های نفتی، این رقم باید تغییر محسوسی داشته باشد. آنقدر که بازار را بهم بریزد و هزینهی تحریم را برای تحریم کنندگان افزایش دهد. مثلاً اگر نفت 70 دلاری به نصف یا حوالی 40 دلار کاهش یابد و میزان عرضه نیز همزمان افزایش یابد، ان وقت بجای یکمیلیون بشکه 70 دلاری دو میلیون بشکه 40 دلاری فروخته می شود. اگر قرار است که فروش نفت کشور به 300 تا 400 هزار بشکه برسد و یا بسمت صفر میل کند، در کوتاهمدت این راه بهترین انتخاب است. زیرا مانند اهرم فشار عمل میکند، بدین گونه که با پایین آمدن قیمت، بازار نوسان پیدا میکند و موجب کاهش قیمت جهانی نفت میشود. در این صورت کشورهای دارنده نفت متضرر شده و راهی برای ایران باز میکنند.
خواب خوش صفر کردن صادرات نفت ایران با تخفیف کابوس میشود
اما در این میان وزیر نفت بهعنوان متولی اصلی این امر با تخفیف قابلتوجه مخالف و معتقد است که قیمت پایین نفت در بورس، روی بازارهای دیگر اثر میگذارد. در پاسخ باید گفت که اگر موقتاً نفت با نرخ پایین در بورس عرضه شود، قطعاً رقمهای فروش، بجای هزاران بشکه روی میلیونها بشکه دور میخورد که قابل توجه است. از طرفی خواب خوش به صفر رساندن صادرات نفت ایران به کابوسی برای تحریم کنندگان تبدیل میشود. زیرا به پیش بینی کارشناسان با شکسته شدن قیمت،2 میلیون بشکه نفت امریکا و همینطور نفت خلیج مکزیک از میدان رقابت خارج خواهد شد و نفت شمال اروپا دیگر صرفهی تولید ندارد. حتی کشورهای عربی هم دست از افزایش تولید برمیدارند و راهی برای ایران باز میشود. به نظر میرسد تخفیف موقت با جلب اعتماد مشتریان و اعلام جدی بودن وزارت نفت درفروش باعث کشف قیمت واقعی در بورس نیز میشود.
البته باید روابط ایران با کشورهای دوست و متحد بازیگر در بازار نفت جهانی و اعضای اوپک و روابط و تعهدات در این سازمان را نیز در نظر گرفت.