سربازان با کرونا چه می‌کنند؟ / وضعیت سلامت و بهداشت پادگان‌ها چگونه است؟

گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو_سیده زهرا حسینی؛ پلان اول: دوشنبه است، اوایل اسفند. گوشه‌ای از محوطه پادگان قم، تکیه به تیرچراغ برق محوطه نشسته و زیر نور باریک و تک خطی چراغ، پوتین‌هایش را با واکس برق می‌اندازد تا شاید برق تمیزی‌اش در صبح‌گاه، دل فرمانده را ببرد و بلکه برگه مرخصی تشویقی را به نام خودش فتح کند. قول داده که آخر هفته را برگردد شهرش اهواز و هر چند گذشته اما به مناسبت ولنتاین، دوتایی بروند لشکرآباد فلافل بخورند با ترشی محلی. هر روز که زنگ میزد این قرار را مرور می‌کرد که خوب خاطر هردویشان بماند و دلش را صابون زده بود به تعطیلی آخر هفته‌ای که قرار است نصیبش شود. کم نیست شش‌ماه دوری از خانه و خانواده و فراق یار.

سرباز صفر یگان آموزشی گاهی تلفنی با خنده از چیز‌هایی که توی پادگان دارند، می‌گوید. اینکه توی یک سوله مشترک با چندین نفر دیگر زندگی می‌کنند و اینکه تمام در و پنجره‌ها را طوری چِفت کرده‌اند که سرما هیچ راهی برای ورود به سوله نداشته باشد. می‌گفت: زمستان که می‌شود طوری در و پنجره‌ها را می‌پوشانیم که هیچ هوا و ریزگردی رد و بدل نمی‌شود. بعد با خنده گفت: البته قم که به قدر اهواز خودمان ریزگرد ندارد، اما ما راه همان را هم اینجا بستیم.

دیروز که داشت برای مادرش از صبحگاه حرف می‌زد، گفت: عزیز! دیشب که نگهبان بودم تا صبح به چشمان حاج قاسم فکر می‌کردم. نامرد‌ها بد زدند! صبحی هم توی رژه، داغ حاج‌قاسم افتاد به جانم و گُر گرفته بودم از نامردی. داغش افتاد به جانم و من محکم و با عشق پایم را می‌کوبیدم.

عزیزش می‌گفت: مراقب خودت باش! این‌همه رژه و شب بیخوابی‌ها مریض‌ات نکند؟! از پیرزن همسایه شنیده‌ام که مریضی توی سربازخانه‌ها زیاد است. مراقب باش بدنت ضعیف نشود.

سه‌شنبه ظهر سر میز ناهار یک‌نفر داد می‌زند: بدبخت شدیم! دو نفر در قم مرده‌اند.
خنده ریزی می‌زند و می‌گوید: مرگ است دیگر حالا تو چرا بدبخت شدی؟
با ترس و وهم و کمی مِن ومِن می‌گوید: کرونا داشتند.

غذای توی گلوی همه‌شان می‌ماند و پایین نمی‌رود. دلش هری می‌ریزد و توی سرش هی یک‌نفر تکرار می‌کند: مرخصی آخر هفته، بلیت اهواز، قرارت! حرف‌های مادرش: مریض نشوی!

برعکس وعده‌های قبل که از خستگی، گرسنه شده بودند و غذا را تا آخر می‌خوردند این‌بار، اما خیلی از غذا‌ها در سینی دست‌نخورده ماند.

نشسته زیر همان نور تک‌خطی تیرچراغ برق گوشه محوطه! زیر لب آواز دشتی می‌خواند و توی سرش هزار سوال است از اینکه حالا چه می‌شود؟ و عطری آشنا می‌پیچد و بی واهمه از فریاد فرمانده که: سرباز آرام باش، گوشه چشمش‌تر می‌شود.

پلان دوم: چهار روز از شیوع کرونا به کشور می‌گذرد. مرکز آن شهر قم است و تقریبا مرکز و بخش‌هایی از شمال کشور درگیر این ویروس شده‌اند. خط اول همه خبرها، «کرونا» است. ویروسی که تقریبا شبیه آنفلوآنزا است و جهش یافته ویروسی است که در سال ٢٠٠٣ با اسم سارس یا سندروم حاد تنفسی بازهم از چین شایع شد و ٨٠٠قربانی داشت. چند سال بعد در سال ٢٠١٢ هم با عنوان مرس از کشور عربستان شایع شد، ٣۵درصد کشندگی داشت و ١٠۵نفر رو قربانی کرد و حالا در اوخر سال ٢٠١٩ مجددا از چین شایع شد و سه روز پیش نیز به‌صورت رسمی وارد ایران و از شهر قم شروع شد.

این ویروس تنها ۲ درصد کشندگی دارد، اما به دلیل قدرت سرایت و ابتلای بالا بشدت در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفته و تاکنون در ایران ١٢ نفر را قربانی خود کرده است.

تقریبا همه بخش‌های جامعه به شیوع این ویروس توجه کرده‌اند و هر کدام بر حسب وظیفه خود، خدماتی را ارائه و راه حل‌هایی را پیدا کرده‌اند. از وزارت بهداشت بعنوان نهاد اصلی برای مقابله با ویروس کرونا تا تامین اجتماعی، شهرداری، شورای شهر، مجلس و وزارت‌خانه‌های دیگر.

به همه اقشار هم تقریبا توجه شده است، همه اقشار إلّا سربازان؛ حافظان مرز‌ها و امنیت کشور.

سربازان عمدتا از شهر‌های مختلف برای گذراندن دوران خدمت و یا آموزشی خود در پادگان محل خدمت خود حاضر می‌شوند و طبق معمول اسفندماه دوره جدیدی شروع می‌شود و به یگان‌ها اعزام می‌شوند و در این رفت و آمد قطعا امکان سرایت ویروس کرونا که قدرت سرایت بالایی دارند به مراتب بیشتر می‌شود.

آنها معمولا در یک سوله‌ی مشترک با چند نفر زندگی می‌کنند که در زمستان برای جلوگیری از ورود هوای سرد تمام راه‌های ورود هوا مثل پنجره و در بسته می‌شود و زندگی مشترک با تعداد زیاد و عدم رفت‌و آمد هوا در سوله محل زندگی، منجر به انتقال بیماری با سرعت بیشتری می‌شود. 

اما معضلاتی که خطر ابتلای سربازان به کرونا را بیشتر می‌کند قطعا به همینجا ختم نمی‌شود و وضعیت، زمانی بحرانی‌تر می‌شود که سربازی مشکوک به ابتلا به ویروس کرونا به بهداری یگان مراجعه می‌کند.

قطعا میزان دارو‌ها و امکانات اولیه کفاف مقابله با این ویروس را ندارد و تعداد برای شرایط عادی فراهم شده و نه شرایط ویژه‌ای که این روز‌ها کشور درگیر آن است با این حساب، هم پزشک بهداری و هم سربازان هر دو بیشتر از قبل درگیر و در خطر خواهند بود چراکه کمبود امکانات اولیه برای مواجه از نزدیک با فرد مشکوک به کرونا، پزشک را به خطر می‌اندازد. از طرفی بیشترین آسیب این ویروس به دستگاه تنفسی فرد مبتلا همراه با تب بسیار شدید، وارد می‌شود و سوال اینجاست که آیا در تمام یگان‌ها و پادگان‌ها، کپسول اکسیژن و دارو‌های قوی برای کاهش تب بیمار، به تعداد کافی وجود دارد؟ آیا آمبولانس برای انتقال بیماران بدحال به تعداد کافی در اختیار هر یگان هست؟ وضعیت سربازانی که از شهر‌های دیگری برای گذراندن دوران خدمت خود سفر کرده‌اند، چگونه است؟ آیا امکان تعطیل کردن گروهی و کمتر نگه‌داشتن سربازان در محیط جمعی پادگان وجود دارد؟ و در نهایت سوال کلی اینجاست که با وجود نگرانی خانواده این افراد، چه تمهیداتی برای پیشگیری از شیوع این ویروس در پادگان‌ها صورت گرفته؟

 

بلا شک دستگاه نظامی ایران یکی از مهم‌ترین دستگاه‌های کشور است که پایه اصلی آن را سربازان تشکیل می‌دهند که تمامی آن‌ها با توجه به شرایط موجود در پادگان‌ها در خطر ابتلا به ویروس کرونا هستند و اگر گروهی با تعداد قابل توجهی از سربازان درگیر این ویروس شوند قطعا امنیت و حفاظت از کشور نیز به خطر می‌افتد!


دراین میان، اما بنا بر پیگیری خانواد‌های سربازان نظام وظیفه از وضعیت شیوع ویروس کرونا در مراکز نظامی، پس از تماس‌های مکرر با روابط عمومی ارتش جمهوری اسلامی ایران و رساندن نگرانی‌های ایجاد شده در خانواده‌های سربازان به مسئولان رده بالای ارتش، در حال پیگیری آخرین تحولات است.

یک منبع آگاه نظامی در این باره اظهار کرد: بحث تعطیلی پادگان‌ها مطرح نیست و ما نمی‌توانیم مرز‌های کشور را برای یک ویروس تخلیه کنیم. در ارتش سازوکار‌هایی برای مهار این ویروس میان سربازان در نظر گرفته شده است.

او می‌گوید: واحد طب رزمی در ارتش جمهوری اسلامی با بهره‌گیری از پزشکان متخصص در راستای کنترل این بیماری فعالیت می‌کند. در هشت سال جنگ تحمیلی نیز به مدد این واحد، عوامل بیولوژیکی در میان نظامیان مشاهده نشد.

لازم به ذکر است خبرگزاری دانشجو در طی تماس‌های مکرر با تمامی نهاد‌های نظامی کشور از جمله سپاه و ستاد کل نیرو‌های مسلح موفق به کسب پاسخ در خصوص وضعیت سربازان نشد و همچنان در تلاش است تا از وضعیت سلامت سربازان و بهداشت پادگان‌ها مطلع شود.