به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، بازار مسکن این روزها افزایش قیمت نجومی را تجربه می‌کند. بر اساس گزارش‌های بانک مرکزی، متوسط قیمت هر متر مربع خانه در تهران به ۱۳.۳ میلیون تومان رسیده است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، رکود در تولید مسکن و حضور سوداگران در بازار مسکن ازجمله دلایل تاثیرگذار در وضع نامناسب بازار مسکن است.
رکود تولید و سوداگری، بلای جان بازار مسکن
در همین راستا مهدی غلامی، کارشناس اقتصاد مسکن طی گفت‌وگویی با برنامه تلویزیونی زنده‌باد زندگی شبکه دو سیما با اشاره به سهم 50درصدی هزینه مسکن در سبد هزینه خانوار و تاثیرات فراوان بخش مسکن بر توان اقتصادی خانواده، گفت: تولید مسکن در سالهای اخیر با نیاز به واحد مسکونی فاصله دارد. در سالهای اخیر با رکود 50 درصدی تولید مسکن مواجه بوده‌ایم. علاوه بر آن مسکن از یک کالای مصرفی به کالای سرمایهای تبدیل شده است. بر اساس آمار، بین بازهی سالهای 1390تا 1395، 8/3 میلیون مسکن به کل موجودی مسکن، اضافه شده است ولی فقط یک میلیون خانواده در این سال‌ها صاحب مسکن شدهاند. این یعنی 8/2 میلیون مسکن، در پاسخ به تقاضاهای سرمایهای تولید شده است.
وی به نقل از احمد خرم وزیر سابق راه و ترابری دولت اصلاحات، اضافه کرد: در شهر تهران فردی هست که 200 واحد مسکونی از سال 90 ساخته و به بازار هم عرضه نکرده است.
راه‌های مبارزه با سوداگری در بخش مسکن
غلامی ضمن بیان این نکته که مسکن نیاز اساسی هرخانواده است وخانواده بدون مسکن نمیتوانند زندگی کنند، گفت: در دنیا، اجازه تبدیل مسکن از کالای مصرفی به کالای سرمایهای داده نمی‌شود. ولی در کشور ما حتی روند افزایش قیمت مسکن در روزهای اخیر به‌واسطهی خروج سوداگران از بازار به دلیل کاهش بازدهی و منفعت بادآورده، نزولی بوده است.
وی با اشاره به راهکارهای موجود برای مبارزه با سوداگری در بازار مسکن گفت: اخذ مالیاتهای تنظیمی به منظور جلوگیری از سوداگری ضروری است.برای مثال، مالیات بر خانههای خالی می‌تواند خانههایی که احتکار شدهاند را روانه بازار کند. در ایران، متاسفانه عزمی برای اجرای این قانون نیست. در قانونی که در این راستا در مجلس به تصویب رسید، نیز مقدار مالیات عدد چشمگیری نیست. زیرا در صورت اجرا هم کسانی که مالک این خانههای میلیاردی خالی هستند، هیچ انگیزهای نخواهند داشت که خانههای خود را عرضه کنند.
غلامی ضمن اشاره به تاخیر در راه‌اندازی سامانه املاک توسط دولت گفت: در حال حاضر راه اندازی سامانه املاک امری ضروری است. در زمینه سامانه املاک، رویکرد غلط این است که حاکمیت وضعیت خالی بودن مسکن را ثابت کند، در حالی که در راهکار درست صاحب خانه باید با ارائه مستندات، نسبت به اثبات خالی نبودن خانه اقدام کند.
این کارشناس مسکن در ارتباط با دیگر مالیات تنظیمی افزود: یکی دیگر از مالیات های تنظیمی، مالیات بر عایدی سرمایه است که در بیش از صد کشور در حال اجراست اما در ایران هنوز هم اجرا نشده است. در حقیقت مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر خانههای خالی باید اجرا شود تا بازار مسکن از اختیار سوداگران خارج شود.
تولید هوشمند، موتور محرک صنعت مسکن
وی در بیان این نکته که تولید مسکن در کنار ابزار مالیات های تنظیمی توان سامان دادن به وضعیت فعلی بازار را دارد، گفت: راه دیگر حل مشکلات مسکن، حمایت از تولید مسکن به صورت هوشمند است. به این معنا که کسی که تولیدکنندهی واقعی است بیاید کار تولیدش را انجام بدهد و واحدهایی که تولید میشوند به دست مصرفکنندهی واقعی برسد.
غلامی در پایان ضمن اشاره به راهکارهای های موفق ساخت مسکن، گفت: مسکن ویژهی تهرانسر نمونه‌ای از تولید هوشمند در کشور است.در این پروژه، مردم با ثبت‌نام اولیه یک چهارم هزینهی ساخت را پرداخت میکردند. سپس با پیشرفت پروژه در هر مرحله نسبت به پیشرفت کار، اقدام به پرداخت هزینه ساخت کردند. در حقیقت انبوه ساز در این پروژه تنها نقش سازنده را ایفا می‌کرد و نقش مالکیت نداشت. بعد از اینکه پروژه تمام شد و متقاضیان پول ساخت را کامل دادند و صاحب خانه شدند. هزینهی زمین را به صورت اقساطی به دولت پرداخت کردند.