«دالان تاریک» ۴| پرونده ویژه قاچاق؛
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو_مهران شفاعتی؛ مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد، اما چه کنیم نه شغلی داریم که مزدش را بگیریم، نه نانی برای خوردن، نه آب شربی برای نوشیدن، در محرومیت به سر می‌بریم.
به در‌های زنگ زده و کهنه کارگاه‌ها و کارخانه‌های تولیدی شهر می‌نگریم که سالهاست با بی فکری مسئولانمان یکی پس از دیگری شش قفله شده‌اند. حالا مجبوریم زیر سایه تعطیلی آن‌ها از قانون سرپیچی کنیم و به فکر راهی برای پر کردن جیب‌های تار عنکبوت بسته خود باشیم!
اگر شما هم در شهر‌های مرزی زندگی می‌کنید یا حداقل مدتی زندگی کرده باشید حتما جملات بالا به گوشتان خورده است.
سالهاست سرنوشت جمعیت ۸ میلیون نفر از مرز نشینان کشورمان با بیکاری گره خورده و این گره در حال کور شدن است. شاید شکل گیری گروه‌های تروریستی، قاچاق، مصرف بالای مواد مخدر، نتیجه تعطیلی کارخانه‌های مرزی باشد که علاوه بر امنیت مردم، جان سربازان ما را هم به خطر می‌اندازد به طوری که هر روز با خبر شهادت مرزبانان، صبح خود را آغاز می‌کنیم.
با توجه به وجود کشور‌های مصرف کننده‌ای، چون عراق و افغانستان، مناطق مرزی ایران باید به کانون تجارت تبدیل می‌شد، اما در حال حاضر بیکاری به معضل اجتماعی_امنیتی تبدیل شده است.
همچون روز‌های داغ تابستانی، بازار قاچاق کالا در شهر‌های مرزی هم داغ است و بخش مهمی از اقتصاد مردم این مناطق را به خود اختصاص می‌دهد به طوری که طبق گفته علی مویدی خرم آبادی رئیس ستاد مقابله با قاچاق کالا و ارز سالانه حدود ۱۲ میلیارد دلار کالای قاچاق وارد کشور می‌شود.
در حالی که طبق گزارش کمیسیون تحقیق و تفحص مجلس، این آمار به ۲۵ میلیارد دلار در سال می‌رسد که این اختلاف آماری ۱۳ میلیارد دلاری در دو سازمان مذکور نشان دهنده یک معضل بزرگ در زمینه مبارزه با قاچاق کالا و ارز در کشور است.
طبق گفته کمیسیون تحقیق و تفحص مجلس، ۲۲ تا ۳۳ درصد از کالا‌های وارداتی مربوط به قاچاق بوده که فقط ۱ تا ۸ درصد آن توسط دستگاه‌های دولتی کشف و حدود ۹۵ درصد کالای قاچاق از مبادی رسمی و غیر رسمی وارد بازار داخل می‌شوند.
طبق آمار این کمیسیون، ۵ درصد قاچاق کل کشور از مبادی غیر رسمی وارد می‌شوند.
علی مویدی خرم آبادی می‌گوید: تنها راه امنیت تولید، تجارت و صنعت کشور مبارزه با قاچاق است.
اما بدون شک یکی از ارکان اساسی مبارزه با قاچاق کالا در گرو ایجاد اشتغال برای مرزنشینان و توجه ویژه به صنعت نوار مرزی کشور است و سیستان و بلوچستان هم مشکلات زیادی در زمینه تولید دارد.
رود هیرمند خشک شد و اقتصاد سیستان را به بیابانی بی آب و علف تبدیل کرد. اقتصادی که برپایه کشاورزی بود حالا مردم این منطقه را چشم به راه کمک مسئولین کرده، اما گویا آبی از طرف مسئولین گرم نمی‌شود.
مسئولان صنعت و معدن هر روز خبر از راه اندازی مجدد کارخانه‌های ورشکسته سیستان می-دهند در صورتی که در عمل اتفاق دیگری می‌افتد؛ براساس گزارش جدید مرکز آمار ایران در سال ۹۸، بیشترین آمار بیکاری مربوط به سیستان و بلوچستان با رقم ۱۵.۲ درصد به ثبت رسیده است.
این در حالی است که سیستان و بلوچستان جوانترین استان کشور محسوب می‌شود و در بیشتر مواقع این جوانان برای کسب درآمد به قاچاق کالا روی می‌آورند.
بر اساس گفته حمیدرضا دهقانی نیا سخنگوی سازمان مبارزه با قاچاق کالا و ارز بیشترین پرونده‌های قضایی مرتبط با قاچاق به استان سیستان و بلوچستان تعلق دارد.
با توجه به از بین رفتن فعالیت‌های اقتصادی همچون کشاورزی در این استان، باید به صنعت توجه ویژه‌تری داشت تا زمینه اشتغال برای جوانان فراهم شود، اما طی سال‌های اخیر تعداد زیادی از کارخانه‌ها تعطیل شدند و کارگران خود را اخراج کردند.
کارخانه‌های لبنی، سنگبری، تایر سازی و آرد نیمروز سیستان از جمله صنایعی هستند که به دلیل نبود حمایت کافی از طرف مسئولین و بانک‌ها، ورشکسته یا تعطیل شده‌اند و با بیکاری مردم، زمینه را برای افزایش قاچاق فراهم کرده‌اند.
چرخ آسیاب کارخانه آرد نیمروز سیستان مدت‌هاست از حرکت ایستاده و حالا ۲۰۰ کارگر را خانه نشین کرده. این کارخانه به عنوان تنها واحد تولیدی آرد این استان که با ظرفیت تولید سالانه ۴۶ هزار تن گندم توسط سازمان توسعه و گسترش وقت از محل اعتبارات دولتی در سال ۷۶ شروع به کار کرد، اما پس از ده سال مانند دیگر صنایع سیستان به خاک سیاه نشست!
آرد نیمروز تنها واحد تولیدی این شهرستان که قرار بود دوای درد بیکاری جوانانش باشد، با واگذاری آن به بخش خصوصی به یک درد بزرگ و یک کارنامه سیاه برای مسئولان صنعت و معدن سیستان و سازمان خصوصی سازی تبدیل شد.
حسین آزاده مدیرعامل واحد تولیدی آرد نیمروز سیستان می‌گوید: احیای مجدد این کارخانه نیازمند موافقت سازمان غله است.
او با بیان این که علت تعطیلی کارخانه اقساط و بدهی‌های زیادش بود ادامه داد: از آنجایی که ماهانه باید اقساط پرداخت می‌شد و کارخانه تولید نداشت با تعطیلی مواجه شد، جلسه‌ای در استانداری نیز گرفته شد تا کارخانه راه اندازی شود، اما همچنان محقق نشد و منتظر موافقت سازمان غله هستیم.
حسین آزاده می‌گوید: فعال سازی این کارخانه منجر به اشتغالزایی برای ۲۰۰ نفر از افراد جویای کار می‌شود.
او در پایان می‌گوید: کارخانه آرد سیستان تاثیر بسزایی در رونق تولید و بازار آرد منطقه دارد. اکنون به دلیل تعطیلی این کارخانه، گندم کشاورزان سیستان با هزینه‌های زیاد به زاهدان حمل و پس از آرد شدن دوباره به این منطقه برگشت می‌شود که در صورت راه اندازی مجدد کارخانه، علاوه بر کاهش هزینه ها، زمینه اشتغال شمار زیادی از مردم منطقه فراهم خواهد شد و ماهانه بیش از ۴ میلیارد تومان در هزینه حمل به نفع دولت می‌شود.
قصه دردناک تعطیلی واحد‌های تولیدی تنها متعلق به سیستان نیست. بسیاری از کارخانه‌های مرزی همچون لاستیک سازی خوزستان، کار پمپاژ دشت سیروان، شرکت توسعه دهستان و سیمان ایلام، کیمیا کاران و پارمیکو خراسان جنوبی، نیشکر هفت تپه و... به دلایل مختلفی همچون خصوصی سازی، نبود بازار فروش، ناتوانی در تامین نقدینگی به ورشکستکی دچار شدند و زمینه را برای افزایش قاچاق در شهر‌های مرزی فراهم آوردند.
موضوع بیکاری جوانان مرزنشین آنقدر نگران کننده است که محمد محبی دبیر کمیسیون ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در استان سیستان و بلوچستان می‌گوید: در حال حاضر علاوه بر سیستان، تمامی مرز‌های کشور درگیر پدیده قاچاق به ویژه سوخت شده است.
نوار مرزی کشورمان از چنان ظرفیت بالایی برخوردار است که بایستی دروازه تولید و صادرات باشد، اما در حال حاضر به مامن قاچاق تبدیل شده است.
نبود عزم جدی در مبارزه با بیماری دردناک قاچاق توسط مسئولین، تعطیلی هر روزه کارخانه‌های مرزی، بیکاری روزافزون مردم مرزنشین کشورمان و در نهایت ارزان بودن کالای قاچاق در برابر کالا‌های تولیدی دست به دست هم می‌دهند تا اقتصاد کشور را به نابودی بکشانند.
به طور کلی قاچاق پدیده‌ی شومی است که ضربه مهلکی به اقتصاد کشور وارد می‌کند و خسارت‌های زیادی را همراه خود دارد. بیکاری بسیاری از مردم محروم مرزی به این پدیده خطرناک دامن زده است که می‌توان با راه اندازی مجدد بسیاری از کارخانه‌ها در این مناطق، از صدمات جبران ناپذیر آن جلوگیری به عمل آورد و مانع نابودی صنایع مختلف به واسطه این سم مهلک شد.
ارسال نظرات