ترامپ یا بایدن، مردم آمریکا برنامه اقتصادی کدام را انتخاب می‌کنند؟

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، تنها چهل روز به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سوم نوامبر مانده است و این انتخابات به سکانس‌های حساس خود نزدیک‌تر می‌شود. همزمان با آن هم فضای دو قطبی بی‌سابقه در آمریکا تندتر از قبل شده است. منظور از این دو قطبی همان دوگانه تاریخی جمهوری‌خواه و دموکرات نیست، بلکه امروز یک طرف ثابت این دو قطبی دونالد ترامپ و طرفداران وی است و طرف دیگر مخالفان وی. جهان هم به شکل بی‌سابقه‌ای به نظاره این کارزار انتخاباتی نشسته و منتظر نتایج آن است. این نظاره‌گری به دلیل اهمیت و تاثیرگذاری نتایج این انتخابات در سیاست بین‌المللی است. از این رو، همان دو قطبی درون آمریکا به شکلی پنهان در جهان نیز وجود دارد و کشور‌ها و قدرت‌هایی چشم دیدن یک روز ماندن ترامپ در قدرت را ندارند و طرف‌های دیگری از جمله در همین خاورمیانه برای دور دوم ریاست جمهوری وی لحظه‌شماری می‌کنند.

حال که ترامپ با رفتار و سیاست منحصر به فرد خود چنین فضایی را در داخل آمریکا و خارج آن به وجود آورده است، پرسش کانونی این روز‌ها درباره احتمالات پیروزی و شکست وی در این انتخابات است. در تکاپوی یافتن پاسخی نسبی، مهم‌ترین سنجه قابل اتکا نظرسنجی‌هاست. بیشتر این نظرسنجی‌ها تا اوایل ۲۰۲۰ پیروزی دونالد ترامپ و شکست جو بایدن را محتمل می‌دانست. در فوریه با وجود این که بایدن در آرای مستقیم مردمی مقدار کمی پیشتاز شد، اما همچنان آرای الکترال ایالت‌ها و مجمع انتخاب کنندگان به نفع ترامپ بود.

اما ورق انتخاباتی تحت تاثیر سه فاکتور شیوع کرونا و پیامد‌های اقتصادی سهمگین آن، اعتراضات ضد نژادپرستی و اتحاد بی‌سابقه دموکرات‌ها برگشت. همین سه عامل باعث پیشتازی بایدن در ماه‌های اخیر شد؛ تا جایی که خیلی از ناظران پیروزی بایدن را شبه حتمی می‌پنداشتند؛ در حالی که هنوز برای چنین نتیجه‌گیری زود بوده و هست.

اما اخیرا تغییرات معناداری در نتایج نظرسنجی‌های انتخاباتی رخ داده و از کاهش فاصله میان ترامپ و بایدن خبر می‌دهند؛ به گونه‌ای که بر اساس داده‌های سایت "FiveThirtyEight"، ترامپ توانسته است میانگین فاصله آرا با بایدن را از ۹ درصد در آگوست به ۶.۶ درصد تا جمعه گذشته کاهش دهد. این خود نشان می‌دهد که وضعیت دو طرف به ماه ژوئن برگشته است؛ زمانی که چنین فاصله‌ای بود.

عوامل زیادی می‌تواند در این کاهش فاصله که موفقیتی نسبی برای ترامپ در این شرایط شمرده می‌شود، دخیل باشد. مهم‌ترین آن فاکتور اقتصاد است که همچنان تاثیرگذارترین جهت‌دهنده آراست. بعد از این که بحران اقتصادی ناشی از کرونا دستاورد‌های اقتصادی ترامپ را به حاشیه راند و فضای روانی سنگینی علیه وی در آمریکا ایجاد کرد، اما رفته رفته تا حدودی از سنگینی این فضا کاسته شده؛ البته نه از آن جهت که بحران اقتصادی پایان یافته است، بلکه از این نظر که مردم در تعامل با وضعیت پیش آمده دیگر صرفا تحت تاثیر پیامد‌های روانی سریع بحران نبوده و به شکلی واقع‌بینانه‌تر در حال تجزیه و تحلیل وضعیت و بررسی احتمالات بهبودی یا بدتر شدن آن در سایه برنامه‌های دو کاندیدا هستند. در این میان، گویا به کارنامه اقتصادی موفق ترامپ در چهار سال گذشته به عنوان سنجه مهمی نگریسته شده و از این منظر به نظر می‌رسد بخشی از جامعه آمریکا به این جمع‌بندی رسیده که ترامپِ آزموده شده در بعد اقتصادی را ترجیح دهد. البته ظاهرا برنامه اقتصادی بایدن هم چندان چشم‌نواز نبوده است. احتمالا بهبود شاخص‌های اقتصادی در ماه گذشته بی‌تاثیر نبوده است؛ به گونه‌ای که نرخ بیکاری به زیر ۱۰ درصد رسیده (۸.۴ درصد) و یک میلیون و ۳۷۰ هزار فرصت شغلی ایجاد شده است.

در کنار تمرکز بر اقتصاد، ترامپ با پیشبرد روند برقراری روابط میان اسرائیل و کشور‌های عربی در صرافت جلب بیشتر آرای اوانجلیست‌های آمریکا و بسیج آن‌هاست و به احتمال زیاد طی روز‌ها و هفته‌های آتی هم جشن‌های دیگری در این خصوص برگزار کند.

اما دو فاکتور تاثیرگذار دیگر: نخست مناظرات است که در جهت‌دهی آرا بسیار تاثیرگذار است. این مناظرات چهار روز دیگر شروع می‌شود و بعید است که با توجه به شگرد‌های تبلیغاتی خاص ترامپ و پریشان گویی‌های بایدن برآیند خاصی برای نامزد دموکرات‌ها داشته باشد. دومین فاکتور هم سوپرایز اکتبر و تاثیرات احتمالی آن است. باید دید ترامپ سوپرایزی دارد و اگر دارد چیست و چه تاثیری دارد؟

با وجود نکات پیشگفته فعلا بایدن پیشتاز است و باید دید روند کاهشی فاصله آرا به نفع ترامپ ادامه پیدا می‌کند یا متوقف می‌شود. در وضعیت فعلی که نمی‌توان دورنمای مشخصی درباره نتایج انتخابات آمریکا ارائه کرد و از برد و باخت قطعی کسی سخن گفت تا ببینیم ظرف چهل روز آینده چه اتفاقی می‌افتد.